Bu çalışmada, Tufanbeyli (Adana) kömür havzasından alınan üç farklı kül içeriğine sahip linyit örneklerinin mineralojik, fiziksel ve kimyasal özellikleri araştırılmıştır. X-ray difraksiyon analizine göre; kül numuneleri anhidrit, kireç ve kuvars minerallerinden oluştuğu belirlenmiştir. Düşük kalsiyum içeriğine sahip kül numuneleri kristallin yapıda kuvars minerallerine sahiptir. Orta ve yüksek kalsiyum içeriğine sahip kül numuneleri ise kompleks kristalin yapıya sahiptir. Numunelerin içerdiği anhidrit mineralinin varlığı kalsit minerallerinin sülfat formuna dönüşmesinin yanı sıra, yanma işlemi sonucunda jips minerallerinin dehidrasyona işaret etmektedir. Kimyasal analiz sonuçlarından kül numuneleri CaO, SiO2 ve Al2O3 elementlerinden oluştuğu belirlenmiştir. Yanma sonrası elde edilen külün su ile etkileşimi çok önemlidir. Yapılan deneylerden elde edilen sonuçlar, Tufanbeyli linyitlerinin yanması sonucunda oluşan küllerin su ile taşınabileceğini ortaya koymuştur.

The mineralogical, physical and chemical properties of three different type ashes from Tufanbeyli (Adana) coalfield are investigated in this study. The mineral matter in the ashes, determined by means of X-ray diffraction, is dominated mainly by anhydrite, lime, and quartz. The low-calcium ash sample has the typical crystalline phase quartz. The medium and high-calcium ash samples have the complex assemblage of crystalline phases. The presence of anhydrite in all samples indicates that the high activity of calcium not only promotes the formation of sulphates from calcite, but also the dehydration of gypsum during and after combustion. Chemical analysis of the ashes showed that they were mainly composed of CaO, SiO2 and Al2O3. It is very important to understand the interaction of ash with water. The tests show that the all the type of Tufanbeyli/Adana ashes can be conditioned with water to permit dust and fume free transport back to the dumping area.