İş-Aile Yaşam Çatışmasının İş Stresi, İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İlaç Sektöründe Bir Araştırma

Bu çalışmada, çalışanların iş-aile yaşam çatışması düzeylerinin iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlılık düzeyleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla, ilaç sektöründe faaliyet gösteren firmalardan Adana ilinde bölge müdürlükleri bulunanların tıbbi ilaç tanıtımından sorumlu çalışanlarıyla yapılan anket çalışması yoluyla elde edilen bulgular örgüt kuramı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, ilk olarak, iş-aile yaşam çatışmasının ve iş-aile çatışmasının iş stresi üzerinde pozitif yönde etkisinin bulunduğunu göstermektedir. Aile-iş çatışmasının ise, iş stresi üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır. İkinci olarak, iş-aile yaşam çatışması ve iş-aile çatışmasının iş doyumu üzerinde pozitif yönde etkisi bulunmaktadır. Aile-iş çatışmasının ise, iş doyumu üzerinde anlamlı bir etkisine rastlanmamıştır. Üçüncü olarak, iş-aile yaşam çatışması ve aile-iş çatışmasının örgütsel bağlılık üzerinde negatif yönde etkisi bulunmaktadır. İş-aile çatışmasının ise, örgütsel bağlılık üzerinde anlamlı bir etkisine rastlanmamıştır.

In this study, the effects of work-family conflict on employees’ job stress, job satisfaction and organizational commitment levels are investigated. For this purpose, the data obtained from the employees of pharmaceutical companies, which have regional offices in Adana, via surveys are analyzed in the extent of organization theory. Research results, firstly, reveals that work-family conflict and work to family conflict have positive effects on job stress. Family to work conflict has no effects on job stress. Secondly, work-family conflict work to family conflict have positive effects on job satisfaction while no evidence has been found regarding the effects of family to work conflict on job satisfaction. Thirdly, work-family conflict and work to family conflict have negative effects on organizational commitment while no evidence has been found regarding the effects of work to family conflict on organizational commitment.

PDF

___

Akıncı, Z. (2002), Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, (4).
Arpacıoğlu, G. http://www.kariyer.com/CN/ContentBody.asp?listall =Y&BodyID= 2384 (erişim tarihi 09.12.2005)
Aydın, Ş., Güzel T, ve Küçükaltan D., (2006) The nature and effects of mobbing at the hotel enterprises in Turkey, International Education, Science, Economics and Technologies in the Global World Conference, Bourgas / Bulgaria, 15-16 September: 83-89.
Björkqvist; K., Osterman, K. ve Hjelt_Back M. (1994). Aggression among university employees. Aggressive Behavior 20: 27-33.
Bolat, T. (2003), Personeli güçlendirme: davranışsal ve bilişsel boyutta incelenmesi ve yönetim kavramlarıyla karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17 (3-4). 100-110.
Cowie, H., Naylor, P., Smith, P. K., Rivers, I. ve Pereira, B. (2002) Measuring workplace bullying. Aggression and Violent Behavior 7:33-51.
Çalışkan, Osman (2005). Turizm işletmelerinde çalışanlara yapılan yıldırma davranışları, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi),Mersin.
Çobanoğlu, Ş. (2005), Mobbing: İş Yerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri, Timaş Yay. İstanbul.
Davenport N., Schwartz R. D. ve Elliot G. P. (2003). Mobbing: İş Yerinde Duygusal Taciz. Çev; Osman Cem Önertoy . Sistem Yay. İstanbul.
Einarsen ,S. (1999). The nature, causes and consequences of bullying at work: the norwegian experience. International Journal of Manpower 20(1/2):16-27.
Einarsen, S. (2000). Harrasment and bullying at work: a rewiev of the scandinavian approach. Aggression and Violent Behavior 5 (4): 379-401.
Einarsen, S. http://www.pistes.uqam.ca/v7n3/articles/v7n3a1en.htm(erişim tarihi 21.01.2006).
Harvey, S. ve Keashly, L. (2005) Emotional abuse:how the concept sheds light on the understanding of psycholocical harrassment. PITES 7(3)
http://www.pistes.uqam.ca/v7n3/articles/v7n3a15en.htm (erişim tarihi 14.01.2006).
Leymann, H. (1996) The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology 5(2): 165-184
McCord, L. B. ve Richardson, J. (2006) Are workplace bullies sabotaging your ability to compete//http://gbr.pepperdine.edu/014/print_bullies.htm (erişim tarihi 21.01.2006)
McMahon, L. (2000). Bullying and harrassment in the workplace. International Journal of Comtemporary Hospitality Management, 12 (6):384-390.
Nield, K. (1996). obbing and well - being : economic and personnel development ımplications. European Journal of Work and Organizational Psychology 5: 239-250.
Notelaers, G., Einarsen, S., Witte, H. ve Vermont, J. Estimating the prevalence of bullying at work http://spitswww.uvt.nl/~vermunt/notelaers2005.pdf (erişim tarihi 21.12.2005).
Oral, S. (2005), Otel İşletmeciliği ve Verimlilik Analizleri, Detay Yayıncılık: Ankara.
Özkaya, M.O. (1997), Turizm Sektöründe Çalışan Personelin İş Tatmini ve Marmaris- Kuşadası Yöresinde Yapılan Bir Araştırmanın Karşılaştırılması”, II.Uluslararası ve VIII. Ulusal Turizm Kongresi, 220-225 , Aydın-Kuşadası.
Quine, http:// bmjjournals.com/cgi/ reprintform(erişim tarih 25.12.2005).
Ramage, R. Mobbing in the Workplace. http://www.law-office.demon.co.uk/art%20 mobbing-1.htm (erişim tarihi 25.12.2005)
Sheehan, M. (1999). Workplace bullying: responding with some emotional intelligence . International Journal of Manpower, 20 (1/2) :57-69.
Silva, P. (2006), Effects of disposition on hospitality employee job satisfaction and commitment, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 18 (4).322-333.
The Mobbing Encyclopaedia, http://www.leymann.se/English/1112OE.HTM (erişim tarihi 09.12.2005).
Voroney, J. (2005) Workplace bulling: a cultural perspective. Culture of Peace Online Journal 1(1): 21-30.
Wagner, John A., Hollenbeck J.R. (1995). Management of Organizational Behavior. Prentice-Hall Inc., Second Edition: USA.
Woods, R. H. (1997). Human Resources Management. Educational Institute, American Hotel&Motel Association: USA.
Yücetürk, E.E. (2003), Bilgi çağında örgütlerin görünmeyen yüzü: Mobbing, 2. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, İzmit, Beta Yay., 801-810.
Yücetürk, E. ve Öke M.K. (2005) Mobbing and bullying: legal aspects relating to workplace bullying in turkey. South East Europe Review-SEER 8(2):61-70.
Zapf, D. (1999). Organisational, work group related and personal cause of mobbing/bullying at work. International Journal of Manpower, 20 (1/2): 70- 84.