Urartu At Gemleri

Çeşitli kolleksiyonlarda ve müzelerdeki Urartu eserleri arasında değişik formlarda gemlere rastlanır. Bunlardan kitabeli olanlarını açık bir şekilde Urartu gemi olarak kabul etmek zorundayız. Fakat kitabesiz olanların kesinlikle Urartulara ait olduğunu söylemek oldukça zordur. Bu çalışmamızdaki Urartu gemleri, yayınlanmış olan Adana, Van Bölge Müzeleri ve Gaziantep müzesindeki bir kısım gemler ile Elazığ müzesindeki gemlere göre tasnif edilmiştir. Bu malzemeye dayanarak Urartu gemlerinin özelliklerini tesbit etmeye çalıştık.
Anahtar Kelimeler:

Urartular, At, Gem, Kitabe, Anadolu

___

AfO: Archiv für Orient Forschung

Anadolu Medeniyetleri III Cilt

AnAr: Anadolu Araştırmaları

AnatSt: Anatolien Studies

Anderson 1961: J.K. Anderson, Ancient Greek Horsemanship, Los Angeles, 1961

Ashmolean Museum, Department of Antiquities, Exhibition of Ancient Persian Bronzes, From the collektion of Mrs. Brenda Bomford, 1966

Azarpay 1968: G. Azarpay, Urartian Art and Artifacts A Chronological Study, Los Angeles, 1968

Barnett 1963: R.D. Barnett, "The Urartian Cemetery at Iğdır" AnatSt 13 1963, s. 153-198.

Belli 1983: O. Belli, "Oynar Yanaklıklı Urartu At Gemleri" AnAr IX 1983 s. 373-384

Boehmer 1972: R.M. Boehmer, Die Kleinfunde von Boğazköy. Berlin 1972

Calmeyer 1964: P. Calmeyer, Altiranische Bronze der Sammlung Bröckelschen, Berlin 1964

Charriere 1971: G. Charriere, L' Art Barbare Scythe, Paris 1971

Dyson 1965: R.H. Dyson, "Problems of Protohistoric Iran as seen from Hasanlu" JNES 24 1965 s. 193-215

ESA: Eurasia Septentrionalis Antiqua

Frühe Bergvölker in Armenien und im Kaukasus-Berlin 1983

JNES: Journal of Near Eastern Studies

Ghirshman 1939: R. Ghirshman, Fouilles de Sialk II, Paris 1939

Ghirshman 1964: R. Ghirshman, Iran, Protoiranier Meder und Achameniden, München 1964

Godard 1931: A. Godard, Les Bronzes du Luristan, Paris 1931

Goff 1969: C. Goff, "Excavations at Baba Jan 1967" İran 7, 1969

Gropp 1981: G. Gropp, "Ein Prefdegeschirr und Streitwagen aus Urartu" İranica Antiqua XVI 1981, s. 95 vd.

Hauptman 1972: H. Hauptman, "Norşuntepe Kazıları 1970" Keban Projesi 1970 çalışmaları 1972, s. 87-119

Hrouda 1965: B. Hrouda, Die Kulturgeschichte des Assyrischen Flacbildes, Bonn 1965

Jettmar 1980: K. Jettmar, Die Frühen Steppenvölker, Baden Baden 1980

Kossack 1983: G. Kossack, "Tli Grab 85 Bemerkungen zum Beginn des skythenzeitlichen Formenkreises im Kaukasus" Beitrage zur Allgemeinen und vergleichenden Archaologie Band 5 1983, s. 89 vd.

Krupnov 1960: E.I. Krupnov, Drevnyaya Istoria Severnoga Kavkasa, Moskova 1960.

Kuftin 1941: B.A. Kuftin, Archaeological Excavations in Trialeti I, Erivan 1941 (Rusca, İngilizce özetle)

Moorey 1974: P.R.S. Moorey, Ancient Persian Bronzes in the Adam Collection, London 1974

Moortgat 1932: A. Moortgat, Bronzegerate aus Luristan, Berlin 1932

de Morgan 1889: J. de Morgan, Mission Scientifique au Caucase Paris 1889

Nagel 1963: W. Nagel, Altorientalisches Kunsthandwerk, Berlin 1963

Öğün 1978: B. Öğün, "Die Urartaischen Bestattungsbrauche" Studien zur Religion und Kultur Kleinasiens Festschrieft für Friedrich Karl Dörner zum 65 Geburstag am 28 Februar 1976 s. 639-678

Öğün 1978 a: B. Öğün, "Die Urartaischen Graber in der Gegend von Adilcevaz und Patnos" Reprinted from the Proceedings of the X th International Congress of Classical Archaeology. Ankara 1978 s. 61-67

Öğün 1979: B. Öğün, "Urartaiscche Fibeln" Akten des VII. Internationaler Kongresses für Iranische Kunst und Archaologie München 7-10 September 1976 AMI Erganzungsband 6, s. 178 vd.

Özgen 1984: E. Özgen, "The Urartian Chariot Reconidered" Anatolica XI 1984 s. 91 vd.

Özgüç 1961: T. Özgüç, "Altıntepe Kazıları" Belleten XXV 1961 s. 253-267

Özgüç 1969: T. Özgüç, Altıntepe II, Mezarlar-Depo ve Fildişi Eserler, Ankara 1969

Piotrovski 1955: B.B. Piotrovski, Karmir Blur III, Erivan 1955

Piotrovski 1969: B.B. Piotrovski, The Ancient Civilisation of Urartu, Geneva 1969

Piotrovski 1970: B.M. Piotrovski, Karmir Blur, 1970

Porada 1979: E. Porada, Alt İran, Badan Baden 1979

Potratz 1941: A.H. Potratz, "Die Pferdegebisse des zwischenstromlandischen Raumes" AfO Band 14 1941, s. 1 vd.

Potratz 1966: A.H. Potratz, "Die Pferdetrensen des Alten Orient" Analecta Orintalia 41, 1966

S A: Sovetskaya Arkheologiya

Schaeffer 1948: C.F.A. Schaeffer, Stratigraphie Comparee et Chronologie de l'Asie Occidentale, Oxford 1948

Tallgren 1930: A.M. Tallgren, Caucasian Monuments The Kazbek Treasure" ESA V 1930 s. 111-182

Taşyürek 1975: A. Taşyürek, "Some Inscribed Urartian Armour" Iraq XXXVII, 1975 s. 151-155

Terenojkin 1971: A.I. Terenojkin, "Date Mingeçaursk Udil" SA 4 1971, s. 71-84

V. Berghe-de Meyer 1982: L. Vanden Berghe-L. De Meyer, Urartu een vergeten cultur uit het Bergland Armenie 1982

Yıldırım 1977: R. Yıldırım, Urartu At Gemleri (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara 1977

Yıldırım 1983: R. Yıldırım, Urartu İğneleri (Basılmamış Doktora Tezi) Elazığ 1983

Diğer Kısaltmalar

a.g.: Ağızlık genişliği

y.u.: Yanaklık uzunluğu

d.n.: Dip not

a.y.: Aynı yer