Düşünceden Eyleme: Türk Devriminin Düşünce Boyutunun Uygulamaya Yansıması Süreci

Bir insanı, insana ve topluma bağlı olarak gelişen olay ve olguları, doğru algılamak ancak düşünce dünyasının satır aralarını okumakla mümkündür. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’ün faaliyetlerini doğru olarak tahlil etmenin ancak onun düşünce dünyasının arka planını çözümlemekle mümkün olacağı aşikârdır. Öncelikle Atatürk’ün düşünce dünyasını etkileyen en önemli unsur “Aydınlanma” düşüncesidir. Bunun yanı sıra, Atatürk; Namık Kemal, Ziya Gökalp, Abdullah Cevdet gibi Osmanlı son devir aydınlarından da etkilenmiştir. Tabiî ki bu fikirler Atatürk’ün okul yıllarında olgunlaşmaya başlayan fikir temeli üzerine oturmuştur. Atatürk, bir düşünür gibi hareket ederek öğrenciliğinden beri düşündüğü inkılâpları ve Cumhuriyet fikrini, düşünceden fiile geçirmeye İstiklal Savaşı ile başlamıştır. İstiklal Harbi’nin başarı ile neticelenmesi ve Lozan Anlaşması’yla tescil edilmesi, devrimlerin başlangıcını tescil etmiştir. Atatürk’ün inkılâpçılık anlayışına gelince; Atatürk sentez adamıdır. Yaptığı inkılâpların hepsinde eskiyi ve eski görüşleri “tez”, yeni görüş, düşünce ve uygulamaları da “antitez” olarak kabul etmiştir. Bu tez ile antitezi bir denklem halinde çözümleyip, kendi akıl süzgecinden geçirerek sonucunda “sentezlere” ulaşmıştır. Atatürk inkılâplarının “siyasi amacı”, insan hak ve özgürlüğüne dayanan demokrasiye varmak olmuştur. Atatürk’ün kurucusu olduğu modern Türkiye Cumhuriyeti, demokratik, laik, çok partili parlamenter sistemi benimsemiş ve bu hedef doğrultusunda çok büyük bir mesafe kat etmiştir. Atatürk almış olduğu kararlarda ne ölçüde akılcı ise, uygulamalarında da o nispette başarılı olmuştur. O’nun sözlerine ve icraatlarına bakacak olursak; gerçekçi, sağduyulu ve ileri görüşlü bir devlet adamı olduğu hemen anlaşılmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Atatürk, Devrim, Cumhuriyet, Milli Mücadele, Aydınlanma

From Thought To Action: The Reflection Of The Implication Process Of The Contemplation Dimension Of Turkısh Revolution

The correct way of understanding a human being, and the developing events and phenomena depending upon the society and the human being is through reading between the lines of the human being’s world of thought. In order to correctly analyze Ataturk’s –the founder of Turkish Republic- actions, we should research the background of his world of thought. The primary factor shaping his thoughts is Enlightenment. In addition to this, Ataturk was also impressed by the late Ottoman intellectuals like Namik Kemal, Ziya Gokalp and Abdullah Cevdet. Of course his ideas matured during school years. Always being a profound thinker, Ataturk has found a fertile ground for finally unleashing his ideas for his Republican Revolutions that he had in his mind since his early adulthood with the beginning of Turkish Independence War. The glorious victory earned in the War of Independence and its official recognition by the whole world through the Lausanne Treaty Agreement can be seen as the beginning of these Revolutions. When it comes to Ataturk’s Revolutionism; it can be said that he was certainly a man of “synthesis”. He approached the old as the “thesis” and had formulated new and much contemporary substitutes as the “anti-thesis”. He sought a balance between this thesis and anti-thesis and finally reached to the most appropriate “synthesis” only after a period of detailed observations and evaluations. The political aim in Ataturk’s Revolutions had been the establishment of a Democracy where human rights and freedom should prevail. The modern Republic of Turkey, the fruit of his struggle and embracing the ideas of democracy, laicism and parliamentary with multiparty, made a great progress in the achievement of his goals. The success achieved by Ataturk can be attributed to the level of rationalism that was behind his decisions. In his words and actions, we can feel the greatness of a statesman who is realist, with common sense and far-sighted

Keywords:

Ataturk, Revolution, Republic, Turkish National Struggle, Enlightenment,

PDF

___

I. Arşiv
Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi, IV/1 (17.2.1920).
II. Kitaplar
AKARSU, Bedia, Atatürk Devrimi ve Temelleri, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2003.
AKÇAKAYALIOĞLU, Cihat, Atatürk Komutan, İnkılâpçı ve Devlet Adamı Yönleriyle, Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1988.
ALTAY, Fahrettin, 10 Yıl Savaş ve Sonrası, (Yayına Hazırlayan: Oğuzhan Dalkıran), Eylem Yayınları, Ankara, 2008.
ARMAOĞLU, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914–1980), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1984.
Askeri Tarih Belgeleri Dergisi, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Yıl: 53, Sayı: 117, Ankara, Ocak 2004.
ATATÜRK, Mustafa Kemal, Nutuk, Alfa Yayınları, İstanbul, 2006.
Atatürkçülük Birinci Kitap, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1983.
ATAY, Falih Rıfkı, Çankaya, Bateş Yayınları, İstanbul, 1998.
AYBARS, Ergün, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları, Ankara, 1995.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, Tek Adam, 2. Cilt, (1919–1922), Remzi Kitabevi, İstanbul, 1971.
-------------------------, Tek Adam III, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2004.
BAL, Mehmet Akif, Atatürk İlke ve İnkılâpları Tarihi, Murathan Yayınevi, Rize, 2001.
BERKES, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Doğu-Batı Yayınları, İstanbul, 1978.
BORAK, Sadi, Atatürk, Kırmızı Beyaz Yayınları, Ankara, 2004.
BOZDAĞ, İsmet, Atatürk’ün Evrensel Boyutları, Emre Yayınları, İstanbul, 2006.
BOZKURT, Mahmut Esat, Atatürk İhtilali I-II, Kaynak Yay., İstanbul, 2003.
--------------------------, Atatürk İhtilali III, Cumhuriyet Yay., İstanbul, 2000.
-------------------------,Türk İhtilali’nde Vatan Müdafaası, Kaynak Yay., İstanbul, 2006.
Celal Nuri, Türk Devrimi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002.
CEVİZOĞLU, Hulki, İşgal ve Direniş 1919 ve Bugün, Ceviz Kabuğu Yayınları, İstanbul, 2006.
Cumhuriyetin İlk On Yılı ve Balkan Paktı (1923–1934), T.C. Dışişleri Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1974.
EĞİLMEZ, Ali Osman, Türkiye Cumhuriyeti Tarihine Giriş, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 1998.
GİRİTLİ, İsmet - Hülya Baykal, Atatürk ve Atatürkçülük, Der Yayınları, İstanbul, 2001.
GLOSNECK, johannes, Kemal Atatürk ve Çağdaş Türkiye I, Onur Yayınları, İstanbul, 1998.
GÖNLÜBOL, Mehmet, vd., Olaylarla Türk Dış Politikası, (1919-1973), Cilt: I, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1977.
GRANDA, Cemal, Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri, (Yayına Hazırlayan: Hakan Pala), Anekdot Yayınları, Ankara, 2008.
GÖKBERK, Macit, Aydınlanma Felsefesi, Devrimler ve Atatürk, Cumhuriyet Gazetesi Yayınları, İstanbul, 1997.
IRMAK, Sadi, Atatürk Devrimleri Tarihi, (İdeoloji ve Tarih Açısından İnceleme), Yapı Kredi Bankası Yayınları, İstanbul, 1981.
KAFESOĞLU, İbrahim - Mehmet Saray, Atatürk İlkeleri ve Dayandığı Tarihi Temeller, İstanbul Üniversitesi Basımevi, İstanbul, 1998.
KAL, Nazmi, Cumhuriyet Gazetesi/80. Yıl Özel Eki, Cumhuriyet Gazetesi Yayınları, 29.10.2003.
KARABEKİR, Kazım, İzmir Suikastı, İddianame ve Paşaların Savunması, (Yayına Hazırlayan: Sümer Kılıç), Emre Yayınları, İstanbul, 2005.
KASIM, Naci, Gazinin Hayatı, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul, 1999.
KIDIŞ, Osman, Atatürk Döneminde Recep Peker (1920-1938), İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya, 2006, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
KİNROSS, Lord, Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu, Altın Kitaplar Yayınları, İstanbul, 2002.
KOCATÜRK, Utkan, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Kronolojisi 1918–1938, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1988.
--------------------------, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, Ankara, 1988.
KONYAR, Hürriyet, Ulus Gazetesi, CHP ve Kemalist İlkeler, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1999.
MISIROĞLU, Kadir, Musul Meselesi ve Irak Türkleri, Sebil Yayınevi, İstanbul, 1994.
Montreux ve Savaş Öncesi Yılları (1935–1939), T.C. Dışişleri Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1974.
MÜTERCİMLER, Erol, Bu Vatan Böyle Kurtuldu, Alfa Yayınları, İstanbul, 2005. Fikrimizin Rehberi Gazi Mustafa Kemal, Alfa Yayınları, İstanbul, 2008.
OKYAR, Osman, -Mehmet Seyitdanlıoğlu, Fethi Okyar’ın Anıları, İş Bankası Yayınları, Ankara, 1999.
OLCAYTU, Turhan, Devrimimiz İlkelerimiz, Ajans-Türk Yayınları, Ankara, 1998.
ÖNDER, Mehmet, Atatürk Evleri ve Atatürk Müzeleri, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1998.
ÖKE, Mim Kemal, Belgelerle Türk-İngiliz İlişkilerinde Musul ve Kürdistan Sorunu 1918–1926, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1992.
ÖZÇELİK, Ayfer, Ali Fuat Cebesoy, Akçağ Yayınları, Ankara, 1993.
SHERRİL, Charles, N., Bir ABD Büyükelçisinin Türkiye Hatıraları/Mustafa Kemal II, Cumhuriyet Kitaplar Yayınları, İstanbul, 1999.
--------------------, Bir Elçiden, Gazi Mustafa Kemal, Tercüman Yayınevi, İstanbul, ty.
ŞAHİN, Cemile, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Türk Devrimi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir, 1999 (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
ŞAHİN, Mustafa, Hasan Tahsin Uzer’in Mülki İdareciliği ve Siyasetçiliği, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2010 (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
TAŞKIRAN, Cemalettin, vd., Atatürk’ün Samsun’a Çıkışı ve Kurtuluş Savaşı’nın Başlatılmasına Dair Belgeler, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1999.
TOYNBEE, Arnold J., Türkiye I, (Bir Devletin Yeniden Doğuşu), Cumhuriyet Gazetesi Yayınları, İstanbul, 1999.
TORUMTAY. Necip, Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Kurucusu Lider Atatürk, Doğan Kitapçılık, İstanbul, 2001.
TUNCOKU, A. Mete, vd., Türk Tarihi İçinde Atatürk ve Cumhuriyet, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2001.
Türk İnkılâp Tarihi, Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1973.
Türk Tarihi Silahlı Kuvvetleri ve Atatürkçülük, Genelkurmay Başkanlığı 50. Yıl Yayınları, Ankara, 1973.
UÇAROL, Rıfat, Siyasi Tarih (1789–2001), Der Yayınları, İstanbul, 2008.
YALÇIN, Durmuş, vd., Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2002.
YAMANER, Şerafettin, Atatürk Öncesi ve Sonrası Kültürel Değişim, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul, 1999.
YETKİN, Çetin, İktidara Karşı Türk Direniş ve Devrimleri, C:2, Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Yay., 6. baskı, Antalya, 2007.
YÜZBAŞIOĞLU, Muammer, Atatürk’ü Anmak, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1981. III. Makaleler
AKBULUT, Dursun Ali, “Mustafa Kemal Paşa-İstanbul İlişkileri”, Milli Mücadele Tarihi, Makaleler, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2002, s.301.
ALTINOK, Rafet, “Atatürkçülükte ‘Aydınlanma’”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.217–231.
AS, Erdal, “Atatürk ve Türk Tarih Tezi”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.201–215.
ATEŞER, Aziz Rıfkı, “Atatürk’ün Programını Günümüze Getirmek”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.141–152.
AVCI, Cemal, “Atatürk’ün Milliyetçilik Anlayışı”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.69–78.
AYBARS, Ergün, “Atatürk ve Türk Devrimi”, Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir, 1991, s.7.
AYDIN, Nurettin, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde Çağdaşlaşma Yolunda Atatürk İlke ve İnkılâplarının Yeri ve Önemi”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.247–265.
BAŞ, Ersan, “Çanakkale Zaferleri ve Çanakkale’de Üne Ulaşan Mustafa Kemal Atatürk’ün Önderliğinde Kurulan Yeni Türk Devleti’nin Oluşumuna Etkileri Üzerine Bir inceleme”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.113-140.
BAYDAR, Mehmet Emin, “Atatürk’ün Din Anlayışı Üzerine Bazı Düşünceler”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.69-105.
ÇAĞLAR, Günay, “Atatürk, Milli Mücadele, Milli Birlik ve Beraberlik Atatürk ve Erzurum Kongresi”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.49–57.
ÇELİK, Adnan, “Weberyan Yetki ve Atatürk”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.27–38.
ÇOBAN, Ahmet, “Atatürkçü Düşünce Sisteminde Kadın Eğitimi”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.79–82.
---------------------, “Atatürkçü Eğitim Sistemi ve Boyutları” Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.83–90.
DEMİREL, Muammer, “Atatürk’ün Söylev ve Demeçlerinde Diğer Uluslarla İlişkiler”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.91–97.
DOĞANAY, Rahmi, “Misak-ı Milli’ye Göre Lozan”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, Elazığ, 2001, s.283.
ERENDİL, Muzaffer, “Şeriatçılık, İrtica ve Laiklik Üzerine”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2002, s.161.
GÜLER, Ali, “Bir Çağdaşlaşma Modeli Olarak Atatürkçülük”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.141–152.
-----------------, “Dönüştürücü (Transformational) Liderlik Kavramı ve Dönüştürücü Lider Olarak Atatürk”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.15-25.
IŞIK, Ahmet, “Türk Dilinin Sadeleştirilmesi ve Atatürk”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.163–171.
İNAN, Süleyman, “Denizli Halkevi Dergisi: İnanç (1937-1946)”, PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, Denizli, 2004, Sayı: 15, ss.123-129.
İNALCIK, Halil, “Atatürk ve Türkiye’nin Modernleşmesi”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1995, s.171.
KAPLAN, Leyla, “Atatürkçü Düşüncenin Tarihsel Gelişimine Bakış”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Atatürk Araştırma Merkezi, Cilt: XVII, Sayı: 49, Mart 2001, s.1.
KESER, Ulvi, “Atatürkçü Düşünce Işığında Toplumsal Değişme ve Türk Kadını”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.173–186.
KILIÇ, Murat, Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Milliyetçiliğinin Tipolojisi”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2007, Sayı:16, ss.113-140,
KOÇ, İ. Ceyhan, “İzmir İktisat Kongresinin Türk Ekonomisinin Oluşumuna Etkileri”, Atatürk Dergisi, Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Cilt: III, Sayı: I, Erzurum, Mayıs 2000, s.148.
KONUKÇU, Enver, “Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri”, Milli Mücadele Tarihi -Makaleler-, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2002, s.219.
NUTKU, Özdemir, “Atatürk ve Türk Hümanizması”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.1–8.
-----------------------, “Atatürk’ü Anlamak”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.9–15.
ORAL, Mustafa, “Emperyalizm Karşısında İlk Bağımsızlık Mücadelesi: Türk Kurtuluş Savaşı” Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.187–194.
ÖZBEY, Mustafa, “Atatürkçü Düşünce Sisteminin Nitelikleri”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.273–290.
ÖZGÜLDÜR, Yavuz, “TBMM Hükümeti’nin Dış Politikası”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.59–67.
PEKER, Recep, “Recep Peker Ders Notları”, Mahmut Esat Bozkurt, Recep Peker, Yusuf Kemal Tengirşek, 1933 Yılında İstanbul Üniversitesi’nde Başlayan İlk İnkılap Tarihi Ders Notları, (Yayına Hazırlayan: Oktay Aslanapa), Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yay., İstanbul, 1997, ss.203-281,
SARP, Nilgün, “Atatürk ve Eğitim”, Atatürk Haftası Armağanı, Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.1–13.
SÜRMELİ, Serpil, “Mustafa Kemal’in Öğrenim Hayatı ve Ona Dair Düşünceler”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.99–105.
ŞAHİN, Hülya, “Atatürk ve Güzel sanatlar”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.153–172.
ŞENSOY, Nabi, “Atatürk ve Modern Türkiye” Atatürk ve Modern Türkiye, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2001, s.358.
TANFER, Vehbi “9 Eylül 1922- 24 Temmuz 1923 Tarihleri Arasında Türkiye’nin Uluslararası Alanda Hukuksal Yönden Kabulü ve İzlenen Dış Politikanın Özellikleri”, Milli Mücadele Tarihi, Makaleler, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2002, s.399.
TOSUN, Hüseyin, “Atatürk’ün Kalkınma Modeli”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, Ankara, 2003, 195–221.
---------------------, “Cumhuriyet Öncesi Çağdaşlaşma Girişimleri”, Atatürk ve Çağdaşlaşma Hazırlayanlar: Mehmet Saray, Hüseyin Tosun, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2005, ss.30–31.
TÜRKMEN, Zekeriya, “Atatürk ve Türk Gençliği”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.39–48.
YAVUZ, Celalettin, “Atatürkçü Çağdaşlaşma Modelinde Akıl, Bilim, Eğitim ve Yüksek Öğretim”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.59–68.
YETİŞGİN, Mehmet, “Atatürk’ün Örnek Kişiliğinde Görev ve Sorumluluk Anlayışı”, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003, ss.107–116.
YUVALI, Abdulkadir, “Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş ve Yapılanmasında Atatürk”, Atatürk ve Modern Türkiye, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2001, ss.273–274.
ZEKEY, Ahmet Hamdi, “Cumhuriyet Dönemi Ekonomik Durum ve Atatürk’ün Ekonomik Görüşü”, Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 10 Kasım 2000, ss.153–162.