320133

LOZAN GÖRÜŞMELERİ SIRASINDA PATRİKHANE MESELESİ KARŞISINDA PATRİK MELETİOS’UN YUNAN KAYNAKLARINA YANSIYAN YAKLAŞIMI

Giritli mason Meletios Metaksakis, 1922 yılı Şubat’ında Venizelos ve taraftarlarının

Anahtar Kelimeler:

Meletios Metaksakis, Patrikhane, Fener, Helen, Rum, Yunan, Lozan, Ortodoks

THE APPROACH OF PATRIARCH MELETIOS DURING THE LAUSANNE NEGOTIATIONS RELATED WITH PATRIARCHATE ISSUE AS REFLECTED TO GREEK SOURCES

The Cretan mason Meletios Metaxakis sitted to Patriarchate throne with support ofVenizelos and his supporters in February, 1922. He has demonstrated behaviors that supportthe desires of the Helens, but he changed his attitudes with the Mudanya Armistice. Meletioswas panicked and he sent to Lausanne, Patriarchate representatives to advise the Greekdelegation also asked from Orthodox states to support the Patriatchate during the peace negotiations. After the thesis of the Turkish delegate at Laussane to take the Patriarchate outof Turkey, the future of the Patriarchate has been discussed in details by the Fener society.The position of the Meletios get worse after the declaration of the Greek Government, that theresignation of him can be accepted with the condition of remain the Patriarchate in Istanbuland for the improvement of the Turkish-Greek relations. Meletios has said his opinion thatthe Patriarchate can be moved to Greece and for this he pointed the city Thessaloniki. At thebegining he resisted the suggestios about his resignation, but he forced to resign after the sameopinion of Venizelos. At the article the attitude of Maletios has been examined according toGreek sources during the Lausanne Peace negotiations.

Keywords:

Meletios Metaxakis, Patriarchate, Fener, Helen, Greek, Lausanne, Orthodox,

PDF

___

I. Arşiv Belgeleri Atina Venizelos Arşivi'nde yer alan, aşağıda numarasını verdiğimiz belgelere bakılmıştır. 173_030_013 173_030_85 173_29_142 719_01_183 719_01_184 719_01_185 719_01_181 719_01_182 173_318_60 173=034_031 173_355_45 173_035_14 173_035_15 173_036_50 173_039_33 173_039_34 173_039_39 173_039_40 173_039_45 173_039_61 173_040_008 173_356_36 173_040_024 173_321_45 173_040_036 173_040_47 173_040_55 173_040_88 173_040_089 II. Gazeteler Makedonia Embros Skrip III. Kitaplar ANZERLİOĞLU, Yonca, Karamanlı Ortodoks Türkler, 2. Baskı, Phoenix Yayınevi, Ankara, 2009 ATALAY, Bülent, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin Siyasî Faaliyetleri (1918- 1923), Tarih ve Tabiat Vakfı Yayınları, İstanbul, 2001. Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri I-III, Atatürk Araştırmaları Merkezi Yayını, Ankara, 2006. ERDEM, Nilüfer, Yunan Tarihçiliğinin Gözüyle Anadolu Harekâtı (1919-1923), Derlem Yayınları, İstanbul, 2010. GONATAS, Stilianos Ep., Apomnimonevmata, Athina, 1958. İNÖNÜ, İsmet, Hatıralar, Kitap: 2, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1987. MACAR, Elçin, Cumhuriyet Döneminde Rum Patrikhanesi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003. MAMALOS, Georgios Spiridon P., To Patriyarhiyo Konstantinupoleos Kata Tin Periodo 1918-1972, Ekdosis Ant. N. Sakkula, Athina, 2011. MERAY, Seha L., Lozan Barış Konferansı - Tutanaklar, Belgeler, Takım: 1, Cilt: 1, Kitap: 1, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1969. NUR, Rıza, Hayat ve Hatıratım, C. 2, İşaret Yayınları, İstanbul, t.y. PRUKAKİS, Haralambos Hr., Eleftherios K. Venizelos, Ekdosis Parisianu Epistimonikes, Athina, 2002. PSOMİADİS, Haralambos İ., İ Telefteya Fasi Tu Anatoliku Zitimatos, Ekdosis Efesos, Athina, 2004. SPİRİDONOS, G. L., Polemos Ke Eleftheria - İ Mikrasiatiki Ekstratia Opos Tin İda, Ekdosis İ. Zavra - Afon Vasiliu, Athina, 1957. VAMVAKAS, Petros K., Peri Tin Apeleftherosin Tis Dithikis Thrakis, Ekdosis İyapetos, Athina, 1986. VENTİRİS, Yorgos, İ Ellas Tu 1910-1920, T. 2, Ekdosis İkaros, Athina, 1970. YILDIRIM, Seyfi & SOFUOĞLU, Adnan, Siyasi Faaliyetleriyle Osmanlı'dan Cumhuriyet'e İstanbul Rum Patrikhanesi, KÖKSAV Yayınları, Ankara, 2010. IV. Makaleler BRAYT, Nikos, "Me Ton Patriyarhin İs To Agion Oros", Makedonia, 21. 07. 1923, s. 1. ................. "Me Ton Patriyarhin İs To Agion Oros", Makedonia, 22. 07. 1923, s. 1. ................. "Me Ton Patriyarhin İs To Agion Oros", Makedonia, 23. 07. 1923, s. 1. ................. "Me Ton Patriyarhin İs To Agion Oros", Makedonia, 24. 07. 1923, s. 1. ERDAL, İbrahim, "Türk Basınına Göre Patrikhane Konusu ve Patrik Araboğlu'nun İhracı Meselesi", Atatürk Yolu Dergisi, S. 33-34, Ankara, 2004, ss. 33-49. ERDEM, Nilüfer, "Yunan Kaynaklarına Göre 1922 Yılında Batı Anadolu'da Otonom Devlet Kurmaya Yönelik Faaliyetler", Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C. XIV, S. 29, İzmir, 2014, ss. 97-140. ÜÇÜNCÜ, Uğur, "Fener Rum Patriği IV. Meletius'un İstanbul'dan Çıkarılması", Tarih Okulu Dergisi, Y. 7, S.19, İzmir, 2014, ss. 197-232. YALÇIN, Emrullah, "Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin Ekümenikliği Tartışmaları ve Gerekçeler", Atatürk Yolu Dergisi, S. 50, Ankara, 2012, ss. 479-514. ZERVUDAKİS, Aleksandros, "İ Diyasimi Tektones: Meletios Metaksakis", Tektoniko Deltio, A. 71, İyanuarios - Februarios 1967, ss. 25-50. V. Tezler NANAKİS, A. Stavros, İ Hiriya Tu İkumeniku Thronu Ke İ Eklogi Tu Metaksaki 1918-1922, Aristotelio Panepistimio Thessalonikis, Sholi Theologiki, Tmima Theologias, Didaktoriki Diatrivi, Thessaloniki, 1988. VI. Ansiklopediler ve Web Sayfaları Egkiklopedia 2002 "Meletios Metaksakis", http://el.wikipedia.org, [Erişim: 06.06.2015] "O İkumenikos Patriyarhis Meletios Metaksakis (1871-1935)" http://www.hsir.org/Theologu_el/3a4013MeletiosMetaksakis.pdf [Erişim: 09.09.2015] "Patriarhis Meletios Metaksakis & E. Venizelos" http://neataksi.blogspot.com.tr [Erişim: 06.06.2015] "TBMM Gizli Celse Zabıtları, C. 28, 2. İnikat, 3. Celse" [Erişim: 22.10.2015] http://www.tbmm.gov.tr/tutanak/TUTANAK/GZC/do1/CILTo1/ gzc01001002.pdf