Zihinsel Yetersizliği Olan Çocukların Annelerinde Aile Yükü ve Öfke Düzeyi
Amaç: Bu çalışma zihinsel yetersizliği olan çocukların annelerinde aile yükü, öfke düzeyleri ve ilişkili faktörleri incelemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı yapıldı. Gereç ve Yöntem: Çalışma, 4 özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine kayıtlı 120 zihinsel yetersizliği olan çocukların annelerinin katılımıyla gerçekleşti. Veriler Aile Tanıtım Formu, Aile Yükü Değerlendirme Ölçeği ve Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçekleri kullanılarak toplandı. Verilerin analizinde t testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon kullanıldı. Bulgular: Gelir durumu düşük olan annelerin aile yükü ve dışa vurulan öfke düzeyinin daha yüksek olduğu görüldü (p
Family Burden and Anger Level Among Mothers of Children with Intellectual Disability
Objective: This study was conducted as a descriptive and correlational study to determine family burden, anger levels in mothers of children with intellectually disabled and to examine related factors. Materials and Methods: The study was carried out with the participation of mothers of 120 intellectually disabled children registered in 4 special education and rehabilitation centers. Data were collected using the “Family Description Form”, “Trait Anger Scale and Anger Expression Scale” and “Family. Burden Assessment Scale”. T-test, one-way analysis of variance correlation analysis were used in the analysis of the data. Results: It was observed that the family burden and the level of expressed anger were higher in mothers with low income (p
___
- American Association on Intellectual and Developmental American Association on Intellectual and Developmental Disabilities. (AAIDD), (2010). Intellectual Disability: Definition, Classification, and Systems of Supports, Washington DC.
- Adıgüzel, O., Tanrıverdi, H., Sönmez Özkan, D. (2011). Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensuplari olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2),235-260.
- Akça Oymak, H., Taş Arslan, F. (2019). Ways of coping with stress and perceived social support among mothers of children with intellectual disability. Journal of Contemporary Medicine, 10(4), 535-541.
- Araz, A., Erkuş, A. (2014). Duygu dışavurum tarzlarının kavramsallaştırılması ve ölçümü: Bir envanter geliştirme çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 29(74),50-61.
- Aslan, Ş., Çalışkan, T. (2017). Zihinsel engellilerde egzersiz ve sportif oyun programı öncesi ve sonrası öfke durumunun karşılaştırılması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(1),32-40.
- Bahar, A., Bahar, G., Savaş, H.A., Parlar, S. (2009). Engelli çocukların annelerinin depresyon ve anksiyete düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzlarının belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(11),97-112.
- Balcı, S., Kızıl, H., Savaşer, S., Dur, Ş., Mutlu, B. (2019). Zihinsel engelli çocuğu olan ailelerin yaşadığı güçlüklerin ve aile yükünün belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 10(2), 124-130.
- Balkaya, F., Şahin, N.H., (2003). Çok boyutlu öfke ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3),192-202.
- Çolak, B., Kahriman, İ.(2021).Evaluation of Family Burden and Quality of Life of Parents with Children with Disability. The American Journal of Family Therapy,1-21. https://doi.org/10.1080/01926187.2021.1941421
- DİE, 2002. Türkiye Özürlüler Araştırması Ankara, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
- Durukan, I., Erdem, M., Tufan, A.E., Congologlu, A., Yorbik, O., Turkbay, T. (2008). Depression and anxiety levels and coping strategies used by mothers of children with ADHD: a preliminary study. Anatolian Journal of Psychiatry, 9, 217-23.
- Durukan, İ., Erdem, M., Türkbay, T., Cöngöloğlu, M.A. (2009). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların klinik belirtilerinin annelerinin öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzları ile ilişkisi. Gülhane Tıp Dergisi, 51,101-4.
- Gallagher, S., Phillips, A.C., Oliver, C., Carroll, D. (2008). Predictors of psychological morbidity in parents of children with intellectual disabilities. Journal of Pediatric Psychology, 33(10),1129-36.
- Hodge, D., Hoffman, C.D,, Sweeney, D. P. (2011). Increased psychopathology in parents of children with autism: Genetic liability or burden of caregiving? . Journal of Developmental and Physical Disabilities, 23(3),227- 39.
- Kabataş Yıldız, M., Ekinci, M. (2017). Kanserli hastaya bakım veren aile üyelerinin bakım yükleri ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişki ve etkileyen faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştirma Dergisi, 4(3),176- 84.
- Kaçan Softa H, Öztürk A, Sonkaya C, Düşünceli H, (2016). Zihinsel engelli çocuğu olan anne ve babaların aile yükü ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 5,37-54.
- Lafçı, D., Öztunç, G., Alparslan, Z.N., (2014). Zihinsel engelli çocukların(mental retardasyonlu çocukların) anne ve babalarının yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 723-35.
- Lima-Rodríguez, J. S., Baena-Ariza, M. T., Domínguez- Sánchez, I.,Lima-Serrano, M. (2018). Discapacidad intelectual en niños y adolescentes: influencia en la familia y la salud familiar. Revisión sistemática. Enfermería Clínica, 28(2), 89-102.
- Masulani-Mwale, C., Kauye, F., Gladstone, M., Mathanga, D. (2018). Prevalence of psychological distress among parents of children with intellectual disabilities in Malawi. BMC Psychiatry, 18(1), 1-7.
- Oti-Boadi, M. (2017). Exploring the lived experiences of mothers of children with intellectual disability in Ghana. Sage Open, 7(4), 2158244017745578.
- Özer, A.K., (1994). Sürekli Öfke ve öfke ifade tarzı ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31),26-35.
- Sarı, H.Y., Başbakkal, Z. (2008). Zihinsel yetersiz çocuğu olan aileler için Aile Yükü Değerlendirme Ölçeğinin geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 86-95.