Annelerin Anne Sütü ile İlgili Metaforları: Nitel Bir Çalışma

Amaç: Bu çalışmanın amacı, annelerin anne sütü ile ilgili algılarını metaforlar aracılığı ile ortaya koymaktır. Yöntem: Bu çalışma metaforik tanımlayıcı tiptedir. Veriler, 15 Mart- 31 Mayıs 2022 tarihleri arasında, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’nde toplandı. Araştırma, çocuğunu hastaneye muayene veya kontrole getirmiş olan ya da doğum yapmış olup doğum sonu dönemde bulunan 78 sağlıklı emziren kadın ile gerçekleştirildi. Veriler sosyo-demografik özelliklerin ve "Anne sütü ……… gibidir/benzer; Çünkü ………" cümlesinin yer aldığı bir soru formuyla toplandı. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanıldı. Bulgular: Annelerin, anne sütüne yönelik 77 metafor oluşturdukları saptandı. Metaforlar, ortak özelliklerine göre 4 farklı kategoride toplandı. Kategoriler “eşsiz bir besin olarak anne sütü”, “yaşamsal bir gereklilik olarak anne sütü”, “faydalı bir besin olarak anne sütü” ve “yapısal benzerlik bakımından anne sütü” olarak belirlendi. En sık oluşturulan üç metafor su, vitamin ve sevgi oldu. Sonuç: Bu çalışma, anne sütünün anneler için ne anlam ifade ettiğini ortaya koymaktadır. Çalışmada oluşturulan kategoriler kapsamında, annelerin farklı metaforlar geliştirdiği ve metaforların daha çok anne sütünün faydalarını yansıttığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Anne, Anne sütü, Metafor

Metaphors of Mothers About Breast Milk: A Qualitative Study

Objective: The aim of this study was carried out to determine the opinions of mother about breast milk metaphors. Methods: This study was metaphorical descriptive type. Data were collected at Aydın Gynecology and Pediatrics Hospital between 15 March and 31 May 2022. The study was carried out with 78 healthy breastfeeding women who brought their child to the hospital for examination or control, or who gave birth and were in the postpartum period. The data are based on socio-demographic characteristics and "Breast milk is like/similar to ……… because ………" collected with a questionnaire containing the sentence. Data analysis was used content analysis technique. Results: It was determined that mothers created 77 metaphors for breast milk. Metaphors were collected in 4 different categories according to their common characteristics. The categories were determined as “breast milk as a unique nutrient”, “breast milk as a vital necessity”, “breast milk as a beneficial food” and “breast milk in terms of structural similarity”. The three most frequently created metaphors were water, vitamins and love. Conclusion: This study reveals what breast milk means to mothers. Within the scope of the categories created in the study, it can be said that mothers have developed different metaphors and that metaphors mostly reflect the benefits of breast milk.

Keywords:

Mother, Breast milk, Metaphor,

PDF

___

1. Yüksel, D., & Yılmaz, H.B. (2021).Emzirme ve anne sütünün tarihsel süreçteki yeri. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Dergisi, 6(1),71–76.
2. Timurturkan, M. (2020). Biyoiktidar, beslenme ve annelik: emzirmenin kültürel ve politik görünümleri. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1), 219–248.
3. deMontigny, F., Gervais, C., Larivière-Bastien, D., & St-Arneault, K. (2018). The role of fathers during breastfeeding. Midwifery, 58(December 2017), 6–12.
4. Yeşilçiçek Çalık, K., Coşar Çetin, F., & Erkaya, R. (2017). Annelerin emzirme konusunda uygulamaları ve etkileyen faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 80–91.
5. Demir, R., & Taşpınar, A. (2022). 0-12 aylık bebeği olan annelerin ek gıdalara erken başlama nedenleri ve etkileyen faktörler. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(2),73–86.
6. Şatır, G., Çelik, M., & Kemhacıoğlu, M. (2017).Emzirme döneminde olan annelerin bebek besleme alışkanlıkları ve bunları etkileyen faktörler. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 24(3), 60–66.
7. Zhao, Y., Ouyang, Y.Q., & Redding, S.R. (2017). Attitudes of chinese adults to breastfeeding in public: a web-based survey. Breastfeed Med, 12(5), 316–21.
8. Özelmacı, Ş., & Çakır, U. (2021). Metaforlar ve benzerleri ile ilgili söylenenler. Kılcan B. Metafor ve eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. 4. baskı (ss.17-34) Pegem Akademi Yayıncılık.
9. Özveren, H., Özden, D., & Gülnar, E. (2018). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin hemşirelik algısı: bir metafor analizi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 27(2), 162–169.
10. Çekiç, Y., & Yüksel, R. (2021). Metaphors of nursing students on the perception of mental illness: A qualitative study. J Psychiatr Nurs, 12(2),85–92.
11. Kale, E., & Çiçek, Ü. (2016). Metaphor perceptions of nurses about their own profession. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 142–151.
12. Çalış, G., & Altuğ Özsoy, S. (2021). Evde doğumda metaforik bir bağlam: doğum yaptıran kadınlar. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 3(2),120–132.
13. Kurt Topuz, S., & Erkanlı, H. (2016).Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve erkeğe atfedilen anlamların metafor yöntemiyle analizi. Alternatif Politika, 8(2), 300–321.
14. Kul Uçtu, A., & Uludağ, E. (2022). Breastfeeding metaphors: A qualitative study of first time mothers. J Neonatal Nurs, 28(November 2021),455–8.
15. Creswell, J.W. (2003). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Demir Ç. Ankara: Siyasal Kitabevi;
16. Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci̇ kavramına ı̇li̇şki̇n sahi̇p oldukları zi̇hi̇nsel ı̇mgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281–326.
17. Kılcan, B. (2021). Eğitim bilimlerinde metaforların veri toplama aracı olarak kullanılması, örnek bir uygulama. Kılcan, B. Metafor ve eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. 4. baskı (ss. 89– 108), Pegem Akademi Yayıncılık.
18. Miles, M., & Huberman, A. (1994). Qualitative data analysis. 2nd edt. Sage Publication.
19. Canpolat, F.E. (2017). Anne Sütü her bebek ve her dönem için özel oluşu. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yenidoğan Dergisi, 2(2),239–245.
20. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2019). 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Starteji ve Bütçe Başkanlığı ve TUBİTAK. Ankara, Türkiye.
21. Benli, S., & Almiş, H. (2022). Adıyaman ilinde bebeklik döneminde beslenme alışkanlığını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(10), 61–69.
22. Yahşi, A., & Şaylı, T. (2022). Anne sütünü etkileyen faktörler ve emzik kullanımının emzirme üzerine etkileri. Pamukkale Tıp Dergisi, 15(4),788–795.
23. Dündar, T. (2021). Emzirmeyi etkileyen faktörler. Özsoy s. emzirme ve anne sütü ile beslemede danışmanlık/güncel yaklaşımlar. 1. baskı (ss. 59–65). Ankara: Türkiye Klinikleri.
24. Yılmazbaş, P., Kural, B., Uslu, A., Sezer, G.M., & Gökçay, G. (2015). Annelerin gözünden ek besinlere başlama nedenleri ve annelerin mamalar hakkındaki düşünceleri. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 78(3),76–82.