Yakın Dönem Tari̇hi̇ Metodoloji̇si̇

Yakın dönem tarihi, geçmiş dönem tarihinden belirgin farklı özelliklere sahip bir çalışma sahasıdır. Bunun farkında olan tarihçiler, ya dönemden tamamen uzak durarak işi diğer sosyal bilimlere (siyaset bilimleri, sosyoloji, ekonomi vs.) bırakmakta, yada geçmiş dönemin çalışma metotlarını yakın döneme uygulamakta, bu durumda da yetersiz kalmaktadır. Günümüz tarihçiliğindeki "bugün için tarih yazma" pragmatik amacını göz önüne alırsak, tarihçilerin tavırlarını değiştirme gerekliliği kendiliğinden ortaya çıkar. Bu makale, tarihi düşünce ve çalışma disiplininin, yakın dönem dünyasına uygulanıp uygulanamayacağı sorusuna cevap aramaktadır. Konu karşılaştırma yoluyla ele alınmış, geçmiş ve yakın dönem tarihi arasındaki farklar yakın dönem tarihçisi, olayları ve kaynakları, ve inceleme metodu bağlamlarında tartışılmıştır. Bu suretle bir yandan, yakın dönem tarihinin, geçmiş tarihten farklı olarak, nitelikleri daha belirgin hale gelirken, diğer yandan, yakın dönemin diğer sahalardan farkı ortaya çıkmıştır. Beliren bir başka nokta da, yakın dönem tarihinin geçici niteliğidir. Bütün bu nitelikler ve farklılıklar, yakın dönemi kendi başına bir çalışma sahası yapmaktadır, fakat bu arada, yakın dönemi çalışmak için diğer sosyal bilimler ile işbirliği gereği hasıl olmuştur. Yakın dönemin kendine has sınırlamaları ile birlikte disiplinler arası bir metotla çalışılabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Yakın Dönem, Metodoloji, Tarih

What has been done and what has not been done in 75 years?

PDF

___

Carr, E.H., Tarih Nedir?., çev. Misket Gizem Gürtük, Birikim Yayınları, İstanbul, 1980.
Krug, Mark K., History and the Social Sciences, New Approaches to the Teaching of Social Studies, Blaisdell Publishing Campany, USA, 1967 S. 3-4.
Higham, John ve Krieger, Leonard ve Gilbert, Felix, History, The Development ofHistorical Studies in the United States, New Jersey, 1965.
Conkin, Paul K. ve Stromberg, Ronald N., Heritage and Challenge, The History and Theory of History, Forum Press, Inc, llinois, 1989.
Tarih, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı.
Togan, Zeki Velidi, Tarihte Usul, İstanbul, 1981.
İnalcık, Halil, Some Remarks on the Study of History in Islamic Countries, Middle East Journal, VII, 1953.
Lewis, Bernard, History-writing and National Rewival in Turkey, Middle Eastern Affairs, June-July,1953.
Ersanlı Behar, Büşra, İktidar ve Tarih Türkiye'de "Resmi Tarih" Tezinin Oluşumu (1929-1937), 2. Baskı, AFA yayınları, 1996.
Barraclough, Geofrey, An Introduction to Contemporary History, Penguin Books, third edition, 1990.
Braudel, Femand, Tarih Üzerine Yazılar, çeviren Mehmet Ali Kılıçbay, İmge Kitabevi, 1992.
Berkhofer, Robert F., A Behavioral Approach to Historical Analysis, New York-London, 1969.
Koloğlu, Orhan, Tarih Öğretiminde Bugüncülük/Prensentizm, Yanılsamalar ve Sonuçları, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, 1994, Buca Sempozyumu, Tarih Vakfı, Yurt Yayınları, 1995, s. 90-93.
Aybars, Ergün, Türk Devrim Tarihi Üniversitelerde Nasıl Verilmelidir, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, 1994 Buca Sempozyumu, Tarih Vakfı, Yurt Yayınları, 1995, s. 292-293.
Güngör, Erol, Dünden Bugünden Tarih-Kültür-Milliyetçilik, Ankara, 1984.
Bruston, H., The Nature and Teaching of Contemporary History, Studies in the Nature and Teaching of History, ed. by W.H. Bruston-D. Thompson, London, 1967. s. 109.
Donovan, Timothy Paul, Historical Thought in Post War America, Post War Patterns, University of Oklahoma Press, Oklahoma, USA, 1973.
Jenkins, Keith, Tarihi Yeniden Düşünmek, Ankara, 1997.
Schott, J. Anthony, Başka Bir Yol: ABD'de Tarih Kitapları ve Alternatif Arayışları", Toplumsal Tarih, Sayı 38, s. 55-57, Şubat 1997.
Heer, Nancy Whittier, Politics and History in the Soviet Union, USA, 1971.
Tarih ve Milliyetçilik, Mersin Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, 30 Nisan - 2 Mayıs 1997.
Walsh, W.H., Introduction to Philosophy of History, Thoemes Press, England, 1992, s. 59-64.
Barzun, Jacques, The Modern Researcher, New York, 1977.
Seldon, Anthony, Interviews, Contemporary History Practice and Method, ed. By Anthony Seldon,Oxford, 1988.
Baykara, Tuncer, Yakın Tarihin Sözlü Kaynakları, Tarih Boyunca Türk Tarihinin Kaynakları Semineri, Bildiriler, İstanbul, 1997, s. 155-166.
Hennessy, Peter, The Press and Broadcasting, Contemporary History Praclice and Method, ed. By Anthony Seldon, Oxford, 1988.
Barnes, John, Books aud Joumals, Comtemporary History Practice and Method, ed. By Anthony Seldon, Oxford, 1988.
Gürün, Kamuran, Tarih ve Hatırat, Belleten, cilt LX, sayı 227, Nisan 1996, s. 227-231.
Nossiter, Tom, Surveys and Opinion Polls, Contemporary History Practice and Method, ed. By Anthony Seldon, Oxford, 1988, s. 55-69.
Cox, Nicholas, Public Records, Contemporary History Practice and Method, ed. By Anthony Seldon, Oxford, 1988, s. 70-88.
Raspin, Angela, Private Papers, Contemporary History Practice and Metlıod, ed. By Anthony Seldon. Oxford, 1988, s. 89.
Yediyıldız, Bahaeddin ve Acun, Fatma, İntemet'te Vakıflar, Vakıflar Dergisi, XXVI, 1997, s. 7-8.
Nash, Fred, Political Science, History and Contemporary History, PSA 1995 Yıllık Konferansı, York Üniversitesi, 1995.
Gulbenkian Komisyonu, Sosyal Bilimleri Açın, Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor, çeviren Şirin Tekeli, Metis yayınları, 1996.

ISSN: 1011-727X
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 1984
Yayıncı: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi