ÖZETBu çalışma, sığır yetiştiriciliği bakımından gelişmiş bir ülke olan İngiltere'deki rastgele seçilmiş beş ayrı özel işletmede yetiştirilen Siyah-Alaca sığırların bazı döl verimi özelliklerinin belirlenmesi ve bu verimler üzerinde bazı çevre faktörlerinin etkilerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.Araştırmanın materyalini 1993-2003 yılları arasında yetiştirilen Siyah-Alaca sığırlardan elde edilen verim değerleri oluşturmuştur. Araştırmada, döl verimi özellikleri için 720, buzağılama aralığı ve açık periyod için 1847 verim değeri incelenmiştir. Siyah-Alaca sığırların oransal döl verimi özellikleri arasındaki farklılıkların istatistik analizlerinde t-testi, diğer verimler için Duncan-testi, düzeltilmiş ortalama değerlerin etki payları için contrast-testi kullanılmıştır.Çalışmada gebelik, kısırlık, normal doğum, abort, ölü ve ikiz doğum oranları sırasıyla %97.08, %2.92, %95.56, %0.97, %0.56 ve %0.56 düzeylerinde bulunmuştur. Sığırların ilk buzağılama yaşı 26.20 ay, doğumdan sonraki ilk tohumlama aralığı 77.35 gün, bir gebelik için yapılan tohumlama sayısı 1.64, iki doğum arasındaki buzağılama aralığı 389.00 gün ve açık periyod 112.07 gün düzeylerinde belirlenmiştir.Araştırmada, verimler üzerinde etkili çevre faktörleri olarak, çiftlikler, gebelik sırası, yıl ve mevsimlerin etkileri incelenmiştir. Oransal döl verimi özelliklerinden gebelik, kısırlık, normal, ölü ve ikiz doğumlar ve abort üzerinde çiftlik faktörü istatistik bakımından önemli (P<0.05), mevsim faktörü ise kısırlık ve normal doğum üzerinde önemli (P<0.05), diğer özellikler için önemsiz (P>0.05) bulunmuştur, ilk buzağılama yaşı ve doğumdan sonraki ilk tohumlama aralığı için tüm faktörlerin P<0.001 düzeyinde önemli, servis sayısı için önemsiz (P>0.05), buzağılama aralığı ve açık periyot için yıl ve mevsimin önemli (P<0.01), çiftlik ve gebelik sırasının önemsiz (P>0.05) olduğu belirlenmiştir.Bu araştırmada elde edilen sonuçlar, işletmelerin sığır yetiştiriciliği için gerekli optimum koşulları sağlayarak yüksek düzeyde verim elde ettiklerini göstermektedir. Hayvanlara uygulanan management ve kullanılan daha yüksek verimli damızlık materyal yıllar arasında daha yüksek verime ulaşılmasını sağlamıştır.Anahtar Kelimeler: Sığır, Siyah-Alaca, dölverimi özellikleri, İngiltere. ABSTRACTSTUDIES ON REPRODUCTIVE TRAITS OF HOLSTEIN-FRIESIAN CATTLE IN ENGLAND This study was conducted to investigate the reproductive traits of Holstein-Friesian cattle in five randomly chosen private farms in England which have a developed cattle management policy. Also the effects of the individual farm environments on the above traits have been observed.The material of the study was the yield records of the Holstein-Friesian cattle between the years 1993-2003. During the study 720 records were examined for reproductive traits, 1847 records were investigated for the calving interval and open periods. For the statistical analysis of the rational reproductive traits the t-test have been employed Duncan-test was used for other yields and contrast-test for corrected mean values of Effect ratios.The pregnancy, barren, normal birth, abort, still-birth and twin rates were respectively 97.08%, 2.92%, 95.56%, 0.97%, 0.56% and 0.56%. The first calving age of the cows was 26.20 months, the calving to first service interval was 77.35 days, number of inseminations for a pregnancy was 1.64, the calving interval was 389.00 days and open period was 112.07 days.Effects of environmental factors such as the individual farm environments, parity, year and season on the yields were examined in the study. Rational reproductive traits such as pregnancy, barren, normal birth, twin or still births and abort rates were observed to be affected by the individual farm environments significantly (P<0.05), the season factor was significantly important (P<0.05) on barren and normal birth rates and insignificant on the other traits (P>0.05). All the factors were significantly effective on the first calving age (P<0.001) as well as the calving to first service interval, whereas it was insignificant for the service number (P>0.05). The effect of year and season on the calving interval and the open period was significantly important (P<0.01), however, the farm and parity effect was insignificant (P>0.05).The results of this study have shown that the cattle breeding farms can obtain high level yields by providing optimal conditions to the animals. Management conditions and high quality breeders have enabled the farms to reach higher yields every passing year.Keywords: Cattle, Holstein-Friesian, reproductive traits, England.