Yirminci Yüzyılda Gelenekten Moderniteye Türk Sosyo-Kültürel Yapısında Gözlenen Değişmeler

Osmanlı toplumu, çözülme dönemi içerisinde yaşadığı çok önemli sosyokültürel yapı değişikliklerine ve ilk modernleşme tecrübelerine rağmen, bir ticaret ve tarım toplumu olma özelliğini ciddi düzeyde değiştirecek bir gelişme kaydedememiştir. Nitekim Osmanlı çözümlemesi genellikle sözkonusu gelişmenin kaydedilememesi ile irtibatlandınlarak açıklanmaya çalışılmaktadır.Türkiye'de cumhuriyet döneminde ortaya çıkan, özellikle çok partili dönemde hız kazanan kırdan şehre göç ve sanayileşme olgusu, geleneksel sosyo-kültürel sistemdeki çözülme sürecine güçlü bir ivme kazandırmıştır. Modernleşme dönemi olarakta ifade edilebilecek olan bu süreçte, modem bir sosyo-kültürel sistem üretememe sorunu bugünkü sosyo-kültürel kimlik sorununun bir bakıma kaynağını oluşturmaktadır.Aslında son yüzyılda her toplumda sanayileşme ile birlikte ortaya çıkan göç, ciddi bir sosyo-kültürel değişimi zorunlu olarak ortaya çıkarmıştır. Ancak, özellikle Türkiye gibi ülkelerde problem, çözülen kırsal kültürün yerine alternatif ve güçlü bir şehirli sosyo-kültürel sistem üretememektir. Bu sistemsizlik geçiş dönemlerinde Mübeccel Kıray'm ifade ettiği gibi tampon mekanizmaları (Kıray 1964) sözkonusu kılmaktadır.. Türk modernleşmesinin belirli bir boyutunu ve zaman azlığını inceleyen elinizdeki tebliğde ortaya konulacak değerlendirmelerin iyi anlaşılabilmesi bakımından kullanılan kavramsal şema hakkında aşağıda bazı açıklamalar yapılacaktır