MESUT AYDIN, M Korkud AYDIN, RECEP DÜNDAR

MALATYA HALKEVİ ÖNCÜLÜĞÜNDE KUTLANAN 23 NİSAN MİLLÎ HAKİMİYET VE ÇOCUK BAYRAMI ETKİNLİKLERİ (1932-1951)

Halkevleri, 19 Şubat 1932'de kurulan kültür kurumlarıdır. Cumhuriyetin ilk yıllarında Halk eğitiminin tamamlayıcı unsurlarından en önemlisi olan bu kurumlar; 1951'e kadar millî bilincin yerleşmesinde etken olan bir halk okulu görevini yerine getirmiştir. Halkevleri 9 şube şeklinde örgütlenmiştir. Bu şubeler Dil Tarih ve Edebiyat, Güzel Sanatlar, Temsil, Spor, Sosyal Yardım, Halk Dershaneleri ve Kursları, Kütüphane ve Yayın, Köycülük, Müze ve Sergi Şubesidir. Bu şubeler marifetiyle vatandaşlar birçok hususta bilgilendirilmiştir. Halkevlerinin en önemli çalışmalarından biri de Millî Gün ve Haftaların kutlanması yönelik yapılan faaliyetlerdir. Bayramlar vatandaşlar arasında millî birlik ve beraberliği kuvvetlendirmiş, dayanışma ve yardımlaşma duygularını harekete geçirmiştir. Farklı il ve ilçelerin halkevlerinde aynı coşkuyla kutlanan bu gün ve haftalar Malatya Halkevinde de kutlanmıştır. Kutlamalarda özellikle Dil Tarih ve Edebiyat Şubesi ile Temsil Şubesi büyük katkılar sağlamıştır. Malatya Halkevinde kutlanan millî gün ve haftalar şunlardır: 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Türk Dil Bayramı, 19 Mayıs Gençlik ve Spor bayramı, 10 Kasım Atatürk'ü Anma ve Atatürk Haftasıdır. Bu çalışmada Malatya Halkevinin Dil Tarih ve Edebiyat Şubesi ile Gösterit (Temsil Şubesi)'nin bir çalışma alanı olarak 23 Nisan Millî Hakimiyet ve Çocuk Bayramı etkinliklerini içermektedir. 23 Nisan Millî Hakimiyet ve Çocuk Bayramı kutlamalarına ilişkin yapılan çalışmanın amacı ise Cumhuriyetin ilk yıllarında Malatya Halkevinin kültürel alanda yaptığı faaliyetleri ortaya koymaktır. Bu çalışmada, araştırma modeli olarak Literatür taraması yapılmıştır. Tarama sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilmiştir

APRİL 23 NATIONAL SOVEREIGNTY AND CHILDREN'S DAY ACTIVITIES CELEBRATED BY MALATYA COMMUNITY CENTER (1932-1951)

Community Centres, cultural institutions are founded on February 19, 1932. The most important of these institutions are complementary elements of public education in the early years of the Republic; Public education activities until 1951 has brought a significant place. Community Centers are organized in 9 branches. This branch of Language, History and Literature, Fine Arts, Representation, Sports, Social Welfare, Public Schools and Courses, Library and Publication, Peasentasim is a museum and exhibition branches. These branches were informed by the ingenuity of citizens in many aspects. One of the most important work of the People's Houses are also made up for activities to celebrate the national day and the week. Holidays strengthen national unity and solidarity among citizens, which has had a sense of solidarity and support to the movement. This day is celebrated with the same enthusiasm and weeks of community centers in different cities and towns were celebrated at the community center in Malatya. Celebrations in particular the representation branch with language history and literature branch has made great contributions. Malatya national days and weeks celebrated in the community center are as follows: October 29 Republic Day, 23 April National Sovereignty and Children's Day, the Turkish Language Day, May 19 Youth and Sports Day, are the celebrations held on the Hatay Motherland annexation. The aim of the work to be done in Malatya Community Center for this celebration, in the early years of the Republic of Malatya community center to reveal his social and cultural activities in this work will be done in the literature as a research model. The findings obtained in the scan results will be evaluated.

PDF

___

CHP (1937), 1937 Yıldönümü Broşürü, Geçen Yılda Halkevleri Nasıl Çalıştı?, Ankara
CHP (1939), 1939’da Halkevleri, Ankara
CHP Malatya Vilayeti (1938), Cumhuriyetin XV. Yılında Malatya, Malatya Düstur, 2. Tertib, C. 1, Ankara, 1337.
Meclis-i Mebusân Zabıt Ceridesi, C. 5, Devre: 1, Ankara, 1325/1909.
TBMM Zabıt Ceridesi, (24 Teşrin-i evvel 1339), C.3, II. Devre, Ankara, 1339.
TBMM Zabıt Ceridesi, IV Dönem, C.VII, Ankara, 1339.
TBMM Zabıt Ceridesi, 23 Nisan 1337 (1921), 24. İçtima, 1.celse, C. 10, Ankara,
TC. Resmî Gazete, 2 Mayıs tarihli 10 Sayılı 112 numaralı kanun, 1921.
TC. Resmî Gazete, 1 Haziran, S.3017, 1935.
TC. Resmî Gazete, 19 Mart S.17284, 1981.
2-Tetkik Eserler ve Makaleler
Afetinan, A., İzmir İktisat Kongresi, TTK, Ankara, 1982.
Akcan, Erol, İttihat ve Terakki Fırkasının Paramiliter Gençlik Kuruluşları, TTK, Ankara, 2015.
Akın, V., “23 Nisan Millî Hakimiyet ve Çocuk Bayramının Tarihçesi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.3, 1997, ss.91-96
Arıkan, Z., “Halkevlerinin Kuruluşu ve Tarihsel İşlevi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C.6, S.23, 1999, ss.261-281
Ateş, Nevin Yurdsever, “Resmen Bayram Olmadan Önceki 19 Mayıs Kutlamaları”, Toplumsal Tarih Dergisi, S. 113, (Şubat 2011), İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2011, ss.34-37.
Aydın, M., “The Role Of Community Centers in Education Throughout Historical Process and The Example of Malatya Community Center (1932-1951)”, International Conference on Research in Education and Science (ICRES), May 19-22, Bodrum, Turkey, 2016, pp. 1709-1723.
Aydın, M, Aydın, M. K., Türk İnkılâbı Tarihi (2. Baskı), Azim Matbaası, Ankara, 2011.
Aziz Çelik, Aydın, Zafer (ty.), Gelenekten Geleceğe 1 Mayıs: 1886-2007,www.emo. org.tr /ekler/ 8511e767850342e_ek.pdf?dergi=960 (erişim tarihi15 Aralık 2016)
Bolat, B. S., Milli Bayram Olgusu ve Türkiye’de Yapılan Cumhuriyet Bayramı Kutlamaları (1923–1960), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2015.
Deringil, S., İktidarın Sembolleri ve İdeoloji (Çev.Gül Çağalı Güven), İstanbul, 2002.
Elman, Ahmet Şevket, Dr. Reşit Galip, Ankara, 1955.
Haykır, Yavuz -Çetin, Vahide, “Malatya Halkevi Dergisi: Derme”, Prof. Dr. Abdulkadir Yuvalı Armağanı, Cilt: 2, Kayseri, 2015.
Koçoğlu, Erol, “Sosyal Bilgiler Eğitimi ve Antropoloji”, Sosyal Bilgilerin Temelleri, Ed.: Refik Turan-Tahsi Yıldırım, Ankara, 2016, ss.325-355.
Ölçer, C., Cumhuriyet Dönemi Türk Kağıt Paraları (1923-1983), İstanbul, 1983. Özacun, O., “Halkevlerinin Dramı”, Kebikeç, C.II, S.3, 1996, ss.87-96
Özçelik, M., “23 Nisan Çocuk Bayramının Ortaya Çıkışı ve 1922-1929 Yılları Arasında 23 Nisan Kutlamaları”, Akademik Bakış, C. 5, S: 9, (Kış), 2011, ss.265-284
Özdemir, Y ve Aktaş, E., “Halkevleri 1932’den 1951’e”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi (TAED), S. 45, Erzurum, 2011, s.s.235-262.
Şahingöz, M., “Osmanlı’dan Millî Mücadele’ye İstiklâl-i Osmanî Günü Kutlamaları”, Osmanlı, C.1, Yeni Türkiye, Ankara, 1999.
Sarısakal, Baki (ty.), 1 Mayıs Amele Bayramı, s. 1-3, bakisarisakal.com/(erişim tarihi 15 Aralık 2016)
Taş, F., “Türk Meclislerinin Kabul Ettiği Bayramlar”, Türkler 16, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, ss.352-362
Tekeli, İ., “Bir Toplumsal Anlatım ve Katılım Biçimi Olarak Kutlama Şenlikleri”, Bir Çağdaşlaşma Projesi Olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin 75 Yılı, 1997.
Toksoy, N., Halkevleri, Bir Kültürel Kalkınma Modeli Olarak, Ankara, 2007.
Türk Parlamento Tarihi, TBMM IV. Dönem 1931-1935, C. I, Ankara, 1996.
Türk Parlamento Tarihi, Millî Mücadele ve T.B.M.M. I. Dönem 1919-1923, C. I., Ankara, 1995.Fırat Gazetesi, 21 Nisan 1936.
Fırat Gazetesi, 22 Nisan1941.
Fırat Gazetesi, 24 Nisan 1936.
Fırat Gazetesi, 24 Nisan 1942.
Fırat Gazetesi, 25 Nisan 1944.
Fırat Gazetesi, 27 Nisan 1936.
Fırat Gazetesi, 28 Nisan 1944.
Fırat Gazetesi, 30 Nisan 1937.
Fırat Gazetesi, 6 Nisan 1936.
Gayret Gazetesi, 23 Nisan 1949.
Gayret Gazetesi, 25 Nisan 1949.
Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi, 22 Nisan 1927.
Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi, 23 Nisan 1922.
Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi, 23 Nisan 1923.
Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi, 23 Nisan 1924.
Milliyet Gazetesi, 23 Nisan 1926.
Vakit Gazetesi, 25 Nisan 1922.

ISSN: 2146-4456
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi