Eş'arî Kelâmcisi Miklâtî'nin Lübâbü'l-?ukûl Bağlamında Bazı Kelâmî Görüşleri

Ebü'l-Haccâc Yûsuf b. Muhammed Miklâtî, 550-626 yılları arasında yaşayan Eş'arî âlimidir. Felsefî görüşleri eleştirerek Ehl-i Sünnetin görüşlerini savunmak için Lübâbü'l-?ukûl fî red ale'l-felâsife fî ilmi'l-usûl adıyla bir eser telif etmiştir. Miklâtî, Muvahhidî devletinde yaşamış önemli şahsiyetlerden biridir. Kuzey Afrika ve Endülüs bölgesinde Eş'arî kelâm sisteminin öğrenilmesinde katkıda bulunan bir müderristir. Ancak günümüzde onun hak-kında herhangi bir çalışma yapılmamış-tır. Bundan dolayı bu makalede felsefî görüşlerieleştirileribağlamında Miklâtî'nin bazı kelâmî görüşlerini in-celedik

Ash'ar?Theologian Mikl?t?'s Some Theological Viewsin the Context of Lub?b al-?uqul

Ebu'l-Hajjaj Yusuf b. Muhammad al-Miklâtî is an Ash'arî scholar who lived between the years 550-626 . He has a work entitled Lubab al-?uqul fi radd ?ala al-falasifa fi ?ilm al-usul to defend the opinions of Ahl al-Sunnah by criticizing philosophical views. Miklati is one of the most important figures who lived in the Muvahhidi state. He is a professor who contributed to learning of Ash'ari kalam system in the North Africa and Andalusia. But today it has not been derristir. Ancak günümüzde onun hakkında herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Bundan dolayı bu makalede felsefî görüşleri Miklâtî'nin bazı kelâmî görüşlerini ineleştirileri celedik. bağlamında demonstrated. Therefore, in this article we looked at some theological views of Miklati in the context of his criticism of the philosophical views

PDF

___

Adıgüzel, Adnan. "Muvahhidî Halifesi Abdulmümin'in Yönetim Anlayışı". Şarki- yat İlmi Araştırmalar Dergisi sy. 5, (Nisan 2011): 70-86.
Adıgüzel, Adnan. "Muvahhidîler Devleti'nin Tarihi Sürecinde Rota Değişimi". Ekev Akademi Dergisi 17, sy. 55 (Bahar 2013): 1-20.
Aliyyu'l-Kârî. Minahu Ravdi'l-Ezher fi Şerhi Fıkhi'l-Ekber. Beyrut: Dâru'l-Beşâiru'l- İslâmiyye, 1419/1998.
Altıntaş, Hayrani. İbn-i Sina Metafiziği. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2002.
Âmidî, Seyfuddin. Ebkâru'l-Efkâr fi Usûli'd-din. nşr. Ahmed Muhammed el-Mehdî. Kâhire: Dâru'l-Kütüb ve'l-Vesâiki'l-Kavmiyye, 1424/2004.
Arif Aytekin. "İbn Tûmert", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 20: 425-427. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
Aydınlı, Yaşar. "İbn Bacce". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 19: 348-353. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
Bağdâdî, Ebu Mansûr Abdulkâhir. Usûlü'd-Din. nşr. Ahmed Şemseddin. Beyrut: Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, 1423/2002.
Bayındır, Ahmet. "Rasyonel ve Varoluşçu Teolojinin Bir Mukayesesi". Uludağ Ün- iversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi sy. 19 (2012): 165-172.
Bıyıkoğlu, Yakup. "Eş'arî'nin Kur'ân'ı Anlama, Yorumlama Yöntemi". Uluslararası İmam Eş'arî ve Eş'arîlik Sempozyumu. İstanbul, Beyan Yayınları, 2015.
Bozkurt, Mustafa "Zat-Sıfat İlişkisi Bağlamında İlahi Bilgi", Hikmet Yurdu Düşünce- Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi 7, sy. 13 (2014): 127-141.
Çağrıcı, Mustafa. "Ebü'l-Berekât el-Bağdâdî". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklope- disi. 10: 300-309. Ankara: TDV Yayınları, 1994.
Ebû Hanîfe. Fıkhu'l-Ekber (Ebû Hanîfe'nin Beş Eseri). trc. Mustafa Öz. İstanbul: Mar- mara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1992.
Ebü'l-Müntehâ. Şerhu'l-Fıkhı'l-Ekber. İstanbul: Asitâne Es'ad Efendi Matbaası, 1307.
Gazzâlî. Munkiz Mine'd-Dalâl. trc. Hilmi Güngör. Ankara: Maarif Yayınevi, 1960.
Gazzâlî. İhyâ-u Ulûmi'd-din. Beyrut: Dâru'l-Ma'rife, Trs.
Horovitz, S. Yunan Felsefesinin Kelama Etkisi. trc. Özcan Taşcı. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2014.
İbn Abdülmelik, Ebu Abdullah Muhammed b. Muhammed el-Merrâküşî (ö. 703/1303). Ez-Zeyl ve't-Tekmile li Kitâbeyi'l-Mevsûl ve's-Sıla. nşr. İhsan Abbas- Muhammed b. Şerif. Tunus: Dâru'l-Garbi'l-İslâmi, 2012.
İbn Rüşd. Faslu'l-Makal (Felsefe-Din İlişkisi). trc: Bekir Karlığa. İstanbul: İşaret Yayınları, 1999.
İbn Sina. Necat. nşr. Macid Fahri. Beyrut: Daru'l-İfâk, 1982.
İbn Tûmert, Muhammed. Eizza mâ Yutlab. nşr. Abdulganiy Ebul-Azm. Mağrîb: Müessesetu'l-Ganiyye lin-Neşr, 1997.
İmam Şâfiî. Fıkhu'l-Ekber. nşr. Abdu Ahmed Yasin. Moritanya: Dâru'r-Rıdvân, tsz.
Kadı Abdulcebbar. Muhtasar fi Usûl'id-din. (Nşr. Muhammed Ammâre, Resailul- Adl vet-Tevhid İçinde). Kahire: 1971.
Karlığa, Bekir. "İbn Rüşd". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 20: 257-288. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
Kaya, Mahmud. "İbnü'l-Arabî Muhyiddin". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklope- disi. 20: 520-522. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
Keskin, Mehmet. İmam Eş'arî ve Eş'arilik. İstanbul: Denge Yayınları, 2013.
Kutluer, İlhan, "İbn Seb'în". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 20: 306-312. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
Kutluer, İlhan, "İbn Tufeyl". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 20: 418-425. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
Makrîzî, Ahmed b. Ali. el-Mevâiz ve'l-İ'tibâr bi Zikri'l-Hutât ve'l-Âsâr. Beyrut: Dâru'l- Kütübi'l-İlmiyye, 1418
Merrâküşî, Abdulvahid (ö. 647/1250). el-Mu'ceb fi Telhîs-i Ahbari'l-Mağrîb min Ledün Fethi'l-Endülüs ilâ Âhiri Asri'l-Muvahhidîn. nşr. Muhammed Said. Kahire: el- Cumhuru'l-Arabiyetu'l-Müttehide el-Meclisu'l-A'la li'ş-Şuûni'l-İslâmî, 1382/1963.
Miklâtî, Yusuf b. Muhammed (ö. 626/1229). Lübâbü'l-ukûl fî red ale'l-felâsife fî ilmi'l- usûl. nşr. Hüseyin Mahmud. Kahire: Daru'l-Ensâr, 1977.
Özdemir, Mehmet. "Muvahhidler", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 31: 410-412. Ankara: TDV Yayınları, 2006.
Özdemir, Metin. "Ezeli Bilgi Anlayışının Problematik Yönü". Cumhuriyet Üniversi- tesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6, sy. 1 (2002): 205-226.
Sâbûnî, Nureddin. el-Bidâye fi Usûli'd-din (Maturidi Akaidi). trc: Bekir Topaloğlu. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2000.
Sarı, Yasemin. Müntansır-Billah ve Dönemi (623-640/1226-1242). Doktora Tezi, Mar- mara Üniversitesi, 2013.
es-Senûsî, Ebu Abdullah Muhammed b. Yusuf et-Tilmisânî Eş'arî (ö. 890/1490). Ümmü'l-Berâhin. nşr. Halid Zehra, Beyrut: Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, 2009.
Taşcı, Özcan. Aydınlanma, Oryantalizm ve İslâm: Kelami Konular Bağlamında Bir Karşılaştırma. Ankara: Sentez Yayıncılık, 2013.
Taşcı, Özcan. İlk Kelâm Risâlelerine Göre Kader ve İnsanın Sorumluluğu. İstanbul: İz Yayıncılık, 2009.
Tunc, Cihat. "Ecel", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 10: 380-382. Ankara: TDV Yayınları, 1994.
Yıldırım, Ömer Ali. "İslâm Düşüncesindeki Yoktan Yaratma ve Kıdem Tartışma- ları: Kelâmcılar ve İbn Sina Merkezli Bir İnceleme". Kelâm Araştırmaları 10, sy. 2 (2012): 251-274.
Yüksel, Yakup. Allah'ın Uyardığı Peygamberler. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2016.
Watt, W. Montgomery. İslâm Felsefesi ve Kelâmı. trc. Süleyman Ateş. İstanbul: Pınar Yayınları, 2004.
Wolfson, H. Austryn. Kelâm Felsefeleri. trc. Kasım Turhan. İstanbul: Kitabevi Yayın- ları, 2001.