Birsen DURKAYA, Ali DURKAYA

TOMRUK HACMİNİN HESAPLANMASINDA KULLANILAN ÇEŞİTLİ HACİM FORMÜLLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

40 adet Sahilçamı (Pinus pinaster L.), 67 adet Kayın (Fagus orientalis Lipsky.), 50 adet Göknar (Abies bonmülleriana Matff.), 14 adet Sedir (Cedrus libani A.Rich.), 28 adet Karaçam (Pinus nigra Ten.) tomruklarında ayrıntılı bir şekilde yapılan ölçmelerle, istif halindeki tomrukların hacimlerinin hesaplanmasında kullanılan bazı hacim formüllerinin kıyaslanması yapılmıştır. Her bir tomruğa ait hacimler; Huber, Newton-Riecke, Hossfeld, Bruce, Patterson-Doruska, Smalian ve Centroid yöntemleri ile ayrı ayrı hesaplanmıştır. Hesaplanan bu değerler tomruğun gerçek hacmi ile kıyaslanmıştır. Tomrukların gerçek hacimleri Smalian formülü ile 20 cm uzunluğundaki seksiyonların hacimlerinin toplamı olarak elde edilmiştir. Çalışma sonucunda, tüm ağaç türleri için Newton-Riecke hacim formülünün ortalama hatası, sıfırdan farksız (p>0,05) bulunmuştur. Ayrıca Göknar, Kayın ve Sahilçamı tomrukları üzerindeki çalışmada Newton-Riecke hacim formülünün yanı sıra Huber ve Smalian hacım formüllerinin ortalama hatası, sıfırdan farksız (p>0,05) bulunmuştur. Bununla birlikte bu üç tür için ortalama hata değerleri kendi içerisinde sıralandığında, en düşük ortalama hata değerlerinin sıralaması küçükten büyüğe doğru Smalian, Newton-Riecke ve Huber şeklinde olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Tomruk hacmi, Huber formülü, Newton-Riecke formülü, Hossfeld formülü, Bruce formülü, Patterson-Doruska formülü, Smalian formülü ve Centroid formülü

COMPARING DIFFERENT VOLUME FORMULAS USING LOG VOLUME ESTIMATIONS

Some volume formulas were compared in stacked log volumes on 40 logs of Maritime pine (Pinus pinaster L.), 67 logs of beech (Fagus orientalis Lipsky.), 50 logs of fir (Abies bonmülleriana Matff.), 14 logs of cedar (Cedrus libani A.Rich.), and 28 logs of black pine (Pinus nigra Ten.) all of which were measured in detail. Volumes, belonged to each log, were determined using Huber’s, Newton-Riecke’s, Hossfeld’s, Bruce’s, PattersonDoruska’s, Smalian’s ve Centroid’s formulas. This determinated volumes compared with true volume of each log. True volume of each log was determinated by aggregating the the volumes of measured short sections (20 cm) using Smalian’s formula. Mean error of Newton-Riecke’s volume formula was not significant for all trees types (p>0,05). Besides, mean errors of fir, beech and maritime pine were not significant for Newton-Riecke’s volume formula and also Huber’s, Smalian’s formulas (p>0,05). In addition to this, order from small to large values of the lowest mean error; Smalian’s, Newton-Riecke’s, and Huber’s for this tree type.

Keywords:

Log volume, Huber formula, Newton-Riecke formula, Hossfeld formula, Bruce formula, PattersonDoruska formula, Smalian formula ve Centroid formula,

PDF

___

Bruce, D. 1982 Butt Log Volume Estimators. Forest Science. 28:489-503.
Filho, A.F., Machado, S.A and Carneiro, M.R.A.2000. Testin Accuracy of Log Volume Calculation Procedures against Water Displacement Technigues (Xylometer). Can. J. For. Res. 30(6):990-997. Doi:10.1139/cjfr-30-6-990.
Kalıpsız, A.1993. Dendrometri. İstanbul Üniversitesi Yayın No:3793/426. 407 s. İstanbul.
Özçelik, R. 2006. İstiflenmiş Tomruklarda Kullanılan Hacim Formüllerinin Karşılaştırılması. SDÜ. Orman Fak.Der. Seri:A Sayı:1, s:26-32.
Özçelik, R. 2002. Tomruk Hacminin Tahmininde Kullanılan Centroid MÖetod ve Dört Standart Formülün Karşılaştırılması. SDÜ. Orman Fak.Der. Seri:A Sayı:1, s:115-120.
Patterson D.W., Wiant, H.V., Wood, G.B.1993. Errors in Estimating the Volume of Butt Logs. Forest Products Journal. 43(3):41-44.
Patterson, D.W., Doruska, P.F. 2004. A New and Improved Modification to Smalians Equation for Butt Logs. Forest Products Journal. 54:69-72.
Wiant, H.V., Patterson, D.W., Hassler, G.B., Wood, G.B and Rennie J.C. 1996. Comparison of Formulas for Estimating Volumes of Butt Logs of Appalachian Hardwoods. North. J. Appl.For. 13(1):5-7.
Williams, J.G., McNab, W.H., Clark, A.III. 1991. Volume Estimators for Pondcypress Butt Logs. Res.Note SE-361 USDA Forest Serv. Southeastern Forest Expt. Sta. Ashwille NC 7pp.
Wood, G.B., Wiant, H.V. 1990. Estimating the Volume of Australian Hardwoods Using Centroid Sampling. Australian Journal of Forestry. 53:271-274.
Yavuz, H. 1999. Comparison of Centroid Method and Four nStandart Formulas for Estimating Log Volumes. Tr.J.Agric.and For. 23:597-602.