Soyada kuraklık stresi

Bitkiler, farklı çevre faktörlerinin etkisi altında yaşamlarını sürdürmeye çalışırlar. Bu çevre faktörleri, iklim ve toprak faktörleri, doğal olmayan kirleticiler, hayvanlar ve diğer bitkiler ile rekabet şeklinde sıralanabilir. Ekonomik anlamda ürün elde edebilmek için, yetiştirilen bitki türünün veya çeşidinin kendisine has optimum çevre isteklerinin karşılanması gerekir. Bu optimum isteklerde meydana gelen her türlü artış ve azalış bitki için stresi meydana getirir. Çevresel stres faktörlerinden biri olan kuraklık, pek çok araştırmacı tarafından farklı şekillerde tarif edilmiş olup, agronomistlerce topraktaki nem miktarının bitkinin solma noktasında bulunması olarak tanımlanmaktadır. Kuraklığa dayanım bakımından bitkiler arasında geniş bir varyasyon mevcuttur. Soya mezofit bir bitki olmakla birlikte özellikle bazı gelişme dönemlerinde yaşanan kuraklık stresi verim ve kalite kayıplarına sebep olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

kuraklık, kuraklık direnci, soya fasulyesi, stres

Drought stress of soybean

Plants try to live under different environmental factors. The factors can be classified as climatic and soil factors, unnatural polluters, animals and competition with other plants. To get profit economically, it is necessary to meet optimum environmental requiring of raised plant species or variety. Every kind of deviation from optimum plant requiring is defined as stress for plants, brought, one of environmental stress factors, is defined differently by various researchers and it is that soil humidity is lower than wilting point for agronomists. There is big variation in drought resistance among plants. Although soybean is a mesophyt plant, drought stress occurring especially in some growth stages result in yield and quality decreases.

Keywords:

drought, drought resistance, soyabeans, stress,

PDF

___

Arıoğlu, H., 1999. Yağ bitkileri yetiştirme ve ıslahı. Çukurova Üniversitesi yayınları. No:212. Adana.
Bayrak, F., 1989. Bafra Ovasında Soyanın Fosfor-Su İlişkileri ve Su Tüketimi. Köy Hizmetleri Genel Müd. Samsun Arş. Ens. Müd. Yay. , Genel Yay. No: 50, Rapor Seri No: 44, Samsun.
Blanchet, R., 1990. The Beginnings of Determinate Varieteies Bulletin- Cetiom, No: 106, 14-16, 3 Ref.
Eriş, A., 1990. Bahçe Bitkileri Fizyolojisi. U.Ü.Z.F. Yay. Ders Notları No: 11, Bursa.
Gang,G.P.,Gao,A.L.,1992. Comparative studies of drought Resistance Between Soybean And Cowpea. Soybean Science.NOrl 1 , 336-342, 9 ref.
Gedik, A., 1997. Meteoroloji Ders Kitabı. O.M.Ü.Z.F. Yay. No: 10, Samsun.
Göksoy, A.T. ; Turan, Z.M., 1991. Kuraklığın Bitki Fizyolojisi ve Morfolojisi Üzerine Etkileri. U.Ü.Z.F. Dergisi, No: 8, s. 189-199, Bursa.
Guo, Z.Q. Liu X.Y. ; Zhang, J.R. 1988. Study on Phisyologycal Criteria of Drought Resistance in Soybean. Shanxi-Acricultural Science. No: 4, 6-9, 7 Ref.
Jaehning, K.C., 2000. Improving drought resistance in soybean, http://nws.siu.edu.
Korukçu, A., Evsahipoğlu, A.M., 1981. Soya ve Sulanması. Tarım ve Mühendislik Dergisi. T.Z.O.B. Zir. Müh. Odası Yay. Sayı 6, 23-26 s., Ankara.
Levitt, J., 1980. Responses of Plants to environmental Stresses. Acedemic Press, Inc. (London).
Liu, LJ.; Ying, T.F.; Meng, L., 1991. Effect of Drought on Fattyasit Composition of Membrane Lipids of Plazma Membranes. No: 100, 17-22, 5 Ref.
Liu, X.Y; Guo, Z.Q. , 1987. Water Absorbing Characters of Soybean Seeds of Different Drought Resistance at Germination. Oil-Crops of China. No: 4, 30-32, 3 Ref.
Meyer, R.F. ; Boyer, J.B., 1981. Osmoregulation Solute Distnibution and Growth in Soybean seedlings Having Low Water Potantial. Planta 1M. 482-489.
Muandemele, O.D. ; Doto, A., 1988. Evulation of Soybean Lines for Drought Tolerance and the'İnfluence of Water Availability on Cookability. Turialba, No: 38, 194-197, 9 Ref.
Öztürk, M.A. , Seçmen,Ö., 1992. Bitki Ekolojisi, E. Ü. Fen Fak. Yay. No: 141, İzmir.
Rose, LA. ; Mcwhirter, K.S. ; Spurway, R.A. , 1992. Identification of Drought Tolerance in Early-maturing indeterminate Soybean. Australian-Journal- of acricultural- researcha. No: 43., 645-657. 14 Ref.
Shou, H.X.; Zhu, D.H.; Zhu, S.L. 1991. A Preleminary Study of The Responce of 8 Soybean cultivars to Drought and Drought Resistance indices. Zhejiang-Nongye-Kexue. No: 6, 278-281,4 Ref.
Silva, M. Purcell, L.C. ; King, C. A. ; De Silva, M. 1996. Soybean petiole Ureide Response To Water Deficits and Decreased Transpration. Crop-Science. No: 36, 611-616, ( 28 Ref.
Singh, T.N., Aspinall, D., Paleg, L.G., 1972. NatureNew Biol. 236, 188-190.
Smiciklas, R.G. ; Carrillo, S.P. ; Agudelo, D.O. , 1989. Evaluation of Soybean Cultivars With Different Growth Habits Accoting to irrigation Revel. Acta-Agronomical, Universited-National -de- Colombia No: 38, 7-22, 17 Ref.
Specht, J.E.,Gordon, L.,2000. A Qtl Analysis Of Soybean Yield Response To Water: Is Drought Sensitivity A Pleıotropıc Consequence Of Higher Yield Potential? Plant & Animal Genome VI Conference Town & Country Hotel, San Diego, CA, January 18-22, 2000.
Sun, G. Y. ; Zou, Q. ; Cheng, B. S. ; Wang, T.C. 1991. Responses of Photosynthetic Rate and Stoamatal .Contuctance to Water Stress in Soybean Leaves; Acta-Botanica-Sinica. No: 33, 43-49, 8 Ref.
Şimşek, M., Boydak, E., Gerçek, S., Halil, K., 2001. Harran ovası koşullarında farklı sulama ve sıra aralıklarında yağmurlama -damla sulama yöntemleriyle sulanan soya fasulyesinin su verim ilişkisinin saptanması. A. Ü. Zir. Fak. Dergisi. 2001, 7 (3) 88-93.
Thomas, R.,Purcell, L. C, Vadez, V.,Serraj, R.,Kıng, C. A., 2000. Identification Of Soybean Genotypes With N2 Fixation Tolerance To Water DefıcıtUnited States Department of Agriculture. Agricultural Research . Service Publications.
Tülücü, K. 1983. Soya Sulaması. Çiftçi Eğitim Semineri (27.5.1983). Ç.Ü.Z.F. Kültür Teknik Böl., Adana.
Yin, T.F. ; Song, Y.S. ; Liu, L. ; Wang, Y.Z. ; Bao, F. ; Xu, W.R., 1989. Effects of Drought on The Constituends of Phospholipit and Fattyacit in Mitochondrial Membrane Lipids of Soybean Leaves. Plant- Phisyology-Commonications. No: 4, 16-18. 11 Ref.
Youngkoo, C, Nijiti, V., Chen, X., Lightfoot, D.A.,Wood, A.,2000. Alteration of trigonelline concentration in Glycine max under drought and irrigated field . conditions. Plant Biology 2000.Saturday, July 15 - Wednesday, July 19 - San Diego, CA USA.
Zheng, P.Y.; Wang, F.H., 1989. A Comparative Study of Rood Characters in Soybean Varietes with Different Drought Resistance. II. Phisyologial Functions. Oil Crops of China, No: 2, 6-9, 10 Ref.