COĞRAFYA ÖĞRETMENLERİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ CBS ’NE İLİŞKİN YAKLAŞIMLARI

Problem Durumu: Milli Eğitim Bakanlığı’nın ortaöğretim programlarını yenilemesinden sonra ortaya çıkan yeni eğitim anlayışının gereği olarak derslerde aktif öğrenme yöntemleri ve mümkünse bunların teknolojik imkânlarla desteklenerek öğretmenler tararından kullanılması beklenmektedir. Bununla birlikte birçok aktif öğrenme yöntemi gerek sınıflardaki öğrenme ortamlarının geleneksel olmaktan kurtarılamaması ve öğretmen eğitimi yetersizliği, gerekse kalabalık sınıf mevcutları nedeniyle çok az uygulama imkânı bulmaktadır. Coğrafi Bilgi Sistemleri CBS de liselerdeki coğrafya eğitiminde, öğrencilerin aktif olarak derse katılımını sağlayan, bunun yanında teknolojiyi sınıfın içine taşıyarak öğrencilerle buluşturan aktif öğrenme yöntemlerinden biri olarak dikkati çekmektedir. Ancak coğrafya öğretmenlerinin bu yöntemi sınıflarda kullanma durumlarının, bu yöntemin avantaj ve dezavantajları ile doğru orantılı olduğu belirtilmelidir. Amaç: Bu araştırmada, coğrafya öğretmenlerinin coğrafi bilgi sistemlerine yönelik yaklaşımlarının, bu yöntemin öğretmenler nezdinde avantaj ve dezavantajlarının ele alınması suretiyle tespit edilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma, tarama survey modeli niteliğindedir. Veriler, coğrafi bilgi sistemleri hakkındaki öğretmen tutumlarının anket yöntemiyle internet üzerinden coğrafya öğretmenlerine gönderildi. Örneklem grubu gönderilen anketlerden elde edilen 180 coğrafya öğretmeninden oluşmuştur. Verileri analiz etmek için SPSS’te frekans, yüzde % , ortalama, standart sapma, t-testi, tek yönlü varyans analizi ANOVA ve Kruskal Wallis-H teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, Sonuçlar ve Öneriler: Yapılan analizler sonucunda, coğrafya öğretmenlerinin CBS kullanmanın sınırlılıklarını daha fazla vurguladıkları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre CBS uygulamaları açısından anlamlı bir fark saptanmamıştır. Buna karşılık, mesleki kıdem, sınıf mevcutları, CBS uygulama yapma durumları, okul türleri ve mezun olunan okul türlerine göre anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Bu sonuçlar, coğrafya öğretmenlerine yönelik standart bir CBS eğitiminin olmadığı ve MEB ya da üniversiteler tarafından CBS öğretmen eğitimine ihtiyaç duyulduğu şeklinde yorumlanabilir

Anahtar Kelimeler:

CBS Uygulamaları, öğretmen eğitimi, coğrafya öğretmeni

Approaches of Geography Teachers to Geographical Information Systems GIS

The problem: In Turkey Ministry of Education took an important step in 2005 and prepared a new Geography curriculum according to constructivist approach. So, it is important to apply student centered learning activities in classrooms by the teachers together with technological materials. But most of the classrooms don’t have environments to apply these activities. GIS is also one the best student centered activities which teachers should use in classes in order to make students active in classrooms. The aim of the study: This research, aims to find out the limitations and advantages of applications GIS in classrooms by surveying geography teachers and their approaches. Method: This study is a kind of survey model. Data were composed of thoughts and ideas of teachers in high schools in Turkey. The subjects of this study are Geography teachers. Equestionnaire has been done at the beginning of 2008-2009 education term among teachers who are members of a web site Union of Turkey Geography Teachers http://tech.groups.yahoo.com/ group/cografya_ogretimi that has 1457 members who are only Geography teachers and 950 of them were active when the survey was applied in that group. Frequency, percentage ANOVA and t-test and Kruskal Wallis-H were used to analyze the data

PDF

___

Aladağ, E. (2007). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde coğrafi bilgi sistemleri kullanımının öğrencilerin akademik başarı ve derse karşı motivasyonlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Alibrandi, M., ve Sarnoff, H.; ( 2006). Using GIS to answer the ‘whys’ of ‘where’ in social studies. Social Education, 70(3): 138–143.

Alibrandi, M. (2003). GIS in the Classroom: Using Geographic Information Systems in Social Studies and Environmental Sciences. Heinemann, Portsmouth, NH, USA.

Andersland, S. (2006). GIS in Norwegian Lower and Upper Secondary School, Changes in Geographical Education: Past, present and Future, IGU, CGE Symposium, in Purnell, K.; Lidstone, J. and Hodgson, S. (Eds.), Brisbane, Australia, 39-42.

Artvinli, E.(2007). 2005 Yılı 9. sınıf coğrafya öğretim programı: öğretmenler açısından uygulanabilirlik düzeyi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Baker, R., (2005). Internet-Based GIS Mapping in Support of K-12 Education. The Professional Geographer, 57- (1) , 44–50.

Beishuizen, J.J. (2006). GIS in Secondary Education, Netherlands Organization for Scientific NWOA_6NEBV2 , accessed 10/06/2008. (NWO)

http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/

Biebrach, T., ( 2007). What impact has GIS had on geographical education in secondary iebrach.doc (09.10.2009).

www.geography.org.uk/download/GA_PRSSB

Crabb, K.D. (2001). Case study of geographic information system integration in a high school world geography classroom. Ph.D. thesis, UMI Number: 30025276, Graduate Faculty of the university of Georgia, USA.

Demirci, A. (2004). İlk ve ortaöğretim coğrafya eğitimi ve coğrafi bilgi sistemleri: fiziki coğrafya (deprem ve volkanlar) konusu ile ilgili cbs tabanlı örnek bir ders uygulaması. III. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, Fatih Üniversitesi. Yay., 171–182.

Demirci, A. (2006). Coğrafi bilgi sistemlerinin türkiye’deki yeni coğrafya öğretim programına göre coğrafya derslerinde uygulanabilirliği. 4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, Fatih Üniversitesi Yayınları 22, 241–248.

Demirci, A. (2007). Coğrafi bilgi sistemlerinin ilk ve ortaöğretim coğrafya derslerinde bir öğretim aracı olarak kullanılması: önem, ilke ve metotlar. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Öneri Dergisi, 28(7), 377– 388.

Donert, K. (2006a). The use of ICT eLearning in geography: HERODOT Perspectives in European Higher Education, Changes in Geographical Education: Past, present and Future. IGU, CGE Symposium, in Purnell, K.; Lidstone, J. & Hodgson, S. (Eds.), Brisbane, 146-154.

Donert, K. (2006b). Geoinformation in European Education: A Revolution Waiting to http://www.herodot.net/ europe.pdf#page=117, accessed 10/06/2008. in and about Europe

conferences/torun2006/teaching

Gatrell, J. D.; ( 2004). Making room: Integrating Geotechnologies into teacher education. Journal of Geography 103(5): 193–198.

Ida, Y. (2006), the Meaning Of Geography Education Using GIS In Japanese Junior High Schools, Changes in Geographical Education: Past, present and Future. IGU, CGE Symposium, in Purnell, K.; Lidstone, J. and Hodgson, S. (Eds.), Brisbane,, 217-220.

İncekara, S.; Karakuyu, M.; Karaburun, A.; (2009). Ortaöğretim coğrafya derslerinde yaparak öğrenmeye bir örnek: coğrafi bilgi sistemlerinin proje temelli öğrenimde kullanılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Güz- 2009 C.8 S.30 (305-322), ISSN:1304-027.

Johansson, T. (2003). GIS in Teacher Education- Facilitating GIS Applications in Secondary School Geography, ScanGIS’2003 On-line Papers, 285–293, http://www.scangis.org/scangis2003/papers/20.pdf. accessed: 18/06/2008.

Johansson, T. (2006). Geographical Information Systems Applications for Schools- GISAS

University of Helsinki, Finland.

Kamalı, A.A.; (2007). An Investigation of Northwest Arkansas High School Students' attitudes Towards Using GIS in Learning Social Studies. Ph.D. Thesis, UMI Number: 3257865, University of Arkansas, USA.

Kanerva, K. I. and Komulainen, E. & Houtsonen, L.(2006). Geographical Information Systems In Schools And Self-Rated Multiple Intelligences, Changes in Geographical Education: Past

present and Future. IGU, CGE Symposium, in Purnell, K.;Lidstone, J.&Hodgson, S. (Eds.), Brisbane,, 233-237.

Kerski, J. J. (2007). GIS in Education. In Handbook of GIS, John Wilson and Stewart Fotheringham, eds. Blackwell Publishers. ISBN 9781405107952.

Kerski, J. (2000). The Implementation and effectiveness of GIS, technology and methods in secondary education. Ph.D. Dissertation, University of Colorado, USA.

Kerski, J. (2003). The Implementation and effectiveness of geographic ınformation systems technology in secondary education. Journal of Geography, 102 (3), 128-137.

Mark, W. P.; Kay, R.; Dan, P.; (2003). Integrating geographic ınformation systems into the

secondary curricula. Journal of Geography, 102: 6, 275 — 281.

McClurg, P. and Buss A. (2007), Professional development: teachers use of gıs to enhance student learning. Journal of Geography, 106 (1), 79 – 87.

Meaney, M. (2006), Towards geographic ınformation systems (gıs) ımplementation: a case study. International Research in Geographical and Environmental Education, Vol.15, No. 3, 283- 288.

Milli Eğitim Bakanlığı, (2005). Coğrafya Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (9- 12. Sınıflar), T.C. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.

Özgen, N., Çakıroğlu, R.O., (2009). Coğrafi bilgi sistemlerinin (cbs) coğrafya eğitiminde

kullanımı ve dersin hedeflerine ulaşma düzeyine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 10, Sayı 1, (81-90).

Pitts, L.; (2005). GIS In High Schools A Case For Teaching Geography Through Technology, State Polytechnic University, Pomona, USA.

Prensky, M. (2001a). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, MCB University Press, Vol. 9, No. 5, 1-6.

Prensky, M. (2001b). Digital natives, digital immigrants, part 2: Do they really think differently? On the Horizon, 9(6), 1-6.

Samantha, S. J. (2003). Using an online course to foster gıs knowledge in high school students. MA. Thesis, Carleton University Ottawa, Ontario, Canada.

Suxia, L, Xuan Z., (2008), Designing a structured and ınteractive learning environment based on gıs for secondary geography education. Journal of Geography, 107: 1, 12 — 19.

Taş, H. İ., (2005). CBS eğitimi mi? O da ne? Ege Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu. Ege Üniversitesi, 27–29 Nisan 2005, İzmir

Turoğlu, H.(2006). Orta öğretim coğrafya müfredatında yapılandırmacı öğrenme. Türk Coğrafya Dergisi, Say:47, S.115–130, İstanbul.

Türkiye Coğrafya Öğretmenleri Grubu, http://tech.groups.yahoo.com/group/- cografya_ogretimi, erişim: 05/10/2008.

Uğurlu, N. B., (2008). Eğitimde bilgi teknolojilerinin kullanımına yeni bir örnek: coğrafi bilgi sistemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt: 41, sayı: 2, 81-95.

West, B (2003), Student attitudes and the impact of GIS on thinking skills and motivation. Journal of Geography 106(6) , 267-274.