Hemşirelikte mesleki özerklik kavramının incelenmesi

Hemşirelik, meslekleşme sürecini tamamlama yolunda hızlı ilerleyen bir disiplindir. Bu sürecin tamamlanmasında önemli bir sorun mesleki özerkliğin gelişimidir. Mesleki özerklik birçok kavramla karışabilmekte ve bu kavramlar birbirlerinin yerine kullanılabilmektedir. Bu makalede mesleki özerkliğin, bağımsızlık, özgürlük kavramları ile olan ilişkisi ve ayrım noktaları incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda bu makalede, mesleki özerkliğin kavramsal çerçevesi tartışılmaya çalışılacaktır.

A concept analysis of professional autonomy in nursing

Nursing is a rapidly progressive discipline in the process of professionalism. Developing professional autonomy is an important problem on the way of the completion of this process. Professional autonomy can be confused with a number of concepts and used interchangeably. In this article, the relationship and differences between professional autonomy and the concepts of independence and freedom have been tried to be discussed. In this context, the conceptual framework of professional autonomy will be discussed.

PDF

___

Almost J, Laschinger H. Workplace empowerment, collaborative work relationship and job strain in nurse practitioners. JAANP 2002; 14(9): 408-20.
Aprile AE. Professional autonomy. CRNA 1998; 9(1): 10-8.
Azak A, Taşçi S. Klinik karar verme ve hemşirelik. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2009; 17(3): 176-83.
Ballou K. A concept analysis of autonomy. Journal of Professional Nursing 1998; 14(2): 102-10.
Barazzetti G, Radaelli S, Sala B. Autonomy, responsıbılıty and the Italıan code of deontology for nurses. Nursing Ethics 2007; 14(1): 83-98.
Batey MV, Frances M. Clarifying Autonomy and Accountability in Nursing Service Part I. JONA 1982; 12(9):13-18.
Cevizli A. Paradigma Felsefe Sözlüğü. 6. Baskı. İstanbul: Paradigma Yayınları. İstanbul Entegre Matbaacılık Anonim Şirketi; 2005. p.1300,1301,1305-1307.
Elçioğlu Ö, Kırımlıoğlu N. Tıp etiği ilkeleri. Erdemir AD, Öncel Ö, Aksoy Ş, editör. Çağdaş Tıp Etiği. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Kitabevleri; 2003. p. 26-40.
Ersoy N. Hemşirelik ve etik. Hemşirelik Forumu 1998; 1(2): 83-7.
Hall R Professionalization and Bureaucratization. American Sociological Review 1968; 33(1): 92-104.
Hançeroğlu O. Felsefe Ansiklopedisi (Kavramlar ve Akımlar). 1.Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi; 1978. p.94,102-109.
Harris J. Hayatın Değeri Tıp Etiğine Giriş. 1. Baskı. İstanbul: Ayrıntılı Yayınları; 1998. p.268
Johnson BM, Webber PB. The Future. An Introduction to Theory and Reasoning in Nursing. 1 st ed. NewYork: Lippincot Williams & Wilkins; 2005. p. 295-306.
Karaöz S. Cerrahi hemşireliği ve etik. C.Ü Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2000; 4(1): 1-8.
Nursing as a profession. İn: Joel LA, eds. Dimensions of Professional Nursing. 1st. ed. New York: McGraw- Hill Companies; 2003. p.192-212.
Kramer M, Schmalenberg C. Learning From Success. Nursing Management 1993; 24(5): 58-61.
Kuçuradi I. Çağın Olayları Arasında. Ankara, Doruk Matbaacılık. 1980. p. 53-70.
MacDonald C. Nurse autonomy as relational. Nursing Ethics 2002; 9(2): 194-201.
Mick D, Ackerman M. Advanced practice nursing role delineation in acute and critical care: application of the strong model of advanced practice. Heart Lung, 2000; 29(3): 210-21.
Miller BK, Adams D, Beck L. A behavioral inventory for professionalism in nursing. Journal of Professional Nursing 1993; 9(5): 190-5.
Oğuz NY. Özerkliğe saygı ilkesi (Aydınlatılmış onam). Deontoloji. Geliştirilmiş 2. Baskı. Ankara: ANTIP A.Ş. Yayınları; 1999. p. 51-5.
Oğuz NY, Tepe H, Büken NÖ, Kucur DK. Biyoetik Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu. Meteksan AŞ; 2005. p.196,197,199,200.
Türkiye Felsefe Kurumu. İnsan Haklarının Felsefi Temelleri. 2nd. ed. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayını; 1996. p.15-42.
Ulusoy MF, Dinç L. Hemşirelik Mesleği. İn: Ulusoy MF, Görgülü RS, editör. Hemşirelik Esasları Temel Kuram Kavram, İlke ve Yöntemler. 2. Baskı. Ankara: 72. TDFD Ltd. Şti; 2001. p.1-32.
Varjus SL, Suominen T, Kipli HL. Autonomy among intensive care nurses in Finland. Intensive CritCare Nurs 2003; 19 (1): 31-40
Wade GH. Professional nurse autonomy: concept analysis and application to nursing education. JAN 1999; 30(2): 310-18.
Yiğit R. Hemşirelikte liderlik. Türk Hemşireler Dergisi 1997; 17 (1): 10-3.