Kütahya (Çavdarhisar) Yöresinde Yetiştirilen Tıbbi Adaçayı (Salvia officinalis L.) Türünün Çiçeklerindeki Uçucu Yağ Bileşenlerinin Değerlendirilmesi

Bu çalışma Kütahya (Çavdarhisar) yöresinde yetiştirilen Salvia officinalis L. türünün uçucu yağ bileşenlerini, uçucu yağ oranını vekalitesini belirlemek amacıyla, 2016-2017 yıllarında yürütülmüştür. Tarla denemeleri tesadüf blokları deneme desenine göre 3tekerrürlü olarak kurulmuştur. Fideler 50 cm sıra arası ve 40 cm sıra üzeri mesafede dikilmiştir. Uçucu yağ analizi salvia officinalis L.türünün çiçeklerinden su distilasyonu ile elde edilmiştir. Uçucu yağın bileşenleri GS_MS (FID) yoluyla belirlenmiştir. Uçucu yağoranı, çiçekte ikinci yıl yapılan iki hasatta sırasıyla %1,32 - %2,33 olarak ölçülmüştür. Tıbbi adaçayının (Salvia officinalis L.) hasattarihlerine göre uçucu yağ bileşenlerinde değişim olduğu gözlemlenmiştir. Birinci hasat yaz ayında yapılmıştır ve bu biçimde uçucuyağların ana bileşenleri α-thujone %26,56, 1,8-Cineole %14,01, Viridiflorol %14,67; ikinci biçim ise sonbaharda yapılmış ve anabileşen olarak, α-thujone %39,51, Camphor %20,22, 1,8-Cineole %10,27 bulunmuştur. Eğer elde edilmek istenen madde α-thujone(%39,51) ise, hasat sonbaharda yapılmalıdır.

Evaluation Of Essential Oil Components in the Flowers Of Medicinal Sage (Salvia officinalis L.) Species Grown in Kütahya (Çavdarhisar) Region

This study was carried out in a farmer's field in 2016-2017 in order to determine the essential oil content and quality of the essential oil components of Salvia officinalis L. grown in Kütahya (Çavdarhisar) region. The field experiments were carried as 3 replicates according to randomized block design. The seedlings were planted by a horizontal distance of 50 cm and vertical distance of 40 cm. The essential oil analysis was performed on the flowers of Salvia officinalis L. by water distillation. The components of the volatile oil were determined by hydrodistillation method (GC MS/FID). The plants were harvested twice in the second year and the percentages of essential oil acquired from the flowers were 1.32% and 2.33% respectively. There has been a change in the volatile oil component rates according to the harvest dates of medicinal sage (Salvia officinalis L.). The first harvest was made in the summer and the main components of the essential oils were α-thujone 26,56%, 1,8-Cineole 14,01%, Viridiflorol 14,67% whereas the second harvest was made in autumn and the main components were found as follows; α-thujone 39,51%, Camphor% 20,22, 1,8-Cineole 10,27%. If the wanted substance is α-thujone (39.51%), the harvest should be done in autumn.

PDF

___

Başer, K.H.C., Özek, T., Akgül, A.,Tumen, G. 1993. "Composition of the Essential Oil of Nepeta Racemosa Lam.," J.Essent.Oil.Res., 5(2): 215-217.
Baydar, H., Sagdic,O.,Ozkan,G, Karadogan T. 2004. "Antibacterial Activity and Composition of Essential Oils from Origanum, Thymbra and Satureja Species with Commercial Importance in Turkey", Food Control, 15: 169-172.
Bayram, E. 2001."Batı Anadolu Florasında Yetişen Anadolu Adaçayı (Salvia fructicosa Mill)'Nda Uygun Tiplerin Seleksiyonu Üzerine Araştırma", Türk. J. Agric. For: 351-357.
Baytop, T. 1999. Türkiye’de Bitkiler İle Tedavi Geçmişte ve Bugün (II. Basım).Nobel Tıp Kitapevleri.
Ceylan, A. 1996, Tıbbi Bitkiler-II (Uçucu Yağ Bitkileri) E.Ü.Z.F. Yayınları No:481, Bornova, İzmir, ISBN:975-483-362-1, S.225-240.
Couladis, M., Tzakou, O., Mimica-Dukic, N., Jancic, R. and Stojanovic, D. 2002. Essential oil of Salvia officinalis L. from Serbia and Montenegro. Flavour and Fragrance Journal. 17 (2): 119-126.
Damyanova, S., Mollova, S., Stoyanova, A., Gubenia, O. 2016. Chemical composition of Salvia officinalis L. essential oil from Bulgaria. Ukrainian Food Journal, 5(4).
Digrak, M., İlçim, A., Alma, M. H. 1999."Antimicrobial Activites of the Extracts of Various Plants (Valex, Mimosa Bark,Gallnut Powders, Salvia Sp. And Phlomis Sp.)",Tr. J. Of Biology,, 23: 241-248.
Ekren.S.,Ark. Farklı Biçim Yüksekliklerinin Adaçayı (Salvia officinalis L.) Genotiplerinde Agronomik ve Teknolojik Özelliklere Etkisinin Belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2007, 44 (1): 55-70 .izmir.
Ekren, S., Sönmez, Ç., Sancaktaroğlu, S., Bayram, E. 2007. Farklı biçim yüksekliklerinin adaçayı (Salvia officinalis L.) genotiplerinde agronomik ve teknolojik özelliklere etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(1), 55-70.
Kamatoua, G.P.P., Viljoen A.M., Gono-Bwalya A.B., van Zyl R.F., van Vuuren R.L.,Lourens, A.C.U., Baser, K.H.C., Demirci B., Lindsey K.L., van Staden J.,Steenkamp P. 2005."The in Vitro Pharmacological Activities and a Chemical Investigation of Three South African Salvia Species",Journal of Ethnopharmacology, 102 (3): 382-390.
Kustrak, D., Kuftinec, J. and Blazevic, N. 1984. Yields and composition of sage oils from different regions of the Yugoslavian Adriatic coast. Journal of Natural Product, 47(3): 520-524. CAB Abstracts .
Parekh, J., Jadeja,D., Chanda, S. 2005."Efficacy of Aqueous and Methanol Extracts of Some Medicinal Plants for Potential Antibacterial Activity",Turk J.Bio., 29: 203-210.
Pitarevic, I., Kuftinec, J., Blazevic, N. and Kustrak, D. 1984. Seasonal variation of essential oil yield and composition of Dalmatian sage, Salvia officinalis L. Journal of Natural Product, 47(3): 409-412. CAB Abstracts.
Porte, A., R. L. O. Godoy, and L. H. Maia-Porte. 2013. "Chemical composition of sage (Salvia officinalis L.) essential oil from the Rio de Janeiro State (Brazil)." Revista Brasileira de Plantas Medicinais 15.3: 438-441.
Onlooker, "Sage against Age", The Pharmaceutical Journal Vol, 255:708 (1995).
Yenikalaycı, A. 1998. Çukurova Bölgesinde Doğal Adaçayı Türleri (Salvia ssp.) ile Tıbbi Adaçayı (Salvia officinalis L.)’nın Kültürü ve Kemotaksonomik Arastırmalar. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı,
Yılmaz, H. 1988. Tıbbi adaçayı (Salvia officinalis L.)’nda ekolojik ve morfogenetik varyabilite. (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.
Zutic, I., E. Putievsky, N. Dudai. 2003. Influence of Harvest Dynamics and Cut Height on Yield Components of Sage Salvia officinalis L., Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants, Vol.10, No:4.