Anfis İle İlgili Yapılmış Çalışmaların İçerik Analizi İle Değerlendirilmesi: Tr Dizin

Uyarlamalı ağ tabanlı bulanık çıkarım sistemi (ANFIS), son yıllarda yapay zekâ çalışmaları kapsamında sıklıkla tercih edilen yöntemlerden birisidir. Birçok farklı alanda ve farklı türde verilerde başarılı sonuçlar vermesi ile de gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bu konuda yapılmış çalışmaların analiz edilerek genel bir değerlendirmesinin yapılması bir ihtiyaçtır. Bu araştırmanın amacı, TR Dizin kapsamında yer alan dergilerde yayınlanmış ANFIS ile ilgili yapılmış çalışmalarının analizini gerçekleştirmektir. Tr Dizin kapsamında taranan dergilerde yayınlanmış Anfis ile ilgili 102 çalışma analiz edilmiştir. Analizler Maxqda analiz programı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmalar tarih, veri normalizasyonu, verilerin eğitim test şeklinde bölünmesi, performans değerlendirmesi, karşılaştırılan yöntemler ve bir arada kullanılan yöntemler bakımından analiz edilmiştir. Analiz sonuçları Maxqda programı grafik ve görselleri ile desteklenerek verilmiştir. Çalışma sonucunda son yıllarda Tr Dizin kapsamında, Anfis ile ilgili çalışmaların sayısında artış olduğu fakat çalışmalarda veri normalizasyonu, verinin eğitim ve test için ayrılması ile performans ölçümünde kullanılan metrikler ile ilgili ciddi eksiklikler olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarının Anfis ile ilgili yapılacak çalışmalarda destekleyici bir rol oynayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Makine Öğrenmesi, Yapay Zekâ, Tr Dizin, Maxqda, Anfis.

Evaluatıon Of The Studıes Related To Anfıs Wıth Content Analysıs: Tr Index

Adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) is one of the frequently preferred methods within the scope of artificial intelligence studies in recent years. It is gaining importance day by day with its successful results in many different fields and different types of data. It is a need to analyze and evaluate the studies on this subject. The purpose of this research is to analyze the studies on ANFIS published in journals covered by TR Index. 102 studies on Anfis published in journals scanned within the scope of Tr Index were analyzed. Analyzes were carried out with Maxqda analysis program. Studies were analyzed in terms of history, data normalization, division of data into training tests, performance evaluation, compared methods and methods used together. Analysis results are given with the support of Maxqda program graphics and visuals. As a result of the study, it has been determined that the number of studies related to Anfis has increased in recent years within the scope of Tr Index, but there are serious deficiencies in data normalization, separation of data for training and testing, and metrics used in performance measurement. It is thought that the results of the study will play a supportive role in the studies to be carried out on Anfis.

Keywords:

Machine Learning, Artificial Intelligence, Tr Index, Maxqda, Anfis.,

PDF

___

Acar, R., ve Saplıoğlu, K. (2020). Akarsulardaki Sediment Taşınımının Yapay Sinir Ağları Ve Anfıs Yöntemleri Kullanılarak Tespiti. Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 9(1), 437–450. https://doi.org/10.28948/ngumuh.681208
Acı, Ç., Acı, M., ve Avcı, M. (2018). Performance Comparıson Of Anfıs, Ann, Svr, Cart And Mlr Technıques For Geometry Optımızatıon Of Carbon Nanotubes Usıng Castep. Turkish Journal of Engineering, 2(3), 119–124. https://doi.org/10.31127/tuje.408976
Acı, Ç., ve Yılmaz, C. A. (2017). Maddi Hasarlı Trafik Kazaları İçin Sinirsel-Bulanık Ağ Tabanlı Bir Kusur Tespit Modeli. In Fırat Üniv. Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Univ (Vol. 29, Issue 2). https://dergipark.org.tr/tr/pub/fumbd/339605
Altaher, A., ve Barukab, O. (2017). Android malware classification based on ANFIS with fuzzy c-means clustering using significant application permissions. Turkish Journal of Electrical Engineering and Computer Science, 25(3), 2232–2242. https://doi.org/10.3906/elk-1602-107
Atlihan, M., Yalcin, B. C., ve Erkan, K. (2017). Force and torque parameter estimation for a 4-pole hybrid electromagnet by ANFIS hybrid learning algorithm. Turkish Journal of Electrical Engineering and Computer Sciences, 25(5), 3684–3698. https://doi.org/10.3906/elk-1605-364
Calp, M. H. (2019). A Hybrid ANFIS-GA Approach for Estimation of Regional Rainfall Amount. Gazi University Journal Of Science, 32(1).
Calvo-Flores, M. D., Galindo, E. G., Jiménez, M. C. P., ve Pérez, O. (2006). Predicting students’ marks from Moodle logs using neural network models. Proceedings of the IV International Conference on Multimedia and Information and Communication Technologies in Education (M-ICTEE2006), 1, 586–590.
Canayaz, M. (2019). Training Anfis System with Moth-Flame Optimization Algorithm. International Journal of Intelligent Systems and Applications in Engineering, 7(3), 133–144. https://doi.org/10.18201/ijisae.2019355375
Caner, M., Akarslan, E., ve Tarihi, G. (2009). Mermer Kesme İşleminde Spesifik Enerji Faktörünün ANFIS ve YSA Yöntemleri ile Tahmini. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15(2), 221–226.
Ceylan, Z., ve Bulkan, S. (2018). Estimation of Turkey’s Transportation Energy Demand by Hybrid ANFISPSO. Afyon Kocatepe University Journal of Sciences and Engineering, 18(2), 740–750. https://doi.org/10.5578/fmbd.67331
Çoban, S., ve Bilgiç, H. H. (2019). Different Autopilot Systems Design For a Small Fixed Wing Unmanned Aerial Vehicle. European Journal of Science and Technology, 17, 682–691. https://doi.org/10.31590/ejosat.639309
Dalkilic, T. E., ve Apaydin, A. (2009). A fuzzy adaptive network approach to parameter estimation in cases where independent variables come from an exponential distribution. Journal of Computational and Applied Mathematics, 233(1), 36–45. https://doi.org/10.1016/j.cam.2008.07.057
Deveci, M., ve Koç, E. S. (2020). Öğrenme Güçlüğü Konusunda Yayınlanmış Makalelerin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, WOS ve TR Dizin Örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 4088–4120. https://doi.org/10.15869/itobiad.774509
Dokur, E., Yüzgeç, U., ve Kurban, M. (2019). Diferansiyel Gelişim Algoritma Tabanlı Uyarlamalı Sinirsel Bulanık Çıkarım Sistemi ile Kısa Dönem Rüzgâr Hızı Kestirimi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(3), 1057–1068. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.534246
Efendi̇gi̇l, T., ve Emin Eminler, Ö. (2017). Havacılık Sektöründe Talep Tahminin Önemi: Yolcu Talebi Üzerine Bir Tahmin Modeli. Journal of Yaşar University, 12(48), 14–30. https://doi.org/10.19168/jyu.31243
Erten, K. M., Terzi, S., Akbulut, H., ve Erişkin, E. (2020). ANFIS ve Bulanık Mantık Yöntemlerinin Köpük Bitümün Genleşme Oranı ve Yarılanma Süresi Parametreleri Tahmininde Kullanılabilirliğinin Araştırılması. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(4), 2388–2399. https://doi.org/10.29130/dubited.686047
Gholami, H., Mohamadifar, A., Sorooshian, A., ve Jansen, J. D. (2020). Machine-learning algorithms for predicting land susceptibility to dust emissions: The case of the Jazmurian Basin, Iran. Atmospheric Pollution Research, 11(8), 1303–1315. https://doi.org/10.1016/j.apr.2020.05.009
Gökler, S. H., ve Boran, S. (2020). PCA Esaslı Hibrit ANFIS-Taguchi Yöntemi ile Kan Bankası için Talep Tahmini. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(3), 225–233. https://doi.org/10.17671/gazibtd.580530
Göktepe, A. B., Ağar, E., ve Lav, A. H. (2005). Comparison of multilayer perceptron and adaptive neuro-fuzzy system on backcalculating the mechanical properties of flexible pavements. ARI The Bulletin of the Istanbul Technical University, 54(3), 65–77.
Görgel, P., Sertbas, A., ve Turusbekova, A. (2013). Classification of breast masses using anfis-based fuzzy algorithms: A comparative study. Istanbul University - Journal of Electrical and Electronics Engineering, 13(1), 1605–1611.
Güngör, O., ve Özdemir, A. (2018). Güneş Panellerinde IC Ve ANFIS Tabanlı MPPT Algoritmalarının Karşılaştırmalı Performans Analizi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 34(2), 50–59.
Havangi, R., Nekoui, M. A., ve Teshnehlab, M. (2012). An improved FastSLAM framework using soft computing. Turkish Journal of Electrical Engineering and Computer Sciences, 20(1), 25–46. https://doi.org/10.3906/elk-1004-504
Haznedar, B., Arslan, M. T., ve Kalınlı, A. (2016). Karaciğer mikrodizi kanser verisinin sınıflandırılması için genetik algoritma kullanarak ANFIS ’ in eğitilmesi Training ANFIS structure using genetic algorithm for liver cancer classification based on microarray gene expression data. SAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21(1), 54–62. https://doi.org/10.16984/saufenbilder.41925
Haznedar, B., ve Kalınlı, A. (2016). Trombofili Hastalığı İle Genetik Bozukluklar Arasındaki İlişkinin Adaptif Ağ Tabanlı Bulanık Mantık Çıkarım Sistemi (Anfis) İle Tespit Edilmesi. SAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20(1), 13. https://doi.org/10.16984/saufenbilder.40786
Karaboǧa, D., ve Kaya, E. (2017). Training ANFIS by using the artificial bee colony algorithm. Turkish Journal of Electrical Engineering and Computer Sciences, 25(3), 1669–1679. https://doi.org/10.3906/elk-1601-240
Kayabaşi, A., ve Akdaǧli, A. (2016). Oyuk yüklü kompakt mikroşerit antenlerin rezonans frekansinin hesaplanmasinda ysa ve bmsdua yöntemlerinin kullanimi. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 31(1), 105–117. https://doi.org/10.17341/gummfd.71495
Kaynak, S., Kaynak, B., ve Evirgen, H. (2018). Student Consultancy Service: Prediction of Course Grades in Course Selection Phases Using Artificial Intelligence Techniques. Journal of Computer and Education Research, 6(12), 142–162. https://doi.org/10.18009/jcer.421123
Keçecioğlu, Ö. F., ve Kılıç, E. (2019). Tristör Kontrollü Reaktörün Sinirsel Bulanık Denetim Esaslı Reaktif Güç Kontrolü. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 7(2), 399–410. https://doi.org/10.29109/gujsc.530219
Küçükerdem, T. S., Kilit, M., ve Saplioglu, K. (2019). Determination of the number of clusters used in fuzzy inference systems by means of K-means and modeling of dam volume: Kestel dam example. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 25(8), 962–967. https://doi.org/10.5505/pajes.2019.99223
Miloudi, A., Al-Radadi, E. A., ve Draou, A. D. (2007). A variable gain PI controller used for speed control of a direct torque neuro fuzzy controlled induction machine drive. Turkish Journal of Electrical Engineering and Computer Sciences, 15(1), 37–49.
Moazami, S., Noori, R., Amiri, B. J., Yeganeh, B., Partani, S., ve Safavi, S. (2016). Reliable prediction of carbon monoxide using developed support vector machine. Atmospheric Pollution Research, 7(3), 412–418. https://doi.org/10.1016/j.apr.2015.10.022
Niaki, S. T. A., ve Hoseinzade, S. (2013). Forecasting SveP 500 index using artificial neural networks and design of experiments. Journal of Industrial Engineering International, 9(1). https://doi.org/10.1186/2251-712X-9-1
Oğuz, Y., ve Güney, I. (2010). Adaptive neuro-fuzzy inference system to improve the power quality of variable-speed wind power generation system. Turkish Journal of Electrical Engineering and Computer Sciences, 18(4), 625–645.
Ortatepe, Z., ve Parlaktuna, O. (2017). Two Dof Robot Control Wıth Fuzzy Based Neural Networks. ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY A - Applied Sciences and Engineering, 18(4), 819–830. https://doi.org/10.18038/aubtda.340002
Özer, Z., ve Demirbatır, R. E. (2021). Müzik Eğitimi İle İlgili Tr Dizin Veri Tabanında Yayınlanan Araştırmaların Eğilimlerinin Belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 282–304. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.60703-796990
Polatgil, M. (2020). Anfis ve Bulanık K Ortalamalar İle Kalp Hastalığının Tespit edilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(4), 443–449. https://doi.org/10.17671/gazibtd.731678
Roger Jang, J. S., ve Sun, C. T. (1993). Functional Equivalence Between Radial Basis Function Networks and Fuzzy Inference Systems. IEEE Transactions on Neural Networks, 4(1), 156–159. https://doi.org/10.1109/72.182710
Saltan, M., ve Alaefary, F. (2018). ANFIS YÖNTEMİNİN ESNEK YOL ÜSTYAPILARININ YAPISAL ANALİZİNDE KULLANILABİLİRLİĞİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(3), 32–41. https://doi.org/10.21923/jesd.313427
Şengöz, N., ve Özdemir, G. (2016). Sınıflandırma Problemlerinin Karşılaştırılmasında ANFIS ve Basamak Korelasyon Sinir Ağının Kullanımı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21(1), 125. https://doi.org/10.19113/sdufbed.15545
Şit, S., Özçalık, H. R., Kılıç, E., Doğmuş, O., ve Altun, M. (2016). Asenkron Motorların Online Adaptif Sinirsel-Bulanık Denetim (ANFIS) Sistemine Dayalı Hız Denetim Performansının İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 31(ÖS2), 33–42. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.315861
Sönmez, A. Y., Kale, S., Özdemir, R. C., ve Kadak, A. E. (2018). An adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) to predict of cadmium (Cd) concentrations in the filyos river, Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 18(12), 1333–1343. https://doi.org/10.4194/1303-2712-v18_12_01
Söyler, H., ve Kızılkaya, O. (2018). Para Krizlerinin Yapay Zeka Yöntemleri İle Tahmini: Türkiye Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 16–17. https://doi.org/10.18092/ulikidince.347202
Taylan, D. (2018). Dalgacık-Adaptıf Ağ Temellı Bulanık Çıkarım Sıstemlerı Ile Dalaman Çayı Akımlarının Modellenmesi Üzerine Bir Çalışma. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(1), 56–63. https://doi.org/10.21923/jesd.380158
Toylan, H., ve Hüner, E. (2017). Uyarlamalı Sinirsel Bulanık Çıkarım (ANFIS) Tabanlı Güneş Takip Sistemi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(2), 25202–25546. https://doi.org/10.5578/fmbd.60776
Ünal, A., Aydın, M. M., ve Saplıoğlu, M. (2018). Türk Sürücülerinin Facebook Sosyal Paylaşım Sitesini Trafik Bilgilendirme Ve Radar Yeri Tespiti Amacıyla Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(2), 354–364. https://doi.org/10.21923/jesd.412215
Yang, J. G., Kim, J. K., Kang, U. G., ve Lee, Y. H. (2014). Coronary heart disease optimization system on adaptive-network-based fuzzy inference system and linear discriminant analysis (ANFIS-LDA). Personal and Ubiquitous Computing, 18(6), 1351–1362. https://doi.org/10.1007/s00779-013-0737-0
Yılmaz, A., Kaya, U., ve Şaykol, E. (2020). An ANFIS Based Vehicle Sales Forecasting Model Utilizing Feature Clustering and Genetic Algorithms. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 13(1), 139–154.
Zadeh, L. A. (1965). Fuzzy sets. Information and Control, 8(3), 338–353. https://doi.org/10.1016/S0019-9958(65)90241-X
Ziasabounchi, N., ve Askerzade, I. (2014). ANFIS Based Classification Model for Heart Disease Prediction. International Journal of Engineering, 14(02), 7.