MODERNİZMDEN POST-MODERNİZME TARİHSEL BİLGİNİN EPİSTEMOLOJİSİ

Tarih bir bilim midir? Tarihsel yöntemin temel özellikleri neler olmalıdır? Bu sorulara verilen yanıtlar modern ve post-modern tarih anlayışlarını birbirinden ayırmaktadır.Modern tarih anlayışı, en azından teoride, tarih alanında nesnel bilgiye ulaşmanın olanaklı olduğuna inanmaktadır.Buna karşı, post-modern tarih anlayışı ne nesnel bir anlamanın ne de nesnel bir bilginin varlığına inanmaktadır.Tarih insan doğasının bir ürünüdür. Öyleyse tarihi anlamak insanı anlamaktır. Dolayısıyla bu makalede yazarın şu soruya yanıt aradığı söylenebilir: İnsanı tam olarak anlamak olanaklı mıdır? Bu soru tarih bilimini tarih felsefesine bağlar. Yalnızca felsefe tarihsel yöntemi temellendirebilir ve yalnızca felsefe tarihsel bilginin doğruluğuna ilişkin bir ölçüt verebilir. Felsefe, bu anlamda, tarih disiplini için bir ön-koşul ya da varlık nedenidir. Bu çalışmanın filozoflar ve tarih felsefesi üzerine odaklanmasının nedeni budur

Is history a science? What are fundamental peculiarities of historical method? Answers given these questions differ modern and post-modern understanding of history from each other. Modern understanding of history believes, at least in theory, that it is possible to reach objective knowledge in the field of history. Against this supposition, post-modern understanding of history believes neither in objective understanding nor objective knowledge. History is a production of human nature. So to understand history is to understand human being. Therefore it can be said that in this article writer looks for answer of that question: is it possible to understand human being exactly? The question connects history with philosophy of history. Only philosophy can establish foundations of historical method and only it can give a criterion concerning truth of historical knowledge. Philosophy, in this sense, is pre-condition of history. That’s why this study focuses on philosophers and philosophy of history

___

  • ALTUĞ, Taylan , Dile Gelen Felsefe, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2001.
  • BARRETT, William, İrrasyonel İnsan, (çev.: Salih Özer), Hece Yayınları, Ankara, 2003.
  • DİNÇER, Kurtuluş, “Başkasını Anlama”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2003. C.20, S.1.
  • GADEMER, Hans- Georg, “İnsan ve Dil”, İnsan Bilimlerine Prolegomena, (der. ve çev.: Hüsamettin Arslan), Paradigma Yayınları, İstanbul, 2002.
  • HEİDEGGER, Martin, Varlık ve Zaman, (çev.: Aziz Yardımlı), İdea Yayınevi, İstanbul, 2004.
  • HEKMAN, Susan, Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik: Mannheim, Gademer, Foucault ve Derrida, (çev.: Hüsamettin Arslan – Bekir Balkız), Paradigma Yayınları, İstanbul, 1999.
  • HOY, David Couzens, “Heidegger ve Hermeneutiğe Dönüş”, İnsan Bilimlerine Prolegomena, (der. ve çev.: Hüsamettin Arslan), Paradigma Yayınları, İstanbul, 2002.
  • KİSİEL, Theodore, “Geleneğin Vukubulması: Gademer ve Heidegger’in Hermeneutiği”, İnsan Bilimlerine Prolegomena, (der. ve çev.: Hüsamettin Ars-lan), Paradigma Yayınları, İstanbul,2002.
  • MUNSLOW, Alun, Tarihin Yapısökümü, (çev.: Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2000.
  • ÖZLEM, Doğan, “Dilthey’ın Tin Bilimlerini Temellendirme Sürecinde Epistemolo- jide Yaptığı Devrim”, Bilim , Tarih ve Yorum, İnkılap Yayınevi, İstanbul, 1998.
  • ÖZLEM, Doğan, Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1986.
  • PALMER, Richard E., Hermenötik, (çev.: İbrahim Görener), Anka Yayınları, İstanbul, 2002.
  • ROSENAU, Pauline Marie, Post-modernizm ve Toplumbilimleri, (çev.: Tuncay Birkan), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 2004.
  • SARUP, Madan, Postyapısalcılık ve Postmodernizm, (çev.: Abdülbaki Güçlü), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 2004.
  • TOOL, Andrus, “Wilhelm Dilthey On the Objectivity Of Knowledge In Human Scıence”, Trames, 2007, 11, (61-56), 1.
  • WACHTERHAUSER, Brice R., “Anlamada Tarih ve Dil”, İnsan Bilimlerine Prolegomena, (der. ve çev.: Hüsamettin Arslan), Paradigma Yayınları, İstanbul, 2002.