İlköğretim Öğrencilerinin Cinsiyet Değişkenine Göre Değerlere Ulaşma Düzeyleri

Topluluk halinde bir arada yaşayan insanların bu birlikteliklerini sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmesi için değerlere ihtiyaçları vardır. Bu nedenle bir toplumun geleceğinin temeli olan çocuklarımızın değerlere ulaşma düzeyleri bu açıdan önemlidir. Ancak doğal bir sınıflandırma ve evrendeki en tabii kategori olan kadın ve erkek olmak değerlere ulaşmak konusunda bir farklılığa sebep olmakta mıdır? Bu soruya cevap bulmak amacıyla yapılan bu araştırma da ortaokul 7. sınıfa giden 306 öğrenci ile deneysel olmayan nicel metotla bir çalışma yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre kız öğrencilerin saygılı olmak, yardımsever olmak, işbirliği yapmak, sorumluluk sahibi olmak ve çevreyi korumak değerlerinde erkek öğrencilere nazaran daha üst düzeyde ulaştıkları görülmüştür. Bu duruma nazaran erkek ve kız öğrenciler arasında ise çalışkan olmak, bilimsel olmak ve estetik olmak değerlerinde fark tespit edilememiş, cinsiyetin bu anlamda etkisi olmadığı görülmüştür. Bu farklılıkların sebebini daha detaylı anlayabilmek ve çözüm önerini üretebilmek adına nitel modelde çalışmalar yapılabilir.

Elementary Student's Levels of Reaching The Values in Terms of Gender Variable

People live together in communities and they need certain values in order to continue their togetherness in a healthy manner. For this reason, the level of achieving these values for our children, who are the basis of the future of a society, is extremely important from this point of view. However, does being a woman or man, which is a natural classification and the most natural category in the universe, make a difference in achieving these values? This study has been designed in Non-Experimental Quantitative Method and was conducted to find an answer for this question. 306 secondary school students who were attending 7th Grade in their schools were included in it. According to the study results, it has been concluded that female students have reached the upper levels in values like being respectful, helpful, cooperating, having responsibilities, and protecting the environment when compared with the male students. On the other hand, no differences were determined between the female and male students in terms of beinghardworking, being more scientific and aesthetical; gender has no influence inthis context. Studies in the qualitative model may be conducted to understand the reasons of the differences better and produce solutions.

PDF

___

Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. Kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Arkanoç, S. (1999). Grup İlişkileri. İstanbul: Alfa Yayınları.
Altınköprü, T. (1999). Çocuğun Başarısı Nasıl Kazanılır. İstanbul: Hayat Yayınları.
Aydın, M. (2003) .Gençliğin Değer Algısı: Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), s. 121-144.
Aydın, Y. (1997). İlköğretim 4, 5 ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Cinsiyet Açısından Sahip Oldukları Değerlerin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: M.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Ayral, A. E. (1992). Akademisyenlerin Çalışmayla İlgili Değerleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Baymur, F. (1994). Genel Psikoloji .11.b., İnkılap Kitabevi, İstanbul, s. 246.
Cesur, S., ve Topçu, M. S. (2010). Değerlerin Belirlenmesi Testinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması ve Yaş, Eğitim, Cinsiyet ve Ebeveyn Eğitiminin Ahlaki Gelişim ile İlişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19,106-125.
Cüceloğlu, D. (1993). İnsan ve davranışı (4.bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi. Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye'de aile ve kadın emeği. Toplum ve Bilim, 139-170.
Deveci, H. ve Ay, S.T. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Günlüklerine Göre Günlük Yaşamda Değerler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), s.167-181.
Demircioğlu, H.İ. ve Tokdemir, A. M. (2008)"Değerlerin Oluşturulma Sürecinde Tarih Eğitimi: Amaç, İşlev ve İçerik". Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (15), 69-88.
Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler ölçeği İle Sınanması. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi.
Dilmaç, B., Ertekin, E. ve Yazıcı, E. (2009). Değer Tercihleri ve Öğrenme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi,7 (17), s.27-47
Doğan, M. (1991). Türkiye'de Aileye ve Aile Fertlerine Tesirleri Açısından Kitle Yayın Araçları. Türk Aile Ansiklopedisi, AAK Yay., Ankara, c:2, s.634-638.
Dökmen, Ü. (2007). Küçük Şeyler. Sistem Yayıncılık: İstanbul, 9.Baskı, s.60 Ersoy, E. (2009). Cinsiyet Kültürü İçerisinde Kadın ve Erkek Kimliği. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19( 2), s.209-230.
Ecevit, Y. (2003). Toplumsal Cinsiyetle Yoksulluk İlişkisi Nasıl Kurulabilir? Bu İlişki Nasıl Çatışabilir?. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (4), s.83-88.
Gander, H. W. ve Gardiner, M. J. (2004). Çocuk ve Ergen Gelişimi. (A. Dönmez, B. Onur ve N. Çelen, Çev.), Ankara: İmge Kitabevi. (Orjinal baskı, 1993), s.322 Günay, G. ve Bener, Ö. (2011). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri. TSA, 15(3):157-171.
Güngör, E. (1998). Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak. Ötüken, İstanbul, s.14 İlbars, Z. (1987). "Kişiliğin Oluşmasındaki Kültürel Etmenler". Ankara Üniversitesi, İmamoğlu, E. O. (1991). Aile İçinde Kadın-Erkek Rolleri. Türk Aile Ansiklopedisi, Ankara: Cilt 3,T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. Ankara: Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı.
Kabaday, A. ve Aladağ, K. S. (2010). Farklı ilköğretim kurumlarına devam eden öğrencilerin ahlaki gelişimlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1), s. 878-898.
Köse, E. "Bilimsel Araştırma Modelleri" (Ed) Kıncal, R.Y. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları, s.111.
Kızılçelik, S. ve Erjem, Y. (1994). Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü. Ankara: Atilla Kitabevi.
Maccoby, E. E. (1999). The two sexes (3rt. ed.). England: The Belknap Press of Harvard University Press.
Mızrakçı, Ş. (1994). Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına Etki Eden Faktörler: Demografik Özellikleri, Kendi Yetiştiriliş Tarzları, Çocuk Gelişimine İlişkin Bilgi Düzeyleri ve Çocuğun Mizacına İlişkin Algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Orçan, M. (2008). Erken Çocukluk Dönemimde Gelişim (1.bs.). (Ed: Deniz, M. E.),Ankara: Maya Akademi.
Özgüleç, F. (2001). 7-11 Yaşlarındaki Çocukların Ahlaki Yargılarının Gelişimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.
Özkan, R. (2008). İlköğretim Öğretmenlerinin Himayeci Değerlerle İlgili Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41 (1), s.241-254.
Özkazanç, A. (2010). Toplumsal Cinsiyet Kavram. "Bilim ve Toplumsal Cinsiyet." AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Kongre Kitabı: s.16.
Özkaynak, B. (1982). Teğmen Kalmaz İlkokulu'na Devam Eden Altı- Onbir Yaş Grubu Çocukların Ahlak Yargılarının Gelişimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Özeri, N. (1994). Okulöncesi Dönemde Ahlak Gelişimi ve Eğitimi: Annenin Çocuk Yetiştirme Tutumlarının Beş Yaş Çocuğunun Adalet Gelişimine Etkisinin Araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), s. 217-239 Sarı, E. (2005). Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (10),s.73-88.
Sakallı-Uğurlu, N. (2002). Çelişik duygulu cinsiyetçilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk psikoloji dergisi, 17(49), s.47-58.
Singh, S. & De Man, A. (1991). Maternal attitudes of ındian women: A study of gender differences. Social Bohavior and Personality, 19 (4), s.297-303.
Şengün, M. (2007). Ahlaki Gelişimin Psiko-Sosyal Dinamikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 23 (23), s.201-221.
Tay, B. Ve Yıldırım, K. (2009). Sosyal Bilgiler Dersinde Kazandırılması Amaçlanan Değerlere İlişkin Veli Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), s.1502 Thoma, S. J. (1986). Estimating gender differences in the comprehension and preference of moral issues. Developmental Review, 6, s.165-180.
Türköne, M. (1995). Eski Türk Toplumunda Cinsiyet Kültürü. Ankara: Ark Yayınevi. Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul Hayatında Var Olan ve Olması Düşünülen Sosyal Değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), s.230
T.C.Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (1993). Ailede Çocuk Eğitimi Araştırması: Aralık 1992 - Aralık 1993. Ankara: AAK, Yayın No.84 Ulusoy, K. ve Arslan, A. (2014). Değerli Bir Kavram Olarak Değer ve Değerler Eğitimi",Turan, R. ve Ulusoy, K.(edts.)" Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi", Ankara: Pegem akademi, s.2-16.
Ünal, C. (1991a). Cinsiyete Bağlı Psikolojik Farklar ve Türk Çocukları Üzerinde Bir Karşılaştırma. Aile Yazıları, Ankara, Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, s.40-48 Ünal, C. (1981b), Genel Tutumların veya Değerlerin Psikolojisi, Ankara, A.Ü.D.T.C.F . Yayınları.
Yiğittir, S. ve Öcal, A.(2010). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Değer Yönelimleri" Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, s.409