Kütahya-Simav yöresi Anadolu Karaçamı doğal gençleştirme sahasında bazı değerlendirmeler
Yaklaşık 4.3 milyon hektar doğal yayılışı ile Türkiye’nin önemli ekonomik değere sahip orman ağacıtürlerinden olan Anadolu karaçamı (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe)ormanlarının %35’i bozuk orman vasfında olup, doğal gençleştirmeyi de içeren silvikültürelmüdahalelerle verimli hale dönüştürülmeye konudur. Bu çalışmada, türün Kütahya-Simav’danörneklenen, 2000-2002 yıllarında tohumlama kesimi uygulanmış üç doğal gençleştirme sahasıgençliklerinde boy, dip çap, yaş ve son yılın boy gelişimi ölçülerek, türde uygulamaya dönük olarakgerçekleştirilen doğal gençleştirme ve silvikültürel müdahalelerin fidan gelişimi üzerindeki etkilerininortaya konulması amaçlanmıştır. Elde edilen veriler ışığında, örnek alanlarda ortalama boy, kök boğazıçapı, yaş ve son yılın boy gelişimi ile yıllık boy artımı değerleri sırasıyla 253 cm, 7.8 cm, 11 yıl ve 22.4cm bulunmuştur. Varyans analizi sonucunda, örnek alanlar arasında boy bakımından farkbulunamazken diğer özellikler istatistiksel bakımdan anlamlı (p≤0.05) farklılıklar göstermiştir.Korelasyon analizi sonucunda çalışmaya konu özellikler arasında istatistiksel bakımdan anlamlı(p≤0.05) pozitif ilişkiler belirlenmiştir. Örnek alan içinde ve örnek alanlar arasında yaş farklılıklarınıngeniş bir aralıkta olması, türde birden fazla bol tohum yılından ve öncü gençliklerden deyararlanılabileceğini ortaya koymuştur.
Evaluation on natural regenerations in Kütahya-Simav district of Anatolian Black Pine
Anatolian Black pine (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) is an important forest tree species because of its commercial wood production of Turkey by 4.7 million natural distributions of which 35% (2.1 milion hectares) to be unproductive. Silvicultural practices included natural regeneration practices is the most important way in conversion of unproductive forest to productive forest. In this study, seedling height, root collar diameter, age and terminal shoot height values were measured in three sampling plots in Simav/Kütahya district, which were subjected to seed cutting between 2000 and 2002 to determine the effects of natural regeneration and other silvicultural practices on seedling growth. Average height, root collar diameter, age and terminal shoot height values were found as 253 cm, 7.8 cm, 11 years and 22.4 cm in the sampling plots respectively. Significant differences (p≤0.05) were found among sampled plots for seedling height, root collar diameter, seed lenth and seed width among the families according to results of ANOVA. Positive and significant (p≤0.05) relations were found among the characteristics. Large differences within and among sampled plots for seedling ageemphasized that using more than one seed year and advanced regeneration should be proper for natural regeneration success in Anatolian Black pine stands.
___
- Akçakaya M (2011) On populasyonlu Anadolu karaçamı (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb) Holmboe) ağaçlandırma denemesinde genetik çeşitlilik (9 yıllık sonuçlar). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Anonim (2015) Türkiye Orman Varlığı 2015. TC. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Boydak M, Bozkuş H F, Çalışkan A (2002) Dursunbey Karaçamlarında (P.nigra Arnold. var. pallasiana) tohum verimi ve değişimi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 52(2): 1-26.
- Genç M (1985) Karaçam (Pinus nigra arnold) öncü gençliklerinde gelişme özellikleri (Sütçüler Dev. Orm. İşl. Müd. Kocaoluk Mevkii).İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tez.
- Genç M (1994) Karaçam (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana) öncü gençliklerinde gelişme özellikleri. Tübitak Turkish Journal of Agriculture and Forestry 18: 487-493.
- Gülsoy S, Süel H, Çelik H, Özdemir S, Özkan K (2014) Modelling site productivity of Anatolian black pine stands in response to site factors in Buldan District, Turkey. Pakistan Journal of Botany 46(1):213-220.
- Güner S (1998) Artvin yöresindeki ormanlarda doğal gençleştirme çalışmaları ve değerlendirilmesi. Cumhuriyetimizin 75. Yıldönümünde Ormancılığımız Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Bildiri Kitabı, s.220-228, 21-23 Ekim 1998, Harbiye, İstanbul.
- Güner ŞT (1999) Afyon Orman İşletme Müdürlüğündeki Anadolu karaçamı (Pinus nigra arnold. subs. pallasiana (Lamb.) holmboe) meşcerelerinde gerçekleştirilen doğal gençleştirme çalışmaları üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Güner ŞT (2001) Afyon Orman İşletme Müdürlüğü Anadolu karaçamı meşcerelerindeki doğal gençleştirme çalışmalarının değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 2:61–74.
- Güner ŞT, Çömez A, Özkan K, Karataş R, Çelik N (2016) Türkiye’deki karaçam ağaçlandırmalarının verimlilik modellemesi Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(1): 159-172.
- Özel HB, Ertekin M, Tufanoğlu GÇ (2010) Devrek-Akçasu yöresindeki karaçam (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe) ve sarıçam (Pinus sylvestris L.) ağaçlandırmalarında boy artımı ile bazı iklim faktörleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ecological Life Science 5(4): 376-389.
- Özkan K, Gülsoy S, Mert A (2008) Interrelations between height growth and site characteristics of Pinus nigra Arn. ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe. J. The Malaysian Forester 71: 9-16.
- Saatçioğlu F (1976) Silvikültür I, Silvikültürün biyolojik esasları ve prensipleri. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, Yayın No: 2187/222, İstanbul.
- Tunçtaner K, Özel HB, Ertekin M (2007) Bartın yöresindeki ağaçlandırma alanlarında kullanılan yerli ve yabancı türlerin adaptasyon yetenekleri üzerine araştırmalar. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi 9 (11):11-25.
- Umut B, Dündar M, Çelik O (1996) İki tabakalı karaçam öncü gençliklerinden yararlanma imkanları üzerine araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten No: 259.
- Yılmaz M, Kalkan M (2019) Tohum ağacı doğal gençleştirme yönteminin karaçam (Pinus nigra subsp. pallasiana)’da uygulanması, Eskişehir- Tandır örneği. Turkish Journal of Forest Science 3(1):24-36.