Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Hinduizm: Hint Yıldızı Ve Mihracenin İntikamı Örneği

Cumhuriyet Dönemi Türk romanı konu bakımından son derece zengindir. Belirli dönemlerde belirli konular ön plana çıksa da genel olarak yazarlar okuyucuların ilgisini çekmek için farklı ve sıra dışı konulara yönelmeye çalışmıştır.  Bu konular arasında belki de en ilgi çekici olanı Hindistan’ı konu alan romanlardır. Okuyucuların görmedikleri ve hakkında pek de fikir sahibi olmadıkları bu renkli coğrafya yazar ve okurlara cazip görünmüştür. İşin içine Hindu inancı ve felsefesi de katılınca konu iyice farklı ve sırada dışı bir hâl almaya başlamıştır. Çalışmamızda 1929-1933 tarihleri arasında yazılan romanlarda Hinduizm konusunu incelemeye çalıştık. Erken Cumhuriyet Dönemi içerisinde yer alan bu beş yıllık süre aynı zamanda Erken Cumhuriyet Döneminin genel yapısını yansıtmaktadır. Dönemin tamamında roman sayısının fazla olması nedeni ile çalışma beş yıllık süre ve yaklaşık yüz roman ile sınırlı tutulmuştur. İncelenen romanlar arasında İskender Fahrettin Sertelli’nin Hint Yıldızı ve A. K. Meram’ın Mihracenin İntikamı romanında Hinduizm ile ilgili unsurlara rastlanmıştır. Özellikle de İskender Fahrettin’in Hint Yıldızı adlı eseri romandan ziyade adeta bir ansiklopedi gibi Hindistan’ın dinî, tarihi, coğrafyası hakkında geniş bilgiler vermektedir. A. Kemal Meram’ın Mihracenin İntikamı romanında da Hindistan’dan Fransa’ya uzanan bir seyahat ile iki ülke arasındaki farklar ve medeniyet çatışmaları göz önüne serilmektedir.  Dolayısıyla bu romanda da Hinduizm ile ilgili bilgiler az da olsa yer almaktadır. Siyasi ve sosyal farklılaşmanın hat safhada olduğu ve bunun yansımalarının romanda kuvvetle hissedildiği bir dönemde yazarların romanlarında Hindistan’ı ve inanç unsurlarını işlemeleri tamamen okurun ilgisini çekmek ve daha fazla okunmayı hedeflemekle ilgilidir. Ayrıca İskender Fahrettin Sertelli’nin bu konuyu ele almasında bilgi birikimini gösterme çabası da hissedilmektedir.

___

  • Çıkla, S. (2007). Türk Edebiyatında Kanon ve İnkılâp Kanonu. Muhafazakâr Düşünce(13-14), 47-68.Demirci, K. (1998). Hinduizm. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 18, 112-116. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.Kaya, K. (2011). Hinduizm. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2. Baskı.Meram, A. K. (tarih yok). Mihracenin İntikamı. Halkın Sesi Matbaası.Mohapatra, A. R. (2002). Hinduizm. Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 13(13), 211-227. (H. Işık, Çev.)Moran, B. (2003). Türk Romanında Eleştirel Bir Bakış 2. İstanbul: İletişim Yayınları.Nikhilananda, S. (2003). Hinduizm: Ruhun Özgürleşmesindeki Anlamı. (A. Özer, Çev.) İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları.Özgün, S. (2017). Reşat Nuri Güntekin’in “Yeşil Gece” Romanında İnkılâp Kanonu. Asos Journal(53), 559-582.Sertelli, İ. F. (1932). Hint Yıldızı. İstanbul: Tefeyyüz Kitaphanesi.Solok, C. K. (2009). Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman III. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.Tanpınar, A. H. (2014). Edebiyat Üzerine Makaleler (10. Baskı b.). (Z. Kerman, Dü.) İstanbul: Dergâh Yayınları.Taşpınar, İ. (2014). Doğu Dinlerinde Hac İbadeti Hinduizm ve Budizm. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.Tümer, G. (1992). Brahmanizm. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 6, 3293-333. İstanbul.Türkeş, Ö. (2002). Güdük Bir Edebiyat Kanonu. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Kemalizm (Cilt 2, s. 425-448). içinde İstanbul: İletişim Yayınları 2. Baskı.