2013

Kentsel Açık ve Yeşil Alanlarda Vandalizmin İncelenmesi: Isparta Ayazmana ve Gökçay Mesire Alanları Örneği

İnsanların eğlenme, dinlenme, hoş vakit geçirme gibi pek çok aktiviteyi yapabildiği kentsel açık ve yeşil alanların çeşitli sebeplerile tahrip edilmesi vandalizm olarak tanımlanmaktadır. Genel olarak insanlar tarafından sıklıkla kullanılan mesire ve rekreasyon alanlarıvandalizmin etkisi altında kalmaktadır. Bu alanlar, insanların kentlerin sıkıcı ve gürültülü havasından uzaklaştıkları ve dinlenebildiklerialanlardır. Bu özel alanlardaki oturma, barınma, korunma, ulaşım, aydınlatma, iletişim, oyun ve spor gibi temel fonksiyonlarıdestekleyen peyzaj elemanlarının korunması ve fonksiyonelliğini uzun süre devam ettirmesi önemlidir. Kentsel açık ve yeşil alanlardavandalizm olgusunun ortaya konulmaya çalışıldığı bu çalışmada, alan olarak Isparta ilinde yer alan kent dokusu içinde insanlararekreasyon olanakları sağlayan Ayazmana Mesireliği ve Gökçay Mesireliği seçilmiştir. Bu alanlarda, daha önce hazırlanmış olan gözlemformundan yararlanılarak elde edilen veriler değerlendirilmiş, çekilen fotoğraflarla alanlardaki kullanımların ve donatıların mevcutdurumları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda Ayazmana ve Gökçay Mesire Alanlarının çoğunlukla piknik yapma vedinlenme etkinlikleri için kullanıldığı belirlenmiştir. Her iki alan da özellikle hafta sonları çok yoğun ziyaret edilmektedir ve özellikleyaz aylarında ziyaretçi kapasitesinin üzerinde kullanılmaktadır. Bu mesire alanlarında yapılan çalışmalarda, özellikle piknik masalarıve oturma elemanlarında önemli şekilde vandalizm örnekleri gözlemlenmiştir.

A study on Vandalism in Urban Open and Green Areas: A Case Study of Ayazmana and Gökçay Promenade Areas of Isparta

Urban open and green spaces where people can enjoy many activities such as having fun, resting and having a nice time are destroyed for various reasons and called vandalism. In general, recreation areas and green spaces, which are often used by people, are under the influence of vandalism. These areas are the places where people can get away from the boring and noisy atmosphere of the cities and relax. It is important that the landscape elements supporting important functions such as sitting, sheltering, protection, transportation, lighting, communication, games and sports in these special areas these features should be maintained for a long time. In this study, the vandalism in urban open and green areas is tried to be revealed, Ayazmana and Gökçay reserved green areas, which provides recreation opportunities for people in the urban life for Isparta residents, has been selected. In these areas, the data obtained from the observation form prepared earlier were evaluated and the current conditions of the uses and the equipments in the areas were tried to be revealed with the photographs taken. As a result of the research, Ayazmana and Gökçay Recreation areas are mostly used for picnic and some recreation activities. Both areas are heavily visited especially during the weekends and are used above the visitor capacity, especially in summer. Significant examples of vandalism were observed especially in picnic tables and seating elements in these areas.

PDF

___

Akyol, E. (2006). Kent Mobilyaları Tasarım ve Kullanım Süreci. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, 138 s, İstanbul.
Basal M., Memlük Y., Yılmaz O., Kurum E. (1997). Peyzaj Konstrüksiyonu, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1484, Ders Kitabı: 445, 160 s, Ankara.
Büyük Larousse, 23,12085-12086.
Dinçtürk, S. (2007). Türkiye’de Vandalizmin Sosyal, Ekonomik ve Psikolojik Boyutları. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, 96 s, Afyonkarahisar.
Erdoğan, G. (2009). Kamusal Mekânda Sokak Sanatı: Grafiti İstanbul, Beyoğlu, Yüksek Kaldırım Sokak İncelemesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, 206 s, Trabzon.
Tolunay, A., Alkan, H., Korkmaz, M. (2004). Isparta Tarihi Ayazmana Mesireliği’nin Açıkhava Rekreasyonu Açısından Kullanıcı Özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 8-1, 59-70 s, Isparta.
Olgun, R. (2013). Kentsel Yeşil Alanlarda Vandalizm ve Olası Tasarım Çözümlerinin Antalya Örneğinde İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 114sf, Antalya.
Yıldırım, A. (2000). Kamusal Alanlarda Vandalizm. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, 124 s, Trabzon.
https://isparta.ktb.gov.tr. Isparta Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2015).