TRANSPALET SEÇİMİ PROBLEMİNİN AHP VE EDAS YÖNTEMLERİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

İnsan gücünün ürünlerin taşınması, boşaltılması ve istiflenmesi gibi eylemlerde yetersiz kalması sebebiyle işletmelerde malzeme taşıma sistemlerine ihtiyaç duyulmaya başlanmıştır. Bu sistem içerisinde birden çok ekipman çeşidi bulunmaktadır. Transpaletler, genellikle küçük bir depoya sahip işletmeler tarafından tercih edilen, malzeme taşıma sisteminde yer alan ekipmanlardan biridir. Transpaletlerin seçiminde işletme, garanti süresi, fiyat ve kaldırma kapasitesi gibi birçok kriteri göz önünde bulundurmalıdır. Bu sebepten transpalet seçimi bir çok kriterli karar verme problemi (ÇKKV) olarak adlandırılabilir. Bu durumlarda problemin çözümü için ÇKKV yöntemleri kullanılabilir. Bu çalışmada bundan dolayı AHP ve EDAS yöntemlerinden oluşan bir ÇKKV modeli ile bir mağazanın deposu için transpalet seçimi yapılmıştır. Bu çalışmada şu kriterler ele alınmıştır; “Fiyat”, “Kaldırma Kapasitesi”, “Yedek Parça Bulmanın Kolaylığı”, “Garanti Süresi”, “Marka Güvenirliği” ve “Çatal Boyu”. AHP yöntemi ile kriter ağırlıkları belirlenmiş ve en önemli kriter “Fiyat” olarak belirlenmiştir. EDAS yöntemine göre transpalet alternatifleri sıralanmış ve altı alternatif arasından en iyi transpalet “Transpalet 3” olarak belirlenmiştir. Ardından kriter ağırlıkları değiştirilerek duyarlılık analizi yapılmıştır.

THE EVALUATION OF PALLET SELECTION PROBLEM VIA AHP AND EDAS METHODS

Due to the inadequacy of manpower in transportation, unloading and stacking of products, material handling systems are needed in businesses. There is more than one type of equipment in this system. Pallets are one of the equipments in the material handling system, which are generally preferred by businesses having a small warehouse. Businesses need to consider many criteria, such as warranty period, price and lifting capacity, etc. in the selection of pallets. Therefore, the selection of pallets can be called as a multi-criteria decision-making (MCDM) problem. In these cases, MCDM methods can be used to solve the problem. In this study, therefore, pallet selection was made for a store by using an MCDM model consisting of AHP and EDAS methods. In this study, the following criteria are used; “Price”, “Lifting Capacity”, “Ease of Finding Spare Parts”, “Warranty Period”, “Brand Reliability” and “Fork Length”. The criteria weights were determined by AHP method and the most important criterion was identified as “Price”. According to the EDAS method, pallet alternatives are ordered and the best pallet among the six alternatives is designated as “Pallet 3”. Then, a sensitivity analysis was performed by changing the criteria weights.

PDF

___

Akçakanat, Ö., Aksoy, E., & Teker, T., (2018). CRITIC ve MDL Temelli EDAS Yöntemi ile TR-61 Bölgesi Bankalarının Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 1-24.
Albayrak, Ö., & Erkayman, B. (2018). Bulanık DEMATEL ve EDAS Yöntemleri Kullanılarak Sporcular İçin Akıllı Bileklik Seçimi. Ergonomi, 1(2), 92-102.
Alkan, A., Kasımoğlu, H. Ç., Çelik, C., & Aladağ, Z. (2017). AHP ve PROMETHEE Yöntemleri ile Lastik Üreticisi Bir Firma İçin Tedarikçi Seçimi. Sakarya University Journal of Science, 21(2), 261-269.
Altunöz, U. (2017). Bankaların Finansal Performanslarının Bulanık MOORA ve Bulanık AHP Yöntemleri ile Analizi: Türk Bankaları Deneyimi. Route Educational and Social Science Journal, 4(4), 116-132.
Asoğlu, İ., & Eren, T. (2018). AHP, TOPSIS, PROMETHEE Yöntemleri ile Bir İşletme İçin Kargo Şirketi Seçimi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 102-122.
Bakır, M., & Alptekin, N. (2018). Hizmet Kalitesi Ölçümüne Yeni Bir Yaklaşım: CODAS Yöntemi İle Havayolu İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Business & Management Studies: An International Journal, 6(4), 1336-1353.
Çakır, E. (2018). Bütünleşik SWARA ve EDAS Yöntemi Kullanarak Fitness Merkezlerinin Değerlendirilmesi:
Örnek Bir Uygulama. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 1907-1923.
Chakraborty, S., & Banik, D. (2006). Design of a Material Handling Equipment Selection Model Using Analytic Hierarchy Process. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 28(11-12), 1237-1245.
Chatterjee, P., Banerjee, A., Mondal, S., Boral, S., & Chakraborty, S. (2018). Development of a Hybrid Meta-Model for Material Selection Using Design of Experiments and EDAS Method. Engineering Transactions, 66(2), 187-207.
Denizhan, B., Yalçıner, A. Y., & Berber, Ş. (2017). Analitik Hiyerarşi Proses ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Proses Yöntemleri Kullanılarak Yeşil Tedarikçi Seçimi Uygulaması. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(1), 63-78.
Ecer, F. (2018). Third-Party Logistics (3PLs) Provider Selection Via Fuzzy AHP and EDAS Integrated Model.
Technological and Economic Development of Economy, 24(2), 615-634.
Ersoy, M. (2019). Mermer Blokların AHP Destekli TOPSIS ve GİA Yöntemleri ile Sınıflandırılması. Politeknik Dergisi, *(*), *-*.
Geyik, O., Tosun, M., Ünlüsoy, S., Hamurcu, M., & Eren, T. (2016). Kitap Basımevi Seçiminde AHP ve TOPSIS Yöntemlerinin Kullanımı. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(6), 106-126.
Ghorabaee, M. K., Amiri, M., Zavadskas, E. K., Turskis, Z., & Antucheviciene, J. (2017). A New Hybrid Simulation-Based Assignment Approach for Evaluating Airlines with Multiple Service Quality Criteria. Journal of Air Transport Management, 63, 45-60.
Ghorabaee, M. K., Zavadskas, E. K., Amiri, M., & Turskis, Z. (2016). Extended EDAS Method for Fuzzy Multi-Criteria Decision-Making: An Application to Supplier Selection. International Journal of Computers Communications & Control, 11(3), 358-371.
Ghorabaee, M. K., Zavadskas, E. K., Olfat, L., & Turskis, Z. (2015). Multi-Criteria Inventory Classification Using A New Method of Evaluation Based On Distance from Average Solution (EDAS). Informatica, 26(3), 435-451.
Gür, Ş., Hamurcu, M., & Eren, T. (2017). Ankara’da Monoray Projelerinin Analitik Hiyerarşi Prosesi ve 0-1 Hedef Programlama Yöntemleri ile Seçimi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23(4), 437-443.
http://www.liftsektoru.com/index.php/transpaletler/manuel-transpalet.html
Juodagalvienė, B., Turskis, Z., Šaparauskas, J., & Endriukaitytė, A. (2017). Integrated Multi-Criteria Evaluation of House’s Plan Shape Based on the EDAS and SWARA Methods. Engineering Structures and Technologies, 9(3), 117-125.
Kahraman, C., Keshavarz Ghorabaee, M., Zavadskas, E. K., Onar, S. Ç., Yazdani, M., & Oztaysi, B. (2017). Intuitionistic Fuzzy EDAS Method: An Application to Solid Waste Disposal Site Selection. Journal of Environmental Engineering and Landscape Management, 25(1), 1-12.
Karabasevic, D., Zavadskas, E. K., Stanujkic, D., Popovic, G., & Brzakovic, M. (2018). An Approach to Personnel Selection in the IT Industry Based on the Edas Method. Transformations in Business & Economics, 17(2) (44), 54-65.
Karayel, S. D., Atmaca, H. E., Yalçın, C., & Erol, B. (2018). VIKOR VE MOORA Yöntemleri İle Malzeme Taşıma Sistemi Seçimi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 18. EYİ Özel Sayısı, 695-708.
Keçek, G., & Yüksel, R. (2016). Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ve PROMETHEE Teknikleriyle Akıllı Telefon Seçimi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (49), 46-62.
Koyuncu, O., & Özcan, M. (2014). Personel Seçim Sürecinde Analitik Hiyerarşi Süreci ve TOPSIS Yöntemlerinin Karşılaştırılması: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 195-218.
Kulak, O. (2005). A Decision Support System for Fuzzy Multi-Attribute Selection of Material Handling Equipments. Expert Systems With Applications, 29(2), 310-319.
Kütükçü, A. Z., & Eren, T. (2017). Acil Durum Haberleşmesinde Kullanılan El Telsizinin Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ile Seçilmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 183-203.
Mathew, M., & Sahu, S. (2018). Comparison of New Multi-Criteria Decision Making Methods for Material Handling Equipment Selection. Management Science Letters, 8(3), 139-150.
Momani, A. M., & Ahmed, A. A. (2011). Material Handling Equipment Selection Using Hybrid Monte Carlo Simulation and Analytic Hierarchy Process. World Academy of Science, Engineering and Technology, 59(11), 953-958.
Ömürbek, N., Karaatlı, M., & Cömert, H. G. (2016). AHP-SAW ve AHP-ELECTRE Yöntemleri ile Yapı Denetim Firmalarının Değerlendirmesi. Journal of Administrative Sciences/Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(27), 171-199.
Ömürbek, N., Karaatlı, M., & Yetim, T. (2014). Analitik Hiyerarşi Sürecine Dayalı TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri ile Adım Üniversitelerinin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, 189-207.
Özbek, A., & Eren, T. (2013). Üçüncü Parti Lojistik (3PL) Firmanın Analitik Hiyerarşi Süreciyle (AHS) Belirlenmesi. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 5(2), 12-20.
Özbek, A., & Engür, M. (2018). EDAS Yöntemi ile Lojistik Firma Web Sitelerinin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 417-429.
Saaty, T. L. (1977). A Scaling Method for Priorities in Hierarchical Structures. Journal of Mathematical Psychology, 15(3), 234-281.
Saaty, T. L. (1994). How to Make a Decision: The Analytic Hierarchy Process. Interfaces, 24(6), 19-43.
Saaty, T. L., & Vargas, L. G. (2006). Decision Making with the Analytic Network Process. Springer.
Saputro, T. E., & Rouyendegh, B. D. (2016). A Hybrid Approach for Selecting Material Handling Equipment in a Warehouse. International Journal of Management Science and Engineering Management, 11(1), 34-48.
Sarıçalı, G., & Kundakcı, N. (2016). AHP ve COPRAS Yöntemleri ile Otel Alternatiflerinin Değerlendirilmesi. International Review of Economics and Management, 4(1), 45-66.
Sarıçalı, G., & Kundakçı, N. (2017). Forklift Alternatiflerinin KEMIRA-M Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 35-53.
Soba, M., & Altıntaş, F. (2019). 2008 Dünya Ekonomik Krizinin G20 Ülkeleri Ekonomik Performanslarına Etkisinin AHP ve VIKOR Yöntemleriyle Değerlendirilmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 33-52.
Stanujkic, D., Zavadskas, E. K., Ghorabaee, M. K., & Turskis, Z. (2017). An Extension of the EDAS Method Based On the Use of Interval Grey Numbers. Studies in Informatics and Control, 26(1), 5-12.
Stević, Ž., Pamučar, D., Vasiljević, M., Stojić, G., & Korica, S. (2017). Novel Integrated Multi - Criteria Model for Supplier Selection: Case Study Construction Company. Symmetry, 9(11), 279.
Stević, Ž., Vasiljević, M., Zavadskas, E. K., Sremac, S., & Turskis, Z. (2018). Selection of Carpenter Manufacturer Using Fuzzy EDAS Method. Engineering Economics, 29(3), 281-290.
Tayyar, N., Akcanlı, F., Genç, E., & Erem, I. (2014). BİST’e Kayıtlı Bilişim ve Teknoloji Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performanslarının Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve Gri İlişkisel Analiz (GİA) Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (61), 19-40.
Tepe, S., & Görener, A. (2014). Analitik Hiyerarşi Süreci ve MOORA Yöntemlerinin Personel Seçiminde Uygulanması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13(25), 1-14.
Tuzkaya, G., Özgen, D., & Gülsün, B. (2011). Malzeme Taşıma Sistemi Alternatiflerinin Değerlendirilmesinde Bulanık - PROMETHEE Yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1), 144-155.
Ulutaş, A (2017). EDAS Yöntemi Kullanılarak Bir Tekstil Atölyesi İçin Dikiş Makinesi Seçimi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2), 169-83.
Urfalıoğlu, F., & Tüter, K. (2015). Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile Müşteri Memnuniyeti Açısından Uygun Granitin Seçimi Üzerine Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 37(1), 233-260.
Yanık, L., & Eren, T. (2017). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Otomotiv İmalat Sektörü Firmalarının Finansal Performanslarının AHP, TOPSIS, ELECTRE ve VIKOR Yöntemleri ile Analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 165-188.
Yeşilkaya, M. (2018). Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ile Kağıt Fabrikası Kuruluş Yeri Seçimi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 33(4), 31-44.
Yurdakul, M., & İpek, A. Ö. (2005). Malzeme Taşıma Sistemlerinin Seçilmesine Yönelik Bir Karar Destek Sistemi Geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20(2), 171-182.