Akılcı Antibiyotik Kullanımı Konusunda Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Hekimlerinin Bilgi ve Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi

Amaç: Ülkemizde ve dünyada reçete edilen ilaçlar arasında en sık reçete edilen ilaç gruplarından biri antibiyotiklerdir. Uygunsuz antibiyotik kullanımı dirençli mikroorganizmaların yaygınlaşması ve ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı; hekimlerde akılcı antibiyotik kullanım bilgi ve tutum düzeyi konusunda farkındalığın araştırılması ve hekimlerde akılcı antibiyotik kullanımı konusunda farkındalığı artırmaya yönelik stratejilerin belirlenmesidir.Yöntem: Çalışmamız Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’ndeki hekimlere yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya 2018 yılı mayıs -haziran aylarında anket görüşmesini kabul eden hekimler dahil edilmiştir. Çalışmaya 203 kişi davet edilmiştir. Toplam 147 (%72.4) kişi anket sorularına cevap vermeyi kabul etmiş olup araştırmaya dahil edilmişlerdir. Anket 27 sorudan oluşmaktadır. Bulgular: Değerlendirmelerimiz sonucunda hekimlerin %89.1’inin akılcı antibiyotik kullanımı hakkında bilgi sahibi olduğu görülmektedir. Antibiyotik seçerken dikkate alınan kriterler incelendiğinde en az maliyet (%42.9); en çok etkililik (%83.0) olarak tespit edilmiştir.Sonuç: Çalışmamızda, akılcı antibiyotik kullanımı politikaları kapsamında hekimlerin mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrası eğitimine önem verilmesi, eğitimin sürekli ve gerçek hayata uygun olması, hekimlerin hastalarına daha fazla zaman ayırıp iyi iletişim kurması ve hastalarını bilgilendirmelerinin, akılcı antibiyotik kullanımı açısından olumlu sonuçlar elde edilmesine büyük katkısı olacağını düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler:

Akılcı antibiyotik kullanımı, akılcı ilaç, antibiyotik, hekim

Determination of the Knowledge and Awareness Levels of Adnan Menderes University Application and Research Hospital Doctors About Rational Use of Antibiotics

Objective: One of the most commonly prescribed drug groups is antibiotics in our country and in the world. Inappropriate use of antibiotics leads to widespread resistant microorganisms and economic losses. The purpose of this study is; searching awareness about the knowledge and attitude level of rational antibiotic use in physicians and to identify strategies to raise awareness of the rational use of antibiotics in physicians.Methods: Our study was conducted to physicians in Adnan Menderes University Application and Research Hospital. It is a descriptive type cross-sectional study. The study included physicians who accepted the survey interview in May- June 2018. 203 people have been invited to study. A total of 147 (72.4%) people agreed to answer the questionnaire and were included in the study. The survey consists of 27 questions.Results: As a result of our evaluations, it is seen that % 89.1 of the physicians have knowledge about rational antibiotic use. About the criteria taken into consideration when choosing antibiotics, the least common is cost (42.9%); while the most common is effectiveness (83.0%). Conclusion: In this study, we believe that giving importance to pre-graduate and post-graduate education of physicians regarding rational antibiotic use policies, making this education continuous and realistic, developing the communication level between the physicians and their patients by sparing more time to those patients and informing them better will contribute greatly to achieving positive results in terms of rational antibiotic use.

Keywords:

Rational antibiotic use, Rational drug, Antibiotic, Physician,

PDF

___

1. Coşkun, Ö. (2008). Akılcı ilaç seçiminin bileşenleri“Alternatif ilaçlar arasında tercih nasıl yapılmalı? ”Arman D, Güç O(eds). Akılcı farmakoterapi (ss.32-40), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara.
2. Ağalar, C. (2008). Antibiyotik seçimi için ek bileşenler, Arman D, Güç O(eds). Akılcı farmakoterapi (ss.41-80), Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara.
3. Akalın H. (2009). Yoğun bakım ünitesinde antibiyotik direncini azaltma ve önleme. AnkemDergisi ; 23(Ek 2):(ss.157-161).
4. Paterson, D.L. (2004). “Collateral Damage” from cephalosporin orquinolone antibiotictherapy. Clinical Infectious Diseases; 38 (Suppl 4):(ss.341-345)..
5. Saygılı, M., Özer, Ö. (2015). Hekimlerin akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi:(ss.18:35-46).
6. Şahin, H., Arsu, G., Köseli, D., Büke, Ç. (2008). Sağlık ocaklarında çalışan hekimlerinin akılcı antibiyotik kullanımıyla ilgili bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Mikrobiyoloji Bülteni; 42(2):(ss.343-8).
7. Isler, B., Keske, Ş., Aksoy, M., Azap, Ö. K., Yilmaz, M., Yavuz, S. Ş. ve ark (2019). Antibiotic overconsumption and resistance in Turkey. Clinical Microbiology and Infection, 25(6):(ss. 651-653).
8. Kınalıkaya, A., Yılmaz, A., Arslan, E., Turunç, F., Yılmaz, M., Özyörük, M. ve ark (2018). Akılcı ilaç kullanımı: Düzce’de Aile Hekimlerinin bilgi ve davranışları. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 22(1):(ss.20-27).
9. Kenesarı, C. K., Özçakar, N. (2016). Annelerin çocuklarında antibiyotik kullanımına ilişkin yaklaşımları: Kısa bilgilendirme ne kadar etkili?. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 20(1): (ss.16-22).
10. Şahin, A. R., Teker, Ç., Ağaoğlu, P. M., Nazik, S., Ateş, S. (2019) The Role of Family Physicians in Adaptation to Rational Antibiotic Use. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4): (401-412).
11. Ergin, A., Büyükakın, B., Kortunay, S., Bozkurt A. İ. (2014). Pamukkale Üniversitesi Hastanesi Dahili Tıp Bilimlerinde Çalışan Araştırma Görevlilerinin Akılcı İlaç Kullanımı Konusundaki Bilgi ve Tutumları. Tıp Eğitim Dünyası;40(40).
12. Vançelik, S., Çalıkoğlu, O., Güraksın, A., Beyhun, E. (2006). “Pratisyen hekimlerin reçete yazımını şekillendiren faktörler ve akılcı ilaç kullanım kriterlerini önemseme durumları.” Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi;2:(ss.65-75).
13. Öztürk, İ. İ., Avcı, İ. Y., Coşkun, Ö., Gül, H. C., Eyigün, C. P. (2008). Birinci basamak sağlık kuruluşunda görev yapan hekimlerin sık görülen toplum kaynaklı enfeksiyonlardaki antibiyotik seçimleri ve bunu etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 13(4): (ss.255-260).
14. Parlak, E., Çayır, Y., Ertürk, A. (2013). Aile Hekimlerinin akılcı antibiyotik kullanımı açısından durumları: Erzurum’dan kesitsel bir çalışma. Euras J Fam Med, 2(1): (ss.27- 32).
15. Machowska, A., Stålsby Lundborg, C. (2019). Drivers of irrational use of antibiotics in Europe. International journal of environmental research and public health, 16(1), ss.27.