Özel Liselerde Karşılaşılan İstenmeyen Öğrenci Davranışları

Bu araştırmanın amacı, özel liselerde öğrencilerin istenmeyen davranışlarını ve bu davranışlara öğretmenlerin tepkilerini ve nedenlerini belirlemektir. Araştırma nitel araştırma olarak tasarlanmıştır. Bu nitel durum çalışmasının katılımcıları bir özel okulun iki farklı branşında görev yapan 21 öğretmen ve bu okullarda kayıtlı 188 öğrencidir. Veriler, öğrencilere ve öğretmenlere yönelik her biri üç sorudan oluşan iki yarı yapılandırılmış görüşme çizelgesi kullanılarak toplanmıştır. Veriler içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Öğrencilerin istenmeyen davranışları; gürültü, öğrenci kaynaklı istenmeyen davranışlar, akranlara yönelik istenmeyen davranışlar ve öğretmenlere yönelik istenmeyen davranışlardır. İstenmeyen öğrenci davranışlarının nedenleri öğrenci kaynaklı, aile kaynaklı, akran kaynaklı, öğretmen kaynaklı ve eğitim sistemi ve okul merkezli nedenler olarak belirlenmiştir. Öğretmenlerin istenmeyen davranışlara yönelik tepkileri ise uyarmak, bağırmak, azarlamak, öğrencilerle bire bir veya tüm sınıf ile konuşmak, aynı davranışın tekrarlanması durumunda sonuçlarını anlatmak, öğrencileri okul yöneticilerine veya rehberlik servisine yönlendirmek, aileleri bilgilendirmektir. Öğretmenlerin, öğrencilerin istenmeyen davranışlarının nedenlerini ve bunlara nasıl tepki vereceklerini anlamalarının sağlanması, sınıflardaki temel görevleri olan “öğrenme hedeflerini gerçekleştirme”ye önemli katkılar sağlayabilir. Bu nedenle, bu çalışma, öğretmenleri yanlış öğrenci davranışlarının nedenleri ve çözümleri hakkında bilgilendirmektedir.

Anahtar Kelimeler:

lise, istenmeyen davranışlar, öğretmen, öğrenci

Student Misbehaviours Encountered in Private High School Classrooms

The aim of the present study was to identify student misbehaviours in private high schools, and the reasons for and teachers’ reactions to such behaviours. The study was designed as qualitative research. In this qualitative case study, the participants were 21 teachers working in two different branches of a private school and 188 students registered in those schools. The data were collected utilizing two semi-structured interview schedules consisting of three questions each which were directed to students and teachers. The data were analysed using content analysis technique. Student misbehaviours included; noise, student-sourced misbehaviours, misbehaviours aimed at peers and misbehaviours aimed at teachers. The reasons for student misbehaviours were determined and classified as; student-sourced, family-sourced, peer-sourced, teacher-sourced, and education system and school-centred reasons. Teachers’ reactions towards misbehaviours included; warning, shouting, scolding, having one-on-one or whole class conversations with students, explaining the consequences if the same behaviour is repeated, referring students to school administrators or the counselling service, and informing families. Ensuring that teachers understand the reasons for and how to react to student misbehaviours can make significant contributions to their main duty in classrooms which is “realizing learning objectives”. As such, the present study informs teachers about the reasons for student misbehaviour as well as their solutions.

Keywords:

High school misbehaviour, discipline, teacher, student,

PDF

___

Ada, Ş. (2003). Sınıf yönetimi. Z, Kaya (Ed.). Pegem Akademi Yayıncılık.
Akar, İ. (2003). Sınıf yönetimi. Z, Kaya (Ed.). Pegem Akademi Yayıncılık.
Akçadağ, T. (2015). Etkili sınıf yönetimi. H, Kıran, K, Çelik (Ed.). Anı Yayıncılık.
Aksoy, N. (2000). Sınıf içi disiplin sorunlarini azaltmada izlenebilecek temel yaklaşımlar. Eğitim Araştırmaları, 2, 5-9.
Arıcak, T. (2005). Sınıf yönetimi. M, Gürsel., H, Sarı., B, Dilmaç (Ed.). Eğitim Kitapevi.
Ataman, A. (2005). Sınıf yönetimi. L, Küçükahmet (Ed.). Nobel Yayınevi.
Atıcı, M., Ferah, Ç. (2009). Ortaöğretimdeki öğretmen ve öğrencilerin istenmeyen davranışlarla baş etme konusundaki görüşlerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 15 (60), 495-522.
Aydın, A. (1998). Sınıf yönetimi. Anı Yayıncılık.
Aydın, B. (2001). İlköğretim okullarında sınıf disiplininin sağlanması. (Yayınlanmamış doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Bilir, A., Saadet, K., Fatma, T. (2007). Muğla ili ortaöğretim okullarında disiplin uygulamalarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19.
Borich, G. D. (1996). Effective teaching methods. New Jersey: Prentice-Hall.
Charles C. M. (1996). Building classroom discipline. Longman.
Çelikkol, Y. Y. (2015). Pozitif rehberlik. Nesil Yayınları.
Dirlikli ve diğerleri (2015). Matematik öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları sorunlar. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 2 (5), 36-57.
Elma, C. (2014). Sınıf yönetimi. Türkan, A., Şenay, S. N. (Ed.). Maya Aademi.
Erdem, A. R. (2012). Sınıf yönetimi. Ruhi, S. (Ed). Anı Yayıncılık.
Erden M. (2008). Sınıf yönetimi. Arkadaş Yayınları.
Evertson, C., Edmund T. E., Barbara S. C., Murray E.W. (1997). Classroom management for elementary teacher. Allyn & Bacon.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2005). Research methods in education. Routledge Falmer.
Hartzell, Gary N., Petrie, T. (1992). The principal and discipline: Working with school structures, teachers, and students. Clearing House. 65(6), 376-381.
Humphreys, T. (1998). Disiplin nedir? Ne değildir?. (B. Çelik, çev). Epsilon.
İlgar, L. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul. Karip, E. (2003). Sınıf yönetimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
Kesici, A. E., Pınar, Y. S. (2013). Lise öğrencilerinin sınıf içi istenmeyen davranışları. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish. 8 (12), 467-478
Maya, İ. Ç. (2004). Mesleki-teknik liselerde istenmeyen öğrenci davranişlarina gösterilen öğretmen tepkileri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
Montague Earl (1987). Fundamental of secondary classroom instruction. Macmillan.
Özdemir, İ. E. (2004). Sınıf yönetimi. Ş.Şule E., Çağatay, Ö. (Ed). Asil.
Özgözlü, E. Ö. (2007). Lise öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen davranışlarla başetme stratejileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
Siyez, D.M. (2009). Liselerde görev yapan öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik algıları ve tepkileri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (25), 67-80.
Taş, A. (2015). Etkili sınıf yönetimi. Hüseyin, K., Kazım, Ç. (Ed). Anı.
Tezcan, M. (1996). Eğitim sosyolojisi. Feryal Matbaası.
Topses, G. (2000). Sınıf yönetimi. Leyla K. (Ed). Nobel.
Ünal, S. & Ada, S. (2000). Sınıf yönetimi. Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Matbaası.
Yıldırım, İ., & Nurullah, A. (2019). Liselerde istenmeyen öğrenci davranışlarını konu edinen çalışmaların meta sentez yöntemiyle incelenmesi. İlköğretim Online, 18 (4), 1574-1608
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yiğit, B. (2009). İlköğretimde sınıf yönetimi. M. Durdu K. (Ed). Kök.