İşgörenlerin Demografik Özelliklerinin Örgütsel İklim Algısına Etkisinin İstatistik Analizi: Süreyya Paşa Göğüs Hastalıkları Hastanesi Örneği

İşletme olarak hastaneler, her türlü sağlık hizmetinin üretildiği, karmaşık yapılı ve yüksek düzeyde uzmanlaşmayı gerektiren sağlık kurumlarıdır. Hastaneler hem emek hem de sermaye yoğun işletme özelliğine sahip sağlık kurumlardır. Sağlık sektöründe giderek artan bir rekabet ortamı oluşmaktadır. Böyle bir ortamda rakiplerden önde olabilmek için örgütsel iklim ve örgütsel bağlılık kadar bu iki kavramı etkileyen faktörler de son derece önemlidir. Bir örgütte çalışanların örgüt amaçlarını benimsemeleri, değer yargılarını kabul etmeleri, inanç ve kurallara uygun davranışlarda bulunmaları ve kendilerinden beklenen davranışları göstermelerinin anahtarı olarak “örgütsel iklim”; işletmelerin rekabet avantajı sağlayabilmeleri ve vasıflı iş görenleri bünyelerinde tutabilmeleri için ise “örgütsel bağlılık” vazgeçilmez olarak görülebilir. Bu çalışma sağlık çalışanlarının algıladıkları hizmetkâr liderlik anlayışı çerçevesinde örgütsel iklim ve örgütsel bağlılık arasında anlamlı bir ilişkinin var olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma 30.10.2017 ile 30.12.2017 tarihleri arasında İstanbul İli Kamu Hastaneler Birliğine bağlı bir devlet hastanesinde aktif olarak çalışan 495 sağlık personelinden 254’üne uygulanmıştır. Örneklem, rastgele örneklem seçim tekniği olup katılım %52,93’dür. Çalışmada veri toplama aracı olarak; Robert Stringer tarafından geliştirilmiş, örgüt iklimi ölçeği; Meyer ve Allen tarafından geliştirilmiş örgütsel bağlılık ölçeği ve çalışanların sosyal-demografik niteliklerinden oluşan bir anket formu kullanılmıştır. Ölçek ve alt boyut puanları normal dağılım gösterdiğinden cinsiyet, medeni durum; yaş, öğrenim düzeyi, kadro durumu, kıdem, kamuda çalışma süresi, toplam aylık gelir değişkenlerine göre karşılaştırılmıştır. Gruplar arasındaki anlamlı farklılık için de ikili karşılaştırmalar yapılmıştır. Örgütsel iklim ölçeği ve alt boyut puanlarının hem cinsiyete hem de medeni duruma göre, aynı zamanda yaş gruplarına, öğrenim düzeyine, mesleki kıdemine, kamuda çalışma süresine göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir.

Statistical Analysis of the Impact of Employees' Demographic Characteristics on Organizational Climate Perception: The Case of Süreyya Paşa Chest Diseases Hospital

As an enterprise, hospitals are health institutions where all kinds of health services are produced, complex structured and requiring high level of specialization. Hospitals are both health-intensive and capital-intensive health institutions. There is an increasing competitive environment in the health sector. In this competitive environment, the factors affecting these two concepts are as important as the organizational climate and organizational commitment to be ahead of the competitors. "Organizational climate" is the key for people working in an organization to adopt organizational goals, accept value judgments, engage in relationships that conform to beliefs and norms, and demonstrate expected behavior. “Organizational commitment” can be seen as indispensable for enterprises to gain competitive advantage and to retain qualified employees. This study was conducted to determine whether there is a meaningful relationship between the perceived servant leadership understanding of healthcare personnel and organizational climate and organizational commitment. The study was applied to 254 out of 495 health personnel who were actively working in a public hospital affiliated with the Public Hospitals Association of Istanbul between 30.10.2017 and 30.12.2017. The sample was randomly selected and the participation rate was 52,93%. In the study, servant leadership scale was used as a data collection tool; Organizational climate scale developed by Robert Stringer; Organizational commitment scale developed by Meyer and Allen and a questionnaire consisting of organizational commitment scale and social-demographic characteristics of employees. As the scale and subscale scores showed normal distribution, gender, marital status; age, education level, staff status, seniority, working time in public sector, total monthly income were compared. Pairwise comparisons were also made for the significant difference between the groups. It was found that the organizational climate scale and sub-dimension scores did not differ significantly according to both gender and marital status, age groups, education level, professional seniority, and duration of work in the public sector.

___

  • Acaray, A. & Pelenk, S. E. (2018). İşe adanmışlığın güçlendirme iklimi ve bireysel performans ile ilişkisinin incelenmesi: hizmet sektöründe bir araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 154-177.
  • Ak, M. (2018). Kamu sağlık sektöründe örgütsel iklim analizi: Bartın 112 istasyonları örneği. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 340-371.
  • Akbolat, M., Işık, O. & Tengilimoğlu, D. (2015). Personel uygulamalarının örgütsel bağlılık ve örgütsel bağlılığın iş tatminine etkisi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(2), 3-37.
  • Akbolat, M., Kahraman, G. & Öztürk, T. (2016). Sağlık çalışanlarının iş yaşamlarında karşılaştıkları iş aile çatışması örgütsel bağlılıklarını etkiler mi? Sakarya ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(2), 153-169.
  • Akgemci, T., Abdul-Kareem, A. & Kızıloğlu, E. (2020). Örgüt ikliminin örgüt temelli özsaygı ve öznel iyi oluş üzerindeki etkisi: Kobi’ler üzerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1), 65-78.
  • Aşık, N. A. (2018). Örgüt iklimi ve işe yabancılaşma ilişkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 29-41.
  • Baş, T., Amarat M., Ünal, Ö., Durmuş A. & Boz, Ş. (2018). Örgütsel iklimin örgütsel bağlılığa etkisi: Özel hastane örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 538-548.
  • Bulşu, Ç. & Gümüş, M. (2018). Farklılıkların yönetimi ve örgütsel bağlılığın işten ayrılma niyetine etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 322-344.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çelik, H. (2012). Aile hekimliğinde çalışan sağlık personelinin örgütsel bağlılık ve iş tatmini ilişkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Deniz, M. & Çoban R. (2016). Örgütsel iklimin çalışan bağlılığına etkisi ve bir araştırma. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 49-72.
  • Demirbaş, Z. (2017). Sağlık işletmelerinde örgüt iklimi ve çalışan memnuniyeti ilişkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
  • Ertem, H. Y. & Gökalp, G. (2019). Lisansüstü eğitim’de örgüt iklimi ölçeği’nin geliştirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 784-797.
  • Erturk, A. & Zıblım, L. (2020). Is the perception of organizational deviation affected by the organizational climate? Research in schools. Eurasian Journal of Educational Research, 20(85), 1-22.
  • Fabiene, E. E. & Kachchhap, S. L. (2016). Determinants of employee’s commitment among healthcare professionals. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 6(2), 44-52.
  • Filiz, M. & Bardakçı, S. (2020). Sağlık çalışanlarının örgütsel iklim algıları ve örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Artvin ili örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 436-449.
  • Göreci, E. (2019). Örgütlerde farklılıkların yönetiminin örgüt iklimi üzerine etkisinin araştırılması. Journal of International Social Research, 12(64), 743-755
  • Güçlü, N. (2003). Örgüt kültürü. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 61-85.
  • Günay, G. Y., Demiralay, T. & Gürkan, G. Ç. (2017). Örgütsel iklimin işkoliklik üzerindeki etkileri: Türk zincir otel yöneticileri üzerinde bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 87-104.
  • Güner, F. (2015). Çalışma hayatında örgütsel iklim ve iş doyumu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
  • Gürkan, G. Ç. & Koçoğlu, M. (2014). Yaratıcı örgüt ikliminin iş tatmini üzerinde duygusal bağlılığın aracı değişken rolü: Türkiye’de bir vakıf ve bir devlet üniversitesinde karşılaştırmalı bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 29(7), 588-602.
  • Hashemi, J. & Sadeqi, D. (2016). The relationship between job satisfaction and organizational climate: A case study of government departments in divandarreh. World Scientific News, 45(2), 373-383.
  • İşcan, Ö. F. & Karabey, C. N. (2007). Örgüt iklimi ile yeniliğe destek algısı arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 180-193.
  • Karcıoğlu, F. (2001). Örgüt kültürü ve örgüt iklimi ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1-2), 265-283.
  • Kılıç, M. Y. (2019). Okullarda yöneticinin sağladığı etik iklimin, örgütsel bağlılık ve öğretmen performansına etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 807-836.
  • Mikail, E. H. & Çora, H. (2020). Örgüt ikliminin özel sağlık sektöründe hizmet kalitesi üzerine yansımalarına ilişkin bir çalışma. Turkish Studies, 15(1), 481-498.
  • Mullins, L. J. (2007). Management and Organizational Behaviour. London: Prentice Hall.
  • Nair, R. (2006). Climate studies and associated best practices to improve climate issues in the workplace. Proceedings of the 2006, WEPAN Conference, WEPAN-Woman in Engineering Programs and Advocates Network.
  • Nojehdehi, M. M., Farahani, M. A., Rafii, F. & Bahrani, N. (2016). A comparison of organizational climate and nurses’ intention to leave among excellence awarded hospitals and other hospitals in 2013. Iran Red Crescent Med J., 17(5), 1-6.
  • Örgev, C. & Sütlü, E. S. (2018). Sağlık çalışanlarının hizmetkâr liderlik algılarının örgüt iklimi ve örgütsel bağlılık üzerine etkileri: Bir kamu hastanesi örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(1), 47-53.
  • Özdemir, F. (2006). Örgütsel iklimin iş tatmin düzeyine etkisi: Tekstil sektöründe bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Öztek, S. (2006). Sağlık İşletmeleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Permarupan, P. Y., Saufi, R. A., Kasim, R. S. R. & Balakrishnan, B. K. (2013). The impact of organizational climate on employee’s work passion and organizational commitment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 107, 88-95.
  • Saraç, K. (2015). Okul ikliminin ortaokul öğrencilerinin algılarına göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • Sarı, T. (2019). Okul yöneticilerinin algı yönetimi taktikleri, örgüt iklimi ve öğretmen motivasyonu arasındaki ilişkiler. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • Taymaz, H. (2003). Okul Yönetimi, Ankara: Pegem Yayınları.
  • Tekingündüz, S. & Tengilimoğlu, D. (2013). Hastane çalışanlarının iş tatmini, örgütsel bağlılık ve örgütsel güven düzeylerinin belirlenmesi. Sayıştay Dergisi, 91, 77-103.
  • Tsai, C. (2014). The organizational climate and employees’ job satisfaction in the terminal operation context of kaohsiung port. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 30(3), 373-392.
  • Tutar, H. (2016). Örgütsel Davranış (Örgüt Teorileri ve Çağdaş Yaklaşımlar Açısından). 1.baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Tutar, H. & Altınöz, M. (2010). Örgütsel iklimin işgören performansı üzerine etkisi: Ostim imalât işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(2), 195- 218.
  • Uysal, H. T. (2013). Stajyer çalışanların mesleki bağlılık gelişimine örgüt ikliminin etkisi. Business and Economics Research Journal, 4(3), 93-110.
  • Yağcı, K. (2007). Meyer-Allen örgütsel bağlılık modeli yaklaşımıyla otel işletmeleri işgörenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin ölçülmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3), 114-129.
  • Yalçınsoy, A. (2016). Örgüt kültürü ve örgüt ikliminin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinin analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 67-77.
  • Yeniçeri, T. & Yücel, İ. (2009). Müşteri ilişkileri, örgütsel bağlılık, planlama, öğrenme yönlülük, uyum sağlayıcı davranış ile satış performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. C.Ü İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(1), 137-157.
  • Yüceler, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve örgüt iklimi ilişkisi: teorik ve uygulamalı bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 446-457.
  • Yüksekbilgili, Z. & Küçükozan, Y. (2017). Sağlık işletmlerinde örgüt iklimi ile çalışanların iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(17), 34-46.