Türk Spor Federasyonlarının Özerklik Sonrası Değişimi
Çalışmanın
amacı, Türkiye’deki spor federasyonlarının özerklik sonrası idari, mali ve
sportif başarılarındaki değişimlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel
araştırma yöntemlerinden yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak
veriler toplanmıştır. Araştırmanın
çalışma grubunu spor federasyonlarında özerlik öncesi ve sonrasında görev
yapmış altı federasyon başkanı ve GSGM bünyesinde özerlik öncesi ve sonrasında
görev yapmış iki üst düzey yönetici oluşturmuştur. Elde edilen verilere
“betimsel analiz” yöntemi uygulanmıştır. Özerklik sonrası idari değişimleri
incelendiğinde federasyonlarda, daha hızlı bir işleyişe ve nitelikli personel
istihdamına yönelik iyileşmeler olduğu, denetim uygulamalarının özerklik olsa
dahi gerekli olduğu tespit edilmiştir. Federasyonların spor kulüpleriyle
ilişkileri başkanlar tarafından gelişmiş olarak değerlendirilmiş ancak
bürokratlar bu ilişkilerin bazı sakıncalı yönlerini vurgulamıştır. Özerklik
sonrası mali değişime ilişkin olarak federasyonların reklam ve sponsorluk
gelirleri ile bütçelerindeki gelir kalemlerinin arttığı ancak medya ilgisi çekemeyen
branşların gelirlerinin devlete bağlı kaldığı, devletten alınan bütçenin olumlu
değerlendirildiği, harcamalarının etkinlik sayısındaki artışa bağlı olarak
arttığı ve tesis kullanımında mali bir zorluk yaşamadıkları tespit edilmiştir.
Sportif başarıdaki değişime ilişkin olarak ise katılımcılar lisanslı sporcu
sayılarının arttığını, düzenledikleri etkinliklerin sayıca çoğaldığını, kolaylaştığını, dolayısıyla organizasyonların
başarılı olduğunu, buna ilaveten sporcu başarısının arttığını ve elit sporculara
yönelik politikalarının antrenör seçimi ve gelişimi ile yetenek seçimi
konularında yoğunlaştığını belirtmişlerdir. Sonuç olarak, spor
federasyonlarının özerkliği gerek demokratik spor örgütlenmesi anlayışında altı
çizilen rolleri gerekse sistemin işlerliğinde artan hız ve etkinlikleri
açısından Türk spor sistemi için genel olarak olumlu değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Spor Federasyonları, Özerklik, Türk Spor Yönetimi
The Change of Turkish Sport Federations after the Autonomy
The aim of the current study is to establish the change of
Turkish sport federations after their autonomy in terms of management, finance
and sportive success. The semi-structured interview technique, which is a
qualitative research method, is used to collect the data of the research. The
working group of the research is consisted of six federation presidents and two
senior managers of General Directorate of Youth and Sport who were in charge
both before and after the autonomy of federations. A descriptive analysis is
applied to the data. Findings shown that after their autonomy, the federations made
a progress in a faster operation and in qualified human resources. However it
is declared that the control is necessary even though there is the autonomy.
The presidents evaluated the relations of the federations with the sport clubs
as they were improved but the bureaucrats emphasized some undesirable facets of
those relations. It is found that the
revenue of the federations is increased with the advertisement and sponsorship
income however the branches that cannot attract media are still bounded to government
allocation. The allocation of the government was found favorable but
expenditures, they declared, were increased due to the increase in the number
of events. Access to the facilities was
not counted as a financial problem. According to the change in the sportive
success, stakeholders mostly asserted that the number of licensed athletes was
raised; the events they organized were eased and increased. Therefore the
events were successful and the success of the athletes was increased.
Additionally, participants declared that the elite athlete policies were mainly
focused on the talent identification and the choice and development of the
coaches. As a result, the underlined
roles of the sports federations in the understanding of autonomy and democratic
sport organization, have generally been evaluated positively for the Turkish
sports system in terms of the increasing speed and efficiency of the system's
functioning.
Keywords:
Sport Federations, Autonomy, Turkish Sport System,
___
- Ağaoğlu, S. A. (1984). Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü teşkilat yapısı (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bahran, G. (2002). Özerk kurumlar hakkında rapor. Sayıştay Dergisi. 46-47, 113-140.
- Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (23.11.2004). Resmi Gazete, 6215/27903.
- De Bosscher V., De Knop P., Bottenburg, M.V. ve Shibli S. (2006). A conceptual framework for analysing sports policy factors leading to international sporting success. European Sport Management Quarterly, 6(2), 185-215.
- De Bosscher, V., De Knop P., Bottenburg, M.V., Shibli S. ve Binghamd, J. (2009). Explaining international sporting success: An international comparison of elite sport systems and policies in six countries. Sport Management Review, 12, 113-136.
- De Bosscher, D., Shibli, S., Bottenburg, M.V., De Knop, P. ve Truyens, J. (2010). Developing a method for comparing the elite sport systems and policies of nations: a mixed research methods approach. Journal of Sport Management, 24, 567-600.
- Demirci, N. (1986). Sporda yönetim teşkilatlanma ve organizasyonlar. Ankara: Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğü.
- Devlet Planlama Teşkilatı Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı. (2000). Beden Eğitimi, Spor ve İstanbul Olimpiyatları Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı.
- Ekenci, G. ve Serarslan M. Z. (1997). Gelişim aşamaları bakımından Türk spor teşkilatı ve değerlendirmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 72-81.
- Eren, H. (1994). Yönetimde merkeziyetçilik, ademimerkeziyetçilik ve özerklik-denetim. Türk İdare Dergisi, 403, 145-150.
- Erturan, E. E. (2010). Almanya ve Türkiye’deki spor kulüplerinin karşılaştırmalı analizi- Türkiye’deki spor kulüplerinin yapı ve işleyişine yeni bir yaklaşım (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Erturan, E. E. ve İmamoğlu A. F. (2006). Özerkleşen spor federasyonlarının idari ve mali açıdan değerlendirilmesi. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Muğla.
- Erturan, E. E. ve Yenel, F. (2004). Federasyon başkanlarının spor federasyonlarının özerkliğine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitim ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 71-87.
- Erturan, E. E. (2003). Türkiye'de spor federasyonlarında özerklikle ilgili gelişmeler federasyon başkanlarının görüşleri açısından bir değerlendirme (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Fişek, K. (1998). Dünya'da Türkiye'de spor yönetimi. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
- Houlihan B. (2005). Public sector sport policy: developing a framework for Analysis. International Review for the Sociology of Sport, 40(2), 163-185. doi: 10.1177/1012690205057193
- İmamoğlu, A. F., Karaoğlu, E. ve Erturan, E. E. (2007). Türkiye’de spor kulüplerinin yapısal nitelikleri ve temel problemleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Dergisi, 12(3), 35-61.
- İmamoğlu, A. F. (1999). Türkiye’de spor federasyonlarında örgütsel değişme ihtiyacı ve bazı uygulamalar üzerine düşünceler. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Dergisi, 4(2), 59-76.
- İmamoğlu, A. F. (2002, 27-29 Ekim). Türkiye’de sporun yönetsel yapısı içinde spor federasyonları. 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Antalya.
- Kayalarlı, A. M. (2007). Spor federasyonlarının özerkleşmesine ilişkin tutumların değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Mollaoğulları, H. (1983). Türk spor yönetiminde yapısal değişiklikler ve güncel sorunlar (1922–1998) (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Sevim, Y, (2009). Özerklik hakkında. http://www.gsgm.gov.tr/basin/akademik/yasar_sevim.htm Erişim tarihi: 30.12.2009.
- Spor Şurası. (1990). T.C. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü. Ankara.
- Spor Şurası. (1999). T.C. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü. Ankara.
- Şahin, M. Y. (2011). Türkiye’de spor siyaset etkileşimi (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. T.C. Başbakanlık Kamu Diplomasi Kordinatörlüğü. (2010). Türkiye´nin Uluslararası Spor Etkinliği Karnesi. http://kdk.gov.tr, Erişim tarihi: 8.11.2012.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 6. Baskı. Ankara, Seçkin Yayınları.
- ISSN: 1300-2805
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1996
- Yayıncı: Gazi Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Mehmet Gören KÖSE, Ali ÖZKAN, Sümer ALVURDU, Ayşe KİN-İŞLER