Erkan Melih ŞAHİN, Suna KILIÇARSLAN

Son Trimester Gebelerin Depresyon ve Kaygı Düzeyleri ile Bunları Etkileyen Etmenler

Amaç: Bebek sahibi olmak mutlu bir olaydır fakat kadınlar gebelik döneminde zor ve stresli zaman geçirebilir. Gebe kadınların kendilerinin ve bebeklerinin ruhsal sağlığını etkileyen faktörlerden uzak durması önemlidir. Bu çalışmanın amacı Edirne'de yaşayan üçüncü trimester gebe kadınların depresyon ve kaygı düzeyleri ve bunları etkileyen etmenleri belirlemektir. Hastalar ve Yöntemler: Hamile kadınların sosyodemografik ve obstetrik özellikleri, durumluluk kaygı düzeyi ölçeği, birinci basamak için Beck depresyon ölçeği ve WHOQOOL-BREF(TR) yaşam kalitesi ölçeğini içeren anket Nisan-Haziran 2007 tarihleri arasında Edirne'de saptanan son trimester 340 gebe kadına uygulandı. Bulgular: Gebe kadınların %56.6'sının ilk gebeliğiydi ve %90.9'u istenilen gebelikti. Gebe kadınların %97.7'sinde önemli bir sağlık problemi yoktu. Gebelikte sigara kullananların oranı %14.4, ortalama doktor ziyareti sayısı %7.2 defaydı ve gebelerin %85';ine ebelerce ev ziyareti yapılmamıştı. Kaygı düzeyi artan yaşla düşmekteydi. Kalabalık aileler, sosyo-ekonomik durumun düşük olması, istenmeyen gebelikler, sigara ve alkol tüketimi depresyon seviyesini arttırmaktaydı. Sonuç: Gebe kadınların sosyo-ekonomik ve eğitim durumlarının iyileşmesi, gebelik takiplerinde ruhsal durum ve etkileyen faktörlerin izlenmesi sağlıklı bir gebelik dönemi geçirilmesini sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Gebelik, durumluluk kaygı düzeyi envanteri, birinci basamak için Beck depresyon ölçeği, Edirne

Depressive, Anxiety Levels and Affecting Factors of Third Trimester Pregnant Women

Objectives: Having a baby is a happy event but the mother may have a hard and stressful time in pregnancy. It is important that pregnant women should stay away from factors that have an effect on their mental health for themselves and their babies. The aim of this study was to determine the anxiety and depression levels and effecting factors in third trimester pregnant women living in Edirne, Turkey. Patients and Methods: A questionnaire including items about socio-demographic and obstetric characteristics, state anxiety inventory, Beck depression scale for primary care and WHOQOOL-BREF(TR) quality of life scale was applied to 340 last trimester pregnant women determined in Edirne, Turkey between April-June 2007. Results: It was the first pregnancy for 56.6% and a wanted one in 90.9% of them. There was not an important health problem in 97.7% of participants; smoking rate in pregnancy was 14.4%. Average physician visits was 7.2 times and 85% of them did not receive any home visit by midwives. Anxiety level decreased by age. Crowded families, low socio-economic status, unwanted pregnancies, cigarette and alcohol consumption increased depression level. Conclusion: Enhancing the socio-economic and educational status, surveying mental state and affecting factors in pregnancy follow-ups would provide a healthy pregnancy period for pregnant women. Amaç: Bebek sahibi olmak mutlu bir olaydır fakat kadınlar gebelik döneminde zor ve stresli zaman geçirebilir. Gebe kadınların kendilerinin ve bebeklerinin ruhsal sağlığını etkileyen faktörlerden uzak durması önemlidir. Bu çalışmanın amacı Edirne&#39;de yaşayan üçüncü trimester gebe kadınların depresyon ve kaygı düzeyleri ve bunları etkileyen etmenleri belirlemektir. Hastalar ve Yöntemler: Hamile kadınların sosyodemografik ve obstetrik özellikleri, durumluluk kaygı düzeyi ölçeği, birinci basamak için Beck depresyon ölçeği ve WHOQOOL-BREF(TR) yaşam kalitesi ölçeğini içeren anket Nisan-Haziran 2007 tarihleri arasında Edirne&#39;de saptanan son trimester 340 gebe kadına uygulandı. Bulgular: Gebe kadınların %56.6&#39;sının ilk gebeliğiydi ve %90.9&#39;u istenilen gebelikti. Gebe kadınların %97.7&#39;sinde önemli bir sağlık problemi yoktu. Gebelikte sigara kullananların oranı %14.4, ortalama doktor ziyareti sayısı %7.2 defaydı ve gebelerin %85&#39;ine ebelerce ev ziyareti yapılmamıştı. Kaygı düzeyi artan yaşla düşmekteydi. Kalabalık aileler, sosyo-ekonomik durumun düşük olması, istenmeyen gebelikler, sigara ve alkol tüketimi depresyon seviyesini arttırmaktaydı. Sonuç: Gebe kadınların sosyo-ekonomik ve eğitim durumlarının iyileşmesi, gebelik takiplerinde ruhsal durum ve etkileyen faktörlerin izlenmesi sağlıklı bir gebelik dönemi geçirilmesini sağlayacaktır.

Keywords:

Pregnancy; State Anxiety Inventory; Beck depression scale for primary care; Edirne; Turkey,

PDF

___

Gender issues in the treatment of mental illness. In: Burt VK, Hendrick VC, editors. Clinical manual of women's mental health. 1st ed. London: American Psychiatric Publishing Inc; 2005. p. 147-80.
Llewellyn AM, Stowe ZN, Nemeroff CB. Depression during pregnancy and the puerperium. J Clin Psychiatry 1997;58 Suppl 15:26-32.
Akdeniz F, Gönül AS. Kadınlarda üreme olayları ile depre syon ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi 2004;Ek 2:70-4.
Ailenin doğuşu: Aile odaklı gebelik bakımı. Çev.: Ulusel B. In: McDaniel SH, Campbell TL, Hepworth J, Lorenz A, editörler. Aile yönelimli birincil bakım. Çeviri editörü: Yaman H. 2. basım. İstanbul: Yüce Yayım; 2005. s. 142-61.
Genez D. Hamile kadınların kaygı düzeyleri. [Yüksek lisans tezi] Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2002.
Cebeci SA, Aydemir Ç, Göka E. Puerperal dönemde depre syon semptom prevalansı: obstetrik risk faktörleri, kaygı düzeyi ve sosyal destek ile ilişkisi. Kriz Dergisi 2002;10:11-8.
Aktürk Z, Dağdeviren N, Türe M, Tuğlu C. Birinci basamak için Beck Depresyon Tarama Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlik ve güvenirliği. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2005;9:117-22.
Eser E, Fidaner H, Fidaner C, Eser SY, Elbi H, Göker E. WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF'in psikometrik özel likleri. 3P Dergisi 1999;7(Suppl 2):23-40.
Altınparmak S. Gebelerde sosyodemografik özellikler, öz bakım gücü ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2006;5:416-23.
Dülgerler Ş, Engin E, Ertem G. Gebelerin ruhsal belirti dağılımlarının incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005;21:115-26.
Türkiye nüfus ve sağlık araştırması TNSA-2003. Available at: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2003/
Eker E. Edirne ili kentsel alanında yaşayan erişkinlerde beslenme durum değerlendirilmesi. [Uzmanlık tezi] Edirne: Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı; 2006.
Balcı E, Gün İ, Özçelik B, Öztürk A. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Doğum polikliniğine başvuran gebelerin sevk ve sağlık ocaklarını kullanma durumu. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005;14:91-6.
Efe H. Gebeliğin kadın cinselliği üzerindeki etkileri. [Uzmanlık Tezi] İstanbul: Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği; 2006.
Öztürk H, Okçay H. İstenmeyen gebelikler ve istemli düşükler. Aile ve Toplum Dergisi 2003;2. [Epub ahead of print]
Yalçın MB. Edirne ilinde hipertansiyon prevalansı ve eşlik eden etyopatolojik risk faktörleri. [Uzmanlık tezi] Edirne: Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2002.
Oncken CA, Kranzler HR. Pharmacotherapies to enhance smoking cessation during pregnancy. Drug Alcohol Rev 2003;22:191-202.
Kırımi E, Pençe S. Gebelikte sigara kullanımının fetus ve plasentanın gelişimine etkisi. Van Tıp Dergisi 1999;6:28-30.
T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Türkiye üreme sağlığı acil obstetrik bakım yönetici kolaylaştırıcı uyum eğitimi katılımcı rehberi. Ankara: Buluş Tasarım ve Matbaacılık Hizmetleri; 2007.
Bellamy C. The state of the world's children 2005. Childhood under threat. Available from: http://www.unicef.org/pub lications/files/SOWC_2005_(English).pdf
Beşer E, Ergin F, Sönmez A. Aydın il merkezinde doğum öncesi bakım hizmetleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6:137-41.
Sözeri C, Cevahir R, Şahin S, Semiz O. Gebelerin gebelik süreci ile ilgili bilgi ve davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2006;1:92-104.
Sağdıç A. Emirler Sağlık Ocağı ebe çalışmalarının değerlendirmesi. STED 2005;14:62-4.
Da Costa D, Larouche J, Dritsa M, Brender W. Variations in stress levels over the course of pregnancy: factors associ ated with elevated hassles, state anxiety and pregnancy specific stress. J Psychosom Res 1999;47:609-21.
Field T, Hernandez-Reif M, Diego M. Risk factors and stress variables that differentiate depressed from nondepressed pregnant women. Infant Behav Dev 2006;29:169-74.
Stevenson W, Maton KI, Teti DM. Social support, relation ship quality, and well-being among pregnant adolescents. J Adolesc 1999;22:109-21.
Aydemir Ç, Temiz HV, Göka E. Majör depresyon ve özkıyımda kognitif ve emosyonel faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi 2002;13:33-9.
Lee DT, Chung TK. Postnatal depression: an update. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2007;21:183-91.
Agerter DC, Rasmussen NH, Sutor B. Depression. In: Rakel RE, editor. Textbook of family medicine. 7th ed. Edinburgh: Elsevier Saunders; 2007. p. 1387-98.
Jomeen J. The importance of assessing psychological status during pregnancy, childbirth and the postnatal period as a multidimensional construct: a literature review. Clin Eff Nurs 2004;8:143-55.