AKARYAKIT SEKTÖRÜ ALANINDA YAPILAN KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK KAMPANYALARININ ELEŞTİREL BİR BAKIŞ AÇISIYLA DEĞERLENDİRİLMESİ

Tüketim anlayışlarının değişkenliğine bağlı olarak tüketicilerin markalardan beklentileri ve şikâyetleri daha önemli bir hale gelmiştir. Tüketicilerin sadece ürünü değil aynı zamanda markayı ve markanın değerlerini de satın alma alışkanlıkları firmaların pazarda kendilerini konumlandırma çabalarına yol açmaktadır. Sosyal sorumluluk kavramı ise bir pazarlama aracı olarak konumlandırmaya yardımcı olmaktadır. Akaryakıt firmalarında yapılan sosyal sorumluluk kampanyalarına bakıldığında, şirketlerin oluşturduğu büyük çevresel sorunları örtbas etmek için kampanyaları başlattığı görülebilir. Kendi yarattıkları zarardan bahsetmeyerek diğer alanlarda sosyal sorumluluk yapan şirketler, ortaya çıkan negatif imajı unutturmaya çalışmaktadırlar. Bu şekilde temel amaçları arasında yer alan kar elde etme, toplumsal fayda sağlama ve sürdürülebilirliklerini sağlamayı gerçekleştirebilirler. Konunun detaylı incelenmesi için araştırmada; Shell &Turcas, Petrol A.Ş., Opet Petrolcülük A.Ş., OMV Petrol Ofisi A.Ş., BP Petrolleri A.Ş. ve TOTAL OIL şirketlerinin Türkiye’de gerçekleştirdikleri kurumsal sosyal sorumluluk projeleri ele alınacak ve söz konusu firmalar arasından özellikle Shell ve BP, çevreye verdikleri zararlar konusunda en çok eleştirilen iki marka olduğu için eleştirel açıdan incelenecektir. Söz konusu şirketlerle ilgili literatürde yapılan çevresel ve etik eleştirilere bakılacak, şirketlerin yaptıkları sosyal sorumluluk projelerinin bu eleştirilere nasıl yanıt verdiği detaylandırılacaktır. Çalışmanın kapsamı son on yılda akaryakıt sektörü, bu sektörün çevreye verdiği zararlar ve akaryakıt sektöründe yapılan sosyal sorumluluk projelerine dair Türkçe ve de İngilizce literatürün taranması ile oluşturulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Halkla İlişkiler, Sosyal Sorumluluk, Çevre, Akaryakıt Sektörü

PDF

___

AY, Ü., İşletmelerde Etik ve Sosyal Sorumluluk, Nobel Yayınları, İstanbul, 2003. CANÖZ, N., Akaryakıt Firmalarının Sosyal Sorumluluk Çalışmalarının Web Siteleri Üzerinden İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi , Cilt 82, pp. 1-19, 2015 CEN, A. I. K. & BAYRAKTAR, S., Akaryakıt Sektör Raporu, Çerkezköy Sanayi ve Ticaret Odası, 2017 DURNA T., Neoliberalizmin Bir Hegemonya Aracı Olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) ve Çokuluslu Şirketlerin “Hayat”tan Eksilttikleri (76-102), (Der.) Becerikli, Yıldırım Sema, “Halkla İlişkiler ve Reklamın Anatomisi: Eleştirel Bir Kavrayış”, Ütopya Yayınevi, Ankara, 2011. EPDK, 2012. Petrol Piyasası Sektör Raporu., Ankara: EPDK. ERTÜRK, F., AKKOYUNLU, A. & VARINCA, K., Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri, İstanbul: TASAM, 2006. KOTLER,P. & LEE, N., Kurumsal Sosyal Sorumluluk, MediaCat Yayınları, İstanbul, 2008.Kölemen, Ö., 2014. Çevreci Ürünlerin Rekabet Gücüne Etkisi Ve Akaryakıt Sektöründe Bir Araştırma,Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Galatasaray Üniversitesi . LANTOS, G. P., 2002. The Ethicality Of Altruistic Corporate Social Responsibility. The Journal of Consumer Marketing, 2(3), pp. 205-208. PALLARDY, R., 2017, Deepwater Horizon oil spill of 2010 https://www.britannica.com/event/Deepwater-Horizon-oil-spill-of-2010 Erişim Tarihi: 05 Nisan 2019 PELTEKOĞLU, F., Halkla İlişkiler Nedir?, Beta Yayınları, İstanbul, 2001. ŞİMŞEK, C., 2014, Petrol Çevre İlişkisi, Enerji Enstitüsü, http://enerjienstitusu.com/2014/12/18/makale-petrol-cevre-iliskisi/, Erişim tarihi: 7 Nisan 2019 YAĞAN, A. Ö., 2012, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri İçin Tasarlanan Videoların Göstergebilimsel Haytap vee BGD’nin Empati Videosunun Çözümlemesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 2(1). Cumhuriyet Gazetesi, 3 Kasım 2015, ‘Shell Nijerya’daki petrol sızıntısını temizlemedi’, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/cevre/404183/_Shell_Nijerya_daki_petrol_sizintisini_temizlemedi_.html, Erişim tarihi: 7 Nisan 2019 http://www.gonulagaci.com/, Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019 http://pogaz.com.tr/PO_pdf/kurumsal_yonetim/Kurumsal_Y%C3%B6netim_%C4%B0lkeleri_Uyum_Raporu_2010.pdf, Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019 https://www.opet.com.tr/sosyal-sorumluluk-projeleri, Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019 http://www.total.com.tr/turkiyede-total-pazarlama/sosyal-sorumluluk.html, Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2019 https://www.shell.com.tr/about-us/shell-and-turcas.html, Erişim tarihi: 18 Nisan 2019 http://www.turcas.com.tr/shell-turcas-petrol-as-kss-projeleri: Erişim Tarihi: 18 Nisan 2019 https://www.bp.com/tr_tr/turkey/toplum-ve-cevre-/toplumsal-faaliyetlerimiz.html, Erişim tarihi: 8 Nisan 2019 http://www.greenpeace.org/turkey/tr/photosvideos/slideshows/petrolun-kirli-yuzu/, Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019 https://www.theguardian.com/business/2017/jan/26/nigerian-oil-pollution-shell-uk-corporations, Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019