Salim TAŞDELEN, Aslıhan ÇİLİNGİR TÜTÜNCÜ, Harun ÖZER

Topraksız Tarımda Kullanılan Atıkların Marul ve Maydanoz Fidesi Yetiştiriciliğine Etkileri

Bu çalışma; sonbahar döneminde, ısıtmasız cam serada iki defa (domates ve marul) topraksız yetiştiricilikte kullanılan domates atıkları (DA; doğrudan kullanılan, ÖDA; ön işlem gören), Hindistan cevizi lifi (%100), Torf + Perlit karışımının (%65+%35) marul (Lactuca sativa var. capitate) ve maydanoz (Petroselinum crispum) fidelerinin kalitesi üzerine etkileri incelenmiştir. Çalışmada ayrıca torf ortamı kontrol amaçlı kullanılmıştır. Yetiştirme ortamlarının gövde çapı, fide boyu, kök uzunluğu ve fide yaş ağırlığı üzerine önemli etkileri belirlenmiştir (p˂ 0.05). Marul ve maydanoz fidelerinin kalitesinde DA ve ÖDA atıklarının diğer yetiştirme ortamlarına iyi bir alternatif olabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Domates atığı, kaliteli fide, Hindistan cevizi lifi, torf, perlit

PDF

___

Çıtak, S., Sönmez, S., Öktüren, F. (2006) Bitkisel kökenli atıkların tarımda kullanılabilme olanakları. Derim 23(1): 40-53.
Çinkılıç, H. (2008) Farklı organik ve inorganik ortamlarda hıyar fidesi üretimi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 5(2):151-158.
Çürük, U. (2020) Organik ve inorganik gübre uygulamalarının karabuğdayda kök gelişimine etkisi. Toprak Su Dergisi 41-45.
Demiral, M.A. (2016) Bir topraksız kültür ortamı olarak torf. Derim 17(1):39-52.
Demirkaya, M. (2012) Ozmotik koşullandırma ve humidifikasyon uygulamalarının biber tohumlarının ortalama çıkış süresi ve çıkış oranı üzerine etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 26 (4):27-32.
Doğan, D. (2003) Domates ve hıyar fidesi üretiminde yetiştirme ortamlarına katılan tavuk gübresinin fide gelişimi ve kalitesine etkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 91s.
Dönmez, İ., Özer, H., Gülser, C. (2016) Bazı bölgesel organik atıkların topraksız tarımda (torba kültürü) kullanılabilme imkanlarının belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 31(2):171-178.
Durmuş, M., Kızılkaya, R. (2018) Domates üretim atık ve artıklarından kompost eldesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 6(2):95-100.
Ilahi, W.F.F., Ahmad, D. (2017) A Study on the Physical and Hydraulic Characteristics of Cocopeat Perlite Mixture as a Growing Media in Containerized Plant Production. Sains Malaysiana 46(6):975-980.
Kandemir, D., Özer, H., Özkaraman F., Uzun S. (2013) The effect of different seed sowing media on the quality of cucumber seedlings. The European Journal of Plant Science and Biotechnology 7 (Special Issue 1), 66-69.
McGuire. R.G. (1992) Reporting of objective colour measurement. Hortsci 27:1254-1255.
Munsuz, N., Ataman, Y., Ünver, İ. (1982) Tarımda yetiştirme ortamları ve perlit. Yayın No:102, Etibank Matbaası, Ankara.
Namal, E.R. (2019) Fide yetiştiriciliğinde kullanılan farklı ortamların bazı fizikokimyasal özellikleri ile domates fide kalite parametrelerindeki değişimlerin belirlenmesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 51s.
Özer, H. (2018) The effects of different seedling production systems on quality of tomato plantlets. Acta Scientiarum Polonorum-Hortorum Cultus 17(5): 15-21.
Özer, H., Kandemir D. (2016) Evaluatıon of the performance of greenhouse tomato seedlıngs grown wıth dıfferent cultıvatıon technıques. Bangladesh Journal of Botany 45(1):203-209.
Özer, H., Kandemir, D., Uzun, S. (2008) Domates fidelerinin kalitesi üzerine farklı fide yetiştirme ortamlarının etkisi. VII. Sebze Tarımı Sempozyumu. 315-320. 26–29 Ağustos, Yalova.
Özer, H., Uzun, S. (2013) Açıkta organik domates (Solanum lycopersicum L.) yetiştiriciliğinde farklı organik gübrelerin bazı verim ve kalite parametrelerine etkisi. Türkiye V. Organik Tarım Sempozyumu. Bildiri Kitabı-1 1-8. 25-27 Eylül, Samsun.
Peker, D., Özer, H., Eren E. (2019) Influence of peat, jiffy tablet and tomato waste spawned by Pleurotus ostreatus mycelium media on pepper seedling quality. Turkish Journal of Food and Agriculture Sciences 1(1):24-27.
Polat, S., Şahin, N., Özdemir, H. (2017) Farklı fide yetiştirme ortamlarının Crimson Sweet karpuz çeşidinde fide kalitesine etkileri. Akademik Ziraat Dergisi 6:47-50.
Tüzel, Y., Gül, A., Daşgan, H.Y., Öztekin, G.B., Engindemiz, S., Boyaci, H.F. (2015) Örtüaltı yetiştiriciliğinde değişimler ve yeni arayışlar. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik kongresi, Bildiriler Kitabı-I 12- 16 Ocak, Ankara, 685-709.
Varış, S., Eminoğlu, F.S. (2003) Örtüaltı tarımında kullanılan ve kullanılabilinecek olan ortamların fiziksel ve kimyasal özellikleri. Hasad Eylül, 220:46-57.
Yılmaz, C., Sırça, E., Özer, H., Pekşen, A. (2018) Agaricus ve pleurotus atık mantar kompostlarının domates fide üretiminde yetiştirme ortamı olarak kullanımı. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 5 (3): 229-235.
Yörük, E. (2021) Domates atığının topraksız tarımda kullanılan ticari yetiştirme ortamlarına altarnetif olarak kullanılabilirliği Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,41s.