BASINDA ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ (1925-1938)

Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin ve modernleşmelerinin birçok değerlendirme unsurları vardır. Bu kriterlerden biri de o ülkelerin başkentlerinin gelişim düzeyidir. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin başkenti Ankara, ülkeye örnek bir şehir olma yolunda hızlı bir yapılanmaya tabi tutulmuştur. Bu yapılanmaların en önemlilerinden biri Atatürk Orman Çiftliği’dir. Çiftlik; Ankara’daki sıtma hastalığıyla mücadele etmek, çorak arazileri verimli hale getirmek, şehri güzelleştirmek, şehre sosyal hizmet sunmak, şehrin tarımsal üretimini arttırmak ve endüstri kuruluşlarla Ankara ekonomisine canlılık kazandırmak amacıyla kurulmuştur. Çiftlik, bu amaçları gerçekleştirirken ülkenin diğer şehirlerine de her alanda model de olmuştur. Atatürk Orman Çiftliği’nin başkente çok güzel yansımaları ve olumlu etkileri olmuştur: Şehir, kısa sürede mimari yapısıyla, şehirleşme hızıyla, yeşil alanlarıyla örnek tarım kenti haline gelmesiyle Türkiye’nin örnek alınacak şehri olmuştur. Atatürk Orman Çiftliği, ülkeye hizmetlerine devam ederken bu büyük kuruluşa -Ulu Önder Atatürk’ün İş Bankası hesabından karşılanmak suretiyle- çiftlikler alınmış ve çiftlik içindeki yapılarda - Ulu Önder Atatürk’ün İş Bankası hesabından karşılanmak suretiyle- inşa edilmiştir. Çiftliğin mimari yapısı için yabancı bilim adamlarından faydalanılmıştır. Bu bilim adamları Ankara’yı yeniden inşa ederken: “Modernleşme sürecinde sabır ve para tükenmezse burada çok modern bir şehir kurulabilir.” diye de eklemişlerdir. Yabancıların bu sözleri karşısında şehrin inşası üzerinden on yıl gibi kısa süre geçmeden Ankara evrensel gelişmişlik düzeyini yakalama konusunda ivme kazanmıştır. Bu çalışmada Atatürk dönemi faaliyetlerinden Ankara Atatürk Orman Çiftliği ve bu çiftliğin ülkenin modernleşme hamlesine etkileri, dönemin basınındaki makale ve haberleriyle desteklenerek ifade edilmeye çalışılacaktır.

ATATÜRK FOREST FARM IN THE PRESS (1925-1938)

There are many evaluation elements of development and modernization of countries. One of these evaluation elements is the level of development of the capitals of those countries. In this context, examples of Ankara, the capital of the Republic of Turkey, the country has entered a rapid development process towards becoming a city. One of the most important of these steps is Atatürk Forest Farm. The farm was established in Ankara in order to combat malaria disease, to make the barren land efficient, to make the city beautiful, to provide social service to the city, to increase the agricultural production activities of the city and to revitalize the economy of Ankara with the industrial organizations. While performing these purposes, the farm has fulfilled its role as a model in all areas of the country. Ankara has evolved into a model province in Turkey with its architecture, urbanization rate, greenlands agricultural areas thanks to Atatürk Forest Farm. While Atatürk Forest Farm served the country, it received financial support only from the Great Leader Atatürk’s İş Bank account, and the financial resources were employed while buying farms and the buildings were built through the same incomes. In the process of modernization, it was believed that this process would continue as long as the patience and financial incomes existed. In line with these words of foreigners, Ankara reached the level of universal development in a short period of ten years.

___

  • DAB
  • Ulus Gazetesi (1935-1936-1937)
  • Alpagut, Leyla, “Atatürk Orman Çiftliği’nde Geleneksel Bir Yapı Bira Fabrikası Hamamı”, CIV, İnternational Üniversity, Forklör Edebiyat, C 16, S 63, 2010/3
  • Alpagut, Leyla, “Atatürk Orman Çiftliği’nde Ernest Egli’nin İzleri; Planlama, Bira Fabrikası, Konutlar ve Geleneksel Bir Hamam”, METU, JFA, 201/2.
  • Artam, Nurettin, “Bayraklaşan Ağaçlar”, Ulus,1 Eylül 1936.
  • “Atatürk Çiftlikleri”, Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu Neşriyatından, Ankara, 1939.
  • Atay, Turhan, “Türk Tohum Islahının Tarihçesi”, Tarım ve Mühendislik Dergisi, S 78-79, 2006.
  • Bayar, Celal, “Ekonomide Kemalist Rejim”, Ulus Gazetesi, 11 Şubat 1937.
  • Erdem, Ufuk, “İngiltere’nin Yeni Başkent Ankara’yı Kabüllen (emeye) işi ve İngiliz Büyük Elçilik Binasının İnşası”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C 6, s 5, 2017, s.2193-2227.
  • Özey, Yaşar, “Orman Çitliği On birinci Yılına Girdi”, Ulus Gazetesi, 15 Mayıs 1935.
  • Öztoprak, İzzet, Atatürk Orman Çiftliği’nin Tarihi, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara 2006.
  • Sarıkoyuncu, Ali, Kayıran, Mehmet, “Atatürk, Cumhuriyet ve Türk Tarımı; Atatürk’ün Tarım Politikası ve Sonuçları”, ERDEM insan ve Toplum Bilimleri Dergisi 1998, C 11, S 31, s.215-242.
  • Şeref Nuri, “Teknik ve Ekonomili Teknik”, Ulus, 11 Temmuz 1935, Ulus Gazetesi.
  • Aykanat, Mehmet, 1923-1938 Döneminde Türk Tarım Politikası, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
  • Açıksöz, Sebahat, Ankara’da Kentsel Tarım Kapsamında Atatürk Orman Çiftliği’nin Günümüz Koşullarında Yeniden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2001.
  • Sarıoğlu, Mehmet, Siyaset-Şehircilik İlişkileri Açısından Başkent Ankara (1919-1945), Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Doktora Tezi, 1999.
  • http://aocarastirmalari.arch.metu.edu.tr/devrim-tarim-modernlesme-2/ (Erişim:10.10.2018)
  • https://www.aoc.gov.tr/Portal/KategoriIcerik/tarihce/49 (Erişim:11.10.2018
  • http://www.goethe.de/ins/tr/ank/prj/urs/arc/egl/trindex.ht (Erişim:31.07.2019)
  • http://www.kimkimdir.net.tr/kisiler/hermann-jansen (Erişim:31.07.2019)