İŞ HUKUKUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRI İFA EDİLEN ZORUNLU ARABULUCU ANLAŞMALARININ HUKUKİ DURUMU

Ülkemize yeni kazandırılan “zorunlu arabuluculuk “ kurumu, yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde uygulanmaktadır. Buna göre; tarafların üzerinde serbestçe tasarrufta bulunamayacakları yani kamu düzenine ilişkin uyuşmazlıklarda arabuluculuğa başvurmak mümkün değildir. Aradan geçen iki yıl içinde, konunun yeniden değerlendirilmesine ve her gün artan dava dosyalarının, suhuletle nihayete erdirilip erdirilmediği noktasında, yeniden değerlendirmeye ihtiyaç bulunmaktadır. Konu ile ilgili olarak, genel olarak, yeni kurumun bütün ayrıntıları ile toptan kabulu ya da toptan red mantığına dayanan yaklaşımlara ilişkin tercihte bulunulmaksızın, konu ile ilgili olarak bazı tartışmalara yer verilmiştir. Asıl olarak, bu çalışmayla arzulanan temel husus; bir dava şartı olan “zorunlu arabuluculuk prosedürü sonucunda, anlaşma tutanağında ya da arabulucunun yapmış olduğu diğer işlemlerde “İş hukukunun genel ve emredici yapısı” na aykırılığın ortaya çıkması haline yönelik hukuki tartışmalarda bulunulmuştur. Böyle ihtimalde, mevcut hukuk sistemimizde de, hangi mekanizmaların devreye sokulabileceği konuları tartışmaya açılmıştır. Böylece, Türk iş hukuku’na yakın zamanda kazandırılan bu kurumun mümkün ve muhtemel karşılaşabileceği problemlere karşı hukuki değerlendirmeleri ihtiva eden görüşler gündeme getirilerek, probleme çözüm aranmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Zorunlu Arabuluculuk, İş Uyuşmazlıkları, İş Hukuku

PDF

___

Aras, Talip, "İş Güvencesinden Yararlanmanın Koşulları ve Emredicilik", TBB Dergisi, 2015, S. 119.
Azaklı Arslan, Betül, Medeni Usul Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018.
Çelik, Nuri/ Caniklioğlu, Nurşen/ Canbolat, Talat, İş Hukuku Dersleri, İstanbul, 2019, 32. Baskı.
Çiçek, Mustafa, İş Hukukunda Zorunlu Arabuluculuk, Seçkin Yayınları, Ankara, 2018.
Ekmekçi, Ömer/ Özekes, Muhammet/ Atalı, Murat/ Seven, Vural, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, İstanbul, 2019, 2. Bası.
Fevzioğlu, Feyzi N., Borçlar Hukuku, I. Cilt, İstanbul, 1976.
Güler, Şerafettin, "Toplu İş Sözleşmesine Konulamayacak Hükümler", TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C. 21, S. 4, Mayıs 2008.
Kocayusupaşaoğlu, Necip, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C. I., Filiz Kitapevi, İstanbul, 2014, 6.Tıpkı Bası
Korkmaz, Fahrettin/ Kiyak Emre, "7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunuyla 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununda Getirilen Değişikliklerin Değerlendirilmesi", İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt. 4, İstanbul, 2018.
Korkusuz, M. Refik, Uluslararası Sözleşmelerde ve Türk İş Hukuku’nda İşçilik Alacaklarının Korunması, Ankara, 2004.
Namlı, Mert, "İş Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi", İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, TİSK, Kasım 2016. Özdemir, Erdem, "İş Hukukunda Mutlak Emredici Hükümlerin Yeri", AÜHFD, 2005, C. 54, S. 3.
Özkaraca, Ercüment/ Ünal, Canan, "Küçüklerin Çalışmasına İlişkin Yasak ve Sınırlamalar ile Bunlara Aykırılık Halinde İş Sözleşmesinin Geçersizliği Sorunu", Prof. Dr. Ali Rıza Okur’a Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 20, S. 1, 2014.
Süzek, Sarper, İş Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2019, 18. Baskı. Reisoğlu, Safa, Borçlar Hukuku, I. Cilt, Ankara, 1972.
Tanrıöver, Süha, "Hukuk Uyuşmazlıkları Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk", TBB Dergisi, Sayı 64, Yıl 2006.
Taşpolat Tuğsavul, Melis, Türk Hukukunda Arabuluculuk, Yetkin Yayınları, Ankara, 2012.
Yenisey Doğan, Kübra, "İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi", İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, TİSK, Kasım 2016.
Yıldız, Gaye Burcu, "İş Güvencesi Hükümlerinin Uygulanmasında Otuz İşçi Ölçütünün Nispi Emrediciliği", Legal İHSGHD, S. 11, 2006.
Alp, Mustafa, http://egeyebakis.com/is-hukuku-gunleri-6-defa-duzenlendi/ E.T.: 14.05.2020.
Yarg. 9. HD, 22.02.2008, E. 2008/40711, K. 2008/34678, www.calismatoplum.org. E.T.: 12.05.2020.
http://www.tazminathukuku.com/arastirma-yazilari/ceza-mahkemesi-kararlarinin-hukuk-mahkemesine-etkisi.htm E.T.: 23.05.2020.
Adli İstatistikler, Adalet Bakanlığı, Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü, Ankara, 2019.
https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/is-davasi-sayisinda-buyuk-dusus-40975085, E.T.: 15.05.2020.
Karakullukçu, Feyza Sultan, http://www.mondaq.com/turkey/x/ 771734/Arbitration+Dispute+Resolution/Hukukunda+Zorunlu+Arabuluculuk+Ve+Arabuluculuk+Tutanaklarnn+Hukuki+Nitelii, E. T.: 10.12.2019. https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/iscilerin-yuzde-90i-kidem-tazminati-alamiyor-234503.html, E.T.: 20.05.2020.