TEMEL YETERLİLİK TESTİ’NE (TYT) HAZIRLANAN ÖĞRENCİLERİN TÜRKÇE OKUMA BECERİSİ ÜSTBİLİŞSEL FARKINDALIKLARININ İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı TYT’ye hazırlanan öğrencilerin türkçe okuma becerisi üstbilişsel farkındalıklarının incelenmesidir. Araştırma, öğrencilerin okuma becerilerinin gelişimine katkı sağlamak ve bilişsel stratejilerden yararlanılarak farkındalık kazandırılma esasına dayanan bilişsel strateji eğitiminin gelişimi açısından önemlidir. Araştırmanın evrenini lise öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 2019–2020 eğitim öğretim yılında, Siirt ilinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı liselerde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırma sürecinde toplanan verilerin analizinde, SPSS 22.00 programı kullanılmış olup elde edilen bulgular tablolara dönüştürülerek belirlenmiş olan araştırma problemlerine yanıt aranmıştır. TYT’ye hazırlanan öğrencilerin Türkçe okuma becerisinde üstbilişsel farkındalık düzeylerine yönelik veriler analiz edilmeden önce Kolmogorov-Smirnov testi ile normallik kontrolü yapılmıştır. Yapılan kontrollerde araştırma verilerinin normal dağılım gösterdiği belirlenmiştir. Bu bağlamda, araştırma verilerinin analizinde parametrik analiz yöntemleri kullanılmıştır. TYT’ye hazırlanan öğrencilerin Türkçe okuma becerisinde üstbilişsel farkındalık düzeyleri, aritmetik ortalama ve standart sapma gibi betimsel istatistikler hesaplanarak incelenmiştir. Ayrıca Türkçe okuma becerisinde üstbilişsel farkındalık düzeyinin cinsiyete ve okul türüne dayalı farklılaşma durumu bağımsız gruplar t-testi; sınıf düzeyi, yaş ve okul değişkenlerine dayalı farklılaşma durumu ise ANOVA analizi ile incelenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin demografik verilerinin incelenmesinde frekans ve yüzde analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda TYT’ye hazırlanan öğrencilerin Türkçe okuma becerisinde üstbilişsel farkındalık düzeylerinin çok yüksek olduğu tespit edilmiş ve araştırma sonuçlarından hareketle çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Okuma, Okuma Stratejileri, Üstbiliş, Farkındalık, Temel Yeterlilik Testi

INVESTIGATION OF TURKISH READING SKILLS METACOGNITIVE AWARENESS OF STUDENTS PREPARING FOR THE BASIC PROFICIENCY TEST (BPT)

The aim of this research is to examine the metacognitive awareness of Turkish reading skills of students preparing for the Basic Proficiency Test. The universe of the research consists of high school students, and the sample consists of students studying at high schools affiliated to the Ministry of National Education in Siirt in the 2019-2020 academic year. In the analysis of the data collected during the research process, the SPSS 22.00 program was used, and the findings were converted into tables and answers were sought to the determined research problems. Before analyzing the data on the metacognitive awareness levels of the students preparing for the Basic Proficiency Test in Turkish reading skill, normality was checked with the Kolmogorov-Smirnov test. In the controls, it was determined that the research data showed a normal distribution. In this context, parametric analysis methods were used in the analysis of the research data. The metacognitive awareness levels of the students preparing for the Basic Proficiency Test in Turkish reading skills were examined by calculating descriptive statistics such as arithmetic mean and standard deviation. In addition, independent groups t-test; The differentiation status based on grade level, age and school variables was analyzed by ANOVA analysis. As a result of the analysis, it was determined that the students who prepared for the Basic Proficiency Test had a very high level of metacognitive awareness in Turkish reading skills.

Keywords:

Reading, Reading Strategies, Metacognition, Awareness, Basic Proficiency Test,

PDF

___

Altındağ, M. (2008). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Yürütücü Biliş Becerileri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Nuray Senemoğlu), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ateş, A. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Düzeyleri (İnönü Üniversitesi Örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(4), 258-273.
Bağçeci, B.; Döş, B. ve Sarıca, R. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Üstbilişsel Farkındalık Düzeyleri ile Akademik Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551-566.
Baydık, B. (2011). Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullanımı ve Öğretmenlerinin Okuduğunu Anlama Öğretim Uygulamalarının İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(162), 301-319.
Brown, A. L. (1987). Metacognition, Executive Control, Self-Regulation, and Other More Mysterious Mechanisms. (Eds. F. Weinert ve R. Kluwe). Handbook of Child Psychology: Vol.3, Cognitive Development İçinde (s. 263-340). New York: Wiley
Büyüköztürk, Ş.; Çakmak, E. K.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Cantrell, S., & Carter, J. (2009). Relationships Among Learner Characteristics and Adolescents Perceptions About Reading Strategy Use. Reading Psychology, 0(30), 195-224.
Denton, C. A.; Wolters, C. A.; York, M. J.; Swanson E.; Kulesz, P. A. ve Francis, D. J. (2015). Adolescents’ Use of Reading Comprehension Strategies: Differences Related to Reading Proficiency, Grade Level, and Gender. Learning and Individual Differences, 0(37), 81–95.
Efklides, A. (2009). The Role of Metacognitive Experiences in the Learning Process. Psicottiema, 21(1), 76-82.
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and Cognitive Monitoring-A New Area of Cognitive Developmental Inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.
Garner, R. ve Alexander, P. A. (1989). Metacognition: Answered and Unanswered Questions. Educational Psychologist, 24(2), 143-158.
Kana, F. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Üst Bilişsel Okuma Stratejileri Farkındalık Düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 100-120.
Karatay, H. (2010). Türkçe Dersi Öğretim Araçlarında Yapılandırmacılık: Metinlerarasılık Türkçe Dersi Öğretim Araçlarında Yapılandırmacılık. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 155 – 178.
Kavan, N. (2020). Teknoloji Destekli Eğitimin Özel Eğitim Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerine Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Erhan Akın), Siirt: Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Koç, C. ve Arslan, A. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Öz Yeterlik Algıları ve Okuma Stratejileri Bilişüstü Farkındalıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 745-778.
Kolic-Vehovec, S. ve Bajsanski, I. (2006). Metacognitive Strategies and Reading Comprehension in Elementary-School Students. European Journal of Psychology of Education, 21(4), 439-451.
Köse, N. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Sürecinde Üstbilişsel Stratejileri Kııllanma Durumları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Firdevs Güneş), Bartın: Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Livingston, J. A. (1997). Metacognition: An Overview. http://www.gse.buffalo.edu/fas/ shuell/CEP564/Metacog.html adresinden 20.12.2021 tarihinde erişildi.
McCormick, C. B.; Miller, G. E. ve Pressley, M. (1989). Cognitive Strategy Research: From Basic Research to Educational Applications. New York: Springer-Verlag.
MEB. (2016). Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı PISA 2015 Ulusal Raporu. http://pisa.meb.gov.tr/wpcontent/uploads/2016/12/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf adresinden 20.12.2021 tarihinde erişildi.
Mert, E. L. (2015). Türkçe Öğretmen Adaylarının Okuma Stratejilerine İlişkin Bilişsel Farkındalık Düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 95-106.
Schraw, G. (1998). Promoting General Metacognitive Awareness. Instructional Science, 26(1–2), 113–125.
Yalçıntaş, M. (2019). Fen Bilimleri Öğretiminde Kuantum Öğrenme Modeli Kullanmanın İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Akademik Merak, Kaygı, Özyeterlik ve Başarı Düzeylerine Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.