Türkiye/Gölcük Tabiat Parkı’nda bazı yabani memeli türlerinin dağılımlarının modellenmesi
Yaban hayvanlarının habitat uygunluk ve dağılım haritalarının yapılması ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama için temel teşkil etmektedir. Bu çalışmada, Gölcük yöresinde, ekolojik, topografik ve antropolojik değişkenlere dayalı olarak memeli büyük yaban hayvanlarından Yaban tavşanı Lepus capensis L. , Yaban domuzu Sus scrofa L. , Porsuk Meles meles L. ve Kaya sansarı Martes foina L. için yıllık ve mevsimsel habitat uygunluk modelleri ve haritalarının elde edilmesi amaçlanmıştır. Var-Yok tarama metodu uygulanarak yaban hayvanlarının habitat kullanımları ve habitat paylaşımları tespit edilmiştir. Analitik istatistiksel yöntem olarak lojistik regresyon ve sınıflandırma ağacı teknikleri kullanılmıştır. Modellerin geçerliliği on kat çapraz doğrulama testiyle teyit edilmiştir. Her tür için elde edilen modeller Coğrafi Bilgi Sistemi aracılığıyla görselleştirilmiş ve böylece türlerin habitat uygunluk haritaları yöre ölçeğinde elde edilmiştir. Elde edilen en ideal habitat uygunluk haritalarına göre, yaban tavşanı için uygun habitat tipine sahip alanlar; ibreli ormanlık alanlar, çalı step alanlar, ziraat alanları ve insan baskısından uzak çayırlık alanlardır. Yaban domuzu için uygun habitat tiplerinin; ormanlık alanlar, suya yakın alanlar, tür tarafından kazılabilen toprak tipine sahip alanlar ve insan baskısının olmadığı çayırlık alanlar olduğu belirlenmiştir. Porsuğun tercih ettiği habitatlar ise; çayırlık alanlar, kayalık alanlar, suya ve yerleşim yerlerine yakın alanlardır. Kaya sansarı için uygun habitat tipleri; orman içi açıklıklar, kayalık alanlar, ziraat alanları ve yerleşim yerine yakın alanlar olarak bulunmuştur
Anahtar Kelimeler:
potansiyel dağılım haritası, bağlantı modelleri, memeli büyük yaban hayvanları
Modeling the distributions of some wild mammalian species in Gölcük Natural Park/Turkey
Developing habitat suitability and distribution maps of wild animals is essential to generate ecosystem based management plans. Aim of this study was to develop annual and seasonal habitat suitability models and maps based on ecologic, topographic, and anthropogenic variables for the large wild mammals which are brown hare Lepus capensis L. , wild boar Sus scrofa L. , badger Meles meles L. and beech marten Martes foina L. in the Gölcük district. Presence-absence method was used to determine habitat uses and relative habitat uses of the wild animals. Logistic regression analysis and regression tree methods were used as statistical analytical techniques. The validity of the models was confirmed by ten times cross-validation test. The models obtained for each species visualized through the Geographical Information System and in this way, habitat suitability maps achieved on the basis of locality. According to the best models obtained, the efficient habitat variables were young cedar stands, steppe, agricultural fields, meadowlands with little human pressure for the brown hare; forest existence, water sources, soils which can be easily, and meadowlands with little human pressure for the wild boar; meadowlands, proximity to residential areas and water sources, and rocky areas for the badger; and stand gaps, rocky areas, agricultural fields and proximity to residential areas for the marten
___
- Aksan, Ş., Oğurlu, İ., Özdemir, İ., 2013. Using of track and sings in wildlife inventory: a case study from Gölcük-(Isparta) National Park. [Yaban hayvanlarının envanterinde iz ve belirtilerin kullanımı: Gölcük-(Isparta)Tabiat Parkı’nda bir uygulama.] Biological Diversity and Conservation, Cilt:6, Sayı: 2, S:188-206.
- Anonim. 2010. Tabiat Parkları Verileri. Orman ve Su İşleri Genel Müdürlüğü. Erişim Tarihi: 03.02.2012 http://web.ormansu.gov.tr/DKMP/belge/t_park.pdf.
- Apeldoorn, R.C., Vink, J., Matyastık, T., 2006. Dynamics of a Local Badger (Meles meles) Population in the Netherlands Over the Years 1983–2001. Mammalian Biology, 71/1: 25–38.
- Elbroch, M., 2003. Mammal tracks & Sing: A Guide to North American Species. 1st Eddition. Published by Stackpole Books, Pennsylvania, 779p, Printed in China.
- Erdoğan, M. A., 2007. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Habitat Modelleme: Akça Cılıbıt Populasyonu Örneği. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yükek Lisans Tezi. 137s. Adana.
- Ertürk, A., 2010. Bartın İli ve Çevresinde Canis lupus L. 1758’in (Carnivora: Canidae) (kurt) CBS Tabanlı Habitat Uygunluğu Analizleri ve Tür Yayılış Modellemesi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 92s, Ankara.
- Guisan, A., Lehman, A., Ferrier, S., Austin, M., Overton, J. Mc C., Aspinall, R., Hastie, T., 2006. Making Better Biogeographical Predictions of Species Distributions. Journal of Applied Ecology, 43/3: 386-392.
- Guisan, A., Graham, C. E., Elith, J., Huettmann, J., NCEAS Species Distribution Modelling Group. 2007. Sensitivity of Predictive Species Distribution Models to Change İn Grain Size. Diversity and Distributions, (Diversity Distrib.) 13: 332– 340.
- Guisan, A., Zimmermann, N. E., 2000. Predictive Habitat Distribution Models İn Ecology. Ecological Modelling, 135: 147– 186.
- Gülsoy, S., 2011. Pistacia terebinthus L. subsp. palaestina (Boiss.) Engler (Anacardiaceae)’in Göller Yöresi’ndeki Yetişme Ortamı Özellikleri ve Yetişme Ortamı - Meyve Uçucu Yağ İçeriği Etkileşimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fenbilimleri enstitüsü, Doktora Tezi, 210s, Isparta.
- Macdonald, D. W., Newman, C., Dean, J., Buesching, C. D., Johnson, P. J., 2004. The Distribution of Eurasian Badger, Meles meles, Setts in a High-Density Area: Field Observations Contradict the Sett Dispersion Hypothesis. Oikos 106/2: 295–307.
- Murie, O., J., Elbroch, M., 2005. The Peterson Field guide to Animal Tracks. 3rd Eddition. Houghton Mifflin Company, Boston New York, 391p, Printed in Singapore.
- Newton-Cross, G., White, P.C. L., Harris, S., 2007. Modelling the Distribution of Badgers Meles meles: Comparing Predictions From Field-Based and Remotely Derived Habitat Data. Mammal Review, 37/1: 54–70.
- Özkan, K., 2012. Sınıflandırma ve Regresyon Ağacı Tekniği (SRAT) ile Ekolojik Verinin Modellenmesi. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 13: 1–4.
- Özkan, K., Mert, A., 2010. Isparta Yukarı Gökdere Yöresinde Kasnak Meşe’sinin İklim Senaryolarına Göre 2050 ve 2080 Yıllarında Muhtemel Potansiyel Yayılış Alanlarının Coğrafi Modellemesi, Çölleşme ile Mücadele Sempozyumu, 17–18 Haziran 2010, Anitta Otel, Çorum.
- Özkan, K., Mert, A., Şentürk, Ö., 2011. Estimation of Potential Distribution of Non-Wood Trading Species Richness Using Classification and Regression Tree Technique: A case study from Lakes district, Turkey. II. International Non-Wood Forest Products Symposium, Eds: Fakir, H., Dutkuner, İ., Gürlevik, N., Sarıkaya, Babalık, A., p.238-246. Isparta, Turkey.
- Park, C.,R., Lee, W.,S., 2003. Development of a GIS-based habitat suitability model for wild boar Sus scrofa in the Mt. Baekwoonsan region, Korea Mammal Study, 28/1: 17–21.
- Pearce, J., Ferrier, S., 2000. Evaluating the Predictive Performance of Habitat Models Developed Using Logistic Regression. Ecological Modelling. 133: 225–245.
- Şentürk, Ö., (2012). Sütçüler Yöresinde Asli Orman Ağacı Türlerinin Potansiyel Yayılış Alanlarının Modellenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 196s, Isparta.
- Virgos, E., Cabezas-Diaz, S., Mangas, J. G., Lozano, J., 2010. Spatial Distribution Models in a Frugivorous Carnivore, the Stone Marten (Martes foina): is the Freshy-Fruit Availability a Useful Predictor? Animal Biology, 60/4: 423–436.
- ISSN: 1308-5301
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Ersin YÜCEL
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ihlara Vadisi Aksaray/Türkiye karayosunu florası
Türkiye Mikotası için yeni bir kayıt: Inocybe phaeodisca Kühner var. phaeodisca
Ertuğrul SESLİ, Takahito KOBAYASHİ
Türkiye/Gölcük Tabiat Parkı’nda bazı yabani memeli türlerinin dağılımlarının modellenmesi
Şengül AKSAN, İbrahim ÖZDEMİR, İdris OĞURLU
Şanlıurfa ilinin Asteraceae Papatyagiller familyasının florası