İşletmelerin Devlet Teşviklerine Eğilimlerinin Ölçülmesi ve Muhasebe Meslek Mensuplarının Katkıları

Amaç: Bu çalışmanın amacı Uşak ilinde faaliyet gösteren şirketlerin devlet teşviklerinden ne ölçüde yararlandıklarını ve bu teşviklerden yararlanmalarında muhasebe meslek mensubunun katkısını ölçmektir. Tasarım/Yöntem: Araştırmada Uşak’ta faaliyet gösteren 168 şirkete yüz yüze anket yapılmıştır. Elde edilen veriler Frekans Analizi, Faktör Analizi, Varyans Analizi, Lojistik Regresyon ve Ki-Kare Testleri yapılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmanın sonucunda anket yapılan şirketlerin %57’si devlet teşviklerinden yararlandığı ve devlet teşviklerinden yararlanan şirketlerin %36’sı bu konuda serbest muhasebeci mali müşavirlerinden destek aldıkları tespit edilmiştir. Ayrıca mali müşavirlerinin devlet teşviklerine ilişkin verdiği bu destek sonucunda şirketlerin ihracatlarının, satışlarının, üretimlerinin ve kârlılıklarının arttığı belirlenmiştir. Sınırlılıklar: Örneklemin sadece Uşak’ta faaliyet gösteren şirketlerden oluşması araştırmanın sınırlılıklarıdır. Özgünlük/Değer: Literatürde devlet teşviklerine ilişkin birçok çalışma yapılmasına rağmen, şirketlerin devlet teşviklerinden yararlanmalarında ve devlet teşviklerinden elde ettikleri faydalarda serbest muhasebeci mali müşavirlerin etkisinin ölçülmesi bakımından daha önce benzer bir çalışmanın yapılmamış olması araştırmanın özgün değerini oluşturmaktadır. Bu bakımdan muhasebe meslek mensuplarına ilişkin bundan sonra yapılacak çalışmalara da yol gösterici olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Devlet Teşviki, Muhasebe Meslek Mensubu, Muhasebe, İşletme

Measuring the Trends of Businesses to Government Incentives and Contribution of Professional Accountants

Purpose: The aim of this study is to measure the extent to which companies operating in Uşak benefit from government incentives and the contribution of professional accountant to these incentives. Design/Methodology: In the research, a face-to-face questionnaire was conducted with 168 companies operating in Uşak. The data obtained were evaluated by performing Frequency Analysis, Factor Analysis, Variance Analysis, Logistic Regression and Chi-Square Tests. Findings: As a result of the study, it was determined that 57% of the companies surveyed benefited from state incentives and 36% of the companies benefiting from the government incentives received support from professional accountants. In addition, as a result of the support given by their financial advisors for government incentives, it was determined that the exports, sales, production and profitability of the companies increased. Limitations: The limitations of the study are that the sample consists of companies operating only in Uşak. Originality/Value: Although there are many studies on government incentives in the literature, the fact that a similar study has not been carried out before in terms of measuring the effect of professional accountants on the benefits of companies benefiting from government incentives and government incentives constitutes the original value of the study. In this respect, it will be a guide for the future studies regarding accounting professionals.

Keywords:

Government Incentives, Accounting Professionals, Accounting, Business,

PDF

___

Akdoğan, M. U. (2011). Türkiye coğrafyasında uygulanan devlet teşvikleri ve devlet yardımlarının, uluslararası muhasebe standartları çerçevesinde analizi. Muhasebe Bilim Dünyası, 13(4), 259-281. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bartiniibf/issue/45598/489903
Altınkaynak, F., & Doğan, Ö. (2020). Türkiye’deki finansal raporlama çerçevelerine göre devlet teşviklerinin karşılaştırmalı analizi: Turizm sektörü örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (86), 79-96. https://doi.org/10.25095/mufad.710228
Özbek, A. (2017). Devlet teşvikleri ve hazır giyim işletmeleri üzerine bir çalışma. Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi, 1(1), 1-14. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dased/issue/28623/279651
Özer, E. Y. (2015). Turizm sektöründeki teşviklerin TMS-20 Çerçevesinde muhasebeleştirilmesi ve Mardin iline yönelik bir araştırma. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi] Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Sarıhan, A. Y., İncaz, S., & Yaprak, B. (2017). Devlet teşviklerinin firmaların ihracat performansına etkisi: İstanbul ihracatçıları örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(3), 755-774.
Tekşen, Ö. (2010). TMS 20 standardındaki devlet teşvikleri ile Türkiye’de yeni teşvik sisteminde yatırıma sağlanan desteklerin muhasebe ve vergi açısından incelenmesi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, XXIX(II), 431-453. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muiibd/issue/487/4527
Temelli, F. (2019). Tarımsal faaliyetlere yönelik devlet teşviklerinin Türkiye muhasebe standartları çerçevesinde muhasebeleştirilmesi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(19), 1-18. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bartiniibf/issue/45598/489903
TURMOB (Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği). (1989). 3568 sayılı serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik kanunu. https://www.turmob.org.tr/Mevzuat/8/3568-sayili-kanun
Ulusal Müşavirlik Danışmanlık ve Çözümleri. Teşvik bölgeleri ve teşvik destek unsurları, https://dengemusavirlik.com/2013-yatirim-tesvik-sistemi.htm
Yakupçebioğlu, H. (2016). Kentsel dönüşüm kapsamında yapılan inşaatların yapılış biçimleri. Devlet yardımları, teşvikleri, muafiyetler, vergi ve muhasebe uygulamaları. Mali Çözüm Dergisi, 136, 251-265. http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/136malicozum/19.pdf
Yatırımlarda devlet yardımları hakkında karar. (2009, 16 Temmuz). T.C. Resmî Gazete (Sayı: 27290), Bakanlar Kurulu Kararı. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/07/20090716-5.htm
Yıldız, F., Topal Y., & Küçükkahraman, B. (2012). Sanayi işletmelerine verilen teşviklerin “TMS 20: Devlet teşviklerinin muhasebeleştirilmesi ve devlet yardımlarının açıklanması standardı” ışığında incelenmesi ve muhasebeleştirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, XIV(I), 295-312. https://dergipark.org.tr/tr/pub/idusos/issue/55641/714247
Yürütme ve idare bölümü milletlerarası andlaşma. (2020, 21 Ağustos). T.C. Resmî Gazete (Sayı: 31220). https://www.resmigazete.gov.tr/21.08.2020
Zhang, J. & Guan, J. (2018). The time-varying impacts of government incentives on innovation. Technological Forecasting and Social Change, 135, 132-144. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2018.04.012