Süda Tekin KORUK, İbrahim KORUK, Bensu GÜRSOY, Celal ÇALIŞIR, Fehmi YÜKSEL, Fadile Yildiz ZEYREK, Zeynep ŞİMŞEK

Güneydoğu Anadolu Bölgesinden Şanlıurfa İl Merkezinde Hepatit B ve Hepatit C Seroprevalansı ve İlişkili Risk Faktörleri

Amaç: Bu çalışmada Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Şanlıurfa&#39;da HBV ve HCV seroprevalansının ve ilişkili risk faktörlerinin saptanması amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipteki bu araştırma, Nisan 2008-Mayıs 2008 tarihleri arasında Şanlıurfa il merkezinde yapıldı. Küme örnekleme yöntemi ile 19 farklı sağlık ocağı bölgesinden toplumu temsil eden katılımcılar (N=1070) randomize seçildi. Katılımcılara demografik özelliklerini ve HBV ile HCV bulaşmasında risk oluşturabilecek durumları irdeleyen bir anket uygulandı ve HBsAg ve anti-HCV testleri yapıldı. Bulgular: Araştırmaya dahil edilen 1070 kişinin %33.1&#39;i (n=354) erkek, %66.9&#39;u (n=716) kadın idi. Katılımcıların yaş ortalaması 35.4&plusmn;13.5 (15-90) yıl idi. HBsAg seropozitifliği %4.2 (n=45), anti-HCV seropozitifliği ise %1.0 (n=11) olarak bulundu. Katılımcılardan sarılık geçirme öyküsü verenlerde ve ailede sarılık olanlarda, olmayanlara göre HBsAg pozitifliği yüksek saptandı (p&lt;0.05). HCV bulaşına yönelik risk faktörlerinin anti-HCV pozitifliğine etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Sonuç: Bu çalışma, Şanlıurfa il merkezinden yapılan ilk hepatit seroprevalans çalışmasıdır ve HBV enfeksiyonu sıklığı açısından orta endemisite göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

HBsAg, Anti-HCV, seroprevalans, Şanlıurfa

Hepatitis B and Hepatitis C Seroprevalence in the Center of Sanliurfa Province From Southeastern Anatolia Region and Related Risk Factors

Objective: The aim of this study was to evaluate the seroprevalence of HBV and HCV and related risk factors in Sanliurfa, a province of southeastern Anatolia. Material and Methods: This cross-sectional study was conducted between April and May, 2008 in Sanliurfa&#39;s city center. A community-based representative sample (N=1070) was randomly selected using cluster sampling from the catchment areas served by 19 different primary healthcare centers. A questionnaire evaluating demographic information and probable risk factors for HBV and HCV was administered, and HBsAg and anti-HCV markers were analyzed from blood samples. Results: Among the 1070 individuals who participated in the study, 33.1% were male (n=354) and 66.9% female (n=716). The average age was 35.4&plusmn;13.5 (15-90) years. The seroprevalence of HBsAg positivity was 4.2% (n=45), while anti-HCV seropositivity was found to be 1.0% (n=11). Among participants who previously suffered a known hepatitis infection or who reported a family history of hepatitis, the HBsAg positivity was found to be higher (p&lt;0.05). There was no statistically significant difference between HCV transmission risk factors and anti-HCV positivity. Conclusion: This is the first hepatitis seroprevalence study in central Sanliurfa and demonstrated moderate HBV infection endemicity. Turkish Başlık: Güneydoğu Anadolu Bölgesinden Şanlıurfa İl Merkezinde Hepatit B ve Hepatit C Seroprevalansı ve İlişkili Risk Faktörleri Anahtar Kelimeler: HBsAg; Anti-HCV; seroprevalans; Şanlıurfa Amaç: Bu çalışmada Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Şanlıurfa&#39;da HBV ve HCV seroprevalansının ve ilişkili risk faktörlerinin saptanması amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipteki bu araştırma, Nisan 2008-Mayıs 2008 tarihleri arasında Şanlıurfa il merkezinde yapıldı. Küme örnekleme yöntemi ile 19 farklı sağlık ocağı bölgesinden toplumu temsil eden katılımcılar (N=1070) randomize seçildi. Katılımcılara demografik özelliklerini ve HBV ile HCV bulaşmasında risk oluşturabilecek durumları irdeleyen bir anket uygulandı ve HBsAg ve anti-HCV testleri yapıldı. Bulgular: Araştırmaya dahil edilen 1070 kişinin %33.1&#39;i (n=354) erkek, %66.9&#39;u (n=716) kadın idi. Katılımcıların yaş ortalaması 35.4&plusmn;13.5 (15-90) yıl idi. HBsAg seropozitifliği %4.2 (n=45), anti-HCV seropozitifliği ise %1.0 (n=11) olarak bulundu. Katılımcılardan sarılık geçirme öyküsü verenlerde ve ailede sarılık olanlarda, olmayanlara göre HBsAg pozitifliği yüksek saptandı (p&lt;0.05). HCV bulaşına yönelik risk faktörlerinin anti-HCV pozitifliğine etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Sonuç: Bu çalışma, Şanlıurfa il merkezinden yapılan ilk hepatit seroprevalans çalışmasıdır ve HBV enfeksiyonu sıklığı açısından orta endemisite göstermektedir.

Keywords:

HBsAg; Anti-HCV; seroprevalence; Sanliurfa,

PDF

___

Dienstag JL. Chronic viral hepatitis. In: Mandell GL, Bennet JE, Dolin R, (eds). Principles and Practice of Infectious Diseases, 6th ed. Philadelphia, Churchill Livingstone. 2005:1441-64.
Quer J, Esteban J. Epidemiology. In: Thomas HC, Lemon S, Zuckerman AJ (eds). Viral Hepatitis. Massachusetts, USA. Third Edition. Blackwell Publishing. 2005:407-25.
M×st×k R. Türkiye’de viral hepatit epidemiyolojisi yay×nlar×n×n irdelenmesi. Tabak F, Tekeli E, Balik I, eds Viral Hepatit 2007. 1. Bask×. Ankara: Viral Hepatitle Savaü×m Derneùi 2007: 10-51 (in Turkish)
Dursun M, Ertem M, Y×lmaz S, Saka G, Özekinci T, Simsek Z. Prevalence of Hepatitis B Infection in the Southeastern Region of Turkey: Comparison of Risk Factors for HBV Infection in Rural and Urban Areas. Jpn J Infect Dis 2005;58:15-19.
Dursun M, Özekinci T, Ertem M, Saka G, Yilmaz S, Canoruc F, et al. Prevalence of Hepatitis C in adults in south-eastern region of Anatolia: a community-based study. Hepatology Research 2004; 29: 75-80.
Hacettepe University Institute of Population Studies, Turkey Demographic and Health Survey, 2003. Hacettepe University Institute of Population Studies, Ministry of Health General Directorate, 2003;8:1-10.
http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb 2=&report=turkiye_ilce_koy_sehir.RDF&p_il1=63&p_ kod=1&p_yil=2008&desformat=pdf&ENVID=adnksdb2E nv (accessed 09.02.2009)
Turkey’s Statistical Yearbook.Turkish Statistical Institute. Turkish Statistical Institute, Printing Division, Ankara, 2008.
Simsek Z, Koruk ş. ûanl×urfa şl Merkezinde Gezici Mevsimlik Tar×m şüçiliùi Durumu ve Saùl×k Hizmetine Eriüim. XII. Ulusal Halk Saùl×ù× Kongresi, 2008;22-6. Ekim, Ankara (in Turkish).
Lwanga SK, Lemeshow S. Sample size determination in health studies. WHO Geneva 1991:27.
Koruk I, Simsek Z, Tekin- Koruk S, Gurses G, Doni N. Intestinal Parasites, Nutritional Status and Physchomotor Development Delay in Migratory Farmworker’s Children. Child: Care, Health and Development 2010;36:888-94.
Sünbül M. HCV enfeksiyonunun epidemiyolojisi ve korunma. Tabak F, Tekeli E, Balik I, eds Viral Hepatit Kitab× 2007. 1. Bask×. Ankara: Viral Hepatitle Savaü×m Derneùi 2007:208-19 (in Turkish).
Kölgelier S, Ertek M, Erol S, Taüyaran M.A. Erzurum ve çevresinde Hepatit C seroprevalans×. Viral Hepatit Dergisi 2003;3:166-70 (in Turkish).
Aslan G, Ulukanl×gil M, Seyrek A. Sanl×urfa ilinde HBsAg, anti-HBs, anti-HCV seroprevalans×. Viral Hepatit Dergisi 2001;3:408-9.
Kaçmaz B. Ankara ilinde hepatit B ve hepatit C infeksiyonu seroprevalans×. Viral Hepatit Dergisi 2003;2:97-101 (in Turkish).
Dündar C, Hamzaçelebi H, Topbaü M; Gündüz H, Peüken Y. Samsun il merkezinde hepatit B infeksiyonu seroprevalans×. Viral Hepatit Dergisi 2000;3:194-7.
El Beltagy KE, Al Balawi IA, Almuneef M, Memish ZA. Prevalence of hepatitis B virus markers among blood donors in a tertiary hospital in Tabuk, northwestern Saudi Arabia International Journal of Infectious Diseases 2008;12:495-9.
Nafeh MA, Medhat A, Shehata M, et al. Hepatitis C in a community in Upper Egypt. Part I. Cross-sectional survey. Am J Trop Med Hyg 2000; 63:236-41.
CDC Fact Sheet. http://www.cdc.gov/ncidod/diseases/ hepatitis/b/. Accessed: October 2, 2004.
Lee WM. Hepatitis B virus infection. N Engl J Med 1997;337:1733-45.
Lavanchy D. J Viral Hepat. 2004;11:97-107.
Curry MP, Chopra S. Acute Viral Hepatitis. In: Mandell GL, Bennet JE, Dolin R, (eds). Principles and Practice of Infectious Diseases, 6th ed. Philadelphia, Churchill Livingstone. 2005:1426-41.
Taüyaran MA. HBV Enfeksiyonu Epidemiyolojisi. Tekeli E, Balik I, eds. Viral Hepatit Kitab× 2003. 1. Bask×. Ankara: Viral Hepatitle Savaü×m Derneùi 2003;121-8 (in Turkish).