Tekstil Tasarımında Çevre Dostu Yaklaşımlar

Küresel ısınma, su kaynaklarının azalması, kimyasal atık sorunları ve ekoloji konusundaki yasal düzenlemeler, her sektördeki üretimin çevre dostu ölçütlere uygunolarak yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bir ürünün ham maddeden başlayarak mamül hale gelene kadar geçirdiği süreçte ekolojik ölçütlerin dikkate alınması, artan çevre bilincinin kaçınılmaz bir sonucudur. Teknik açıdan, ekolojik üretim sürecinde, çevre dostu ham maddeler ve temiz üretim yöntemlerinin seçilmesi büyük önemtaşımaktadır. Ancak daha geniş bir açıdan bakıldığında; teknolojiyle ayrılmaz bağlantısı olan ve tekstil ürününe artı değer kazandıran tasarımın ekolojik yönünün değerlendirilmesi de göz ardı edilmemelidir. Bu bağlamda, tasarımcıların ekip olarak ve teknik alanlarda çalışan kişilerle disiplinlerarası çalışması gündemdedir. Günümüzde Yeşil Tekstiller, Organik Tekstiller, Ekolojik Tekstiller, Ekolojik Tasarım, Çevre İçin Tasarım, Sürdürülebilirlik, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi- YDD (LifeCycle Assessment- LCA), Sürdürülebilir Tasarım (Design for Sustainability- D4S) gibi birçok kavram ortaya atılmıştır. Çevreye duyarlı tasarım kavramı (Design for theenvironment- DfE); materyal seçiminden, ürünün paketlenmesine, ürün ömrüne, kullanım ömrü dolan ürünlerin geri dönüşümüne kadar giden sürecin ayrıntılıbir şekilde ele alınmasını gerektirmektedir. Bu bildiride, güncel gelişmeler ve kavramlar ışığında ekolojik tekstil ve tasarım yaklaşımına, bir tasarımcının tasarlama sürecinde hangi ölçütleri göz önünde bulundurması gerektiğine ve sorumluluğuna değinilecektir.