19497

Toplumsal Katılımı Belirleyen Faktörler: Türkiye’de Katılımcı Bütçenin Uygulanabilirliğine Dair Bir Sorgulama

Katılımcı demokrasinin mali bağlamını oluşturan katılımcı bütçeleme, 20. yüzyılın son çeyreğinde dünyada, 21. yüzyıl itibariyle de Türkiye’de kamu mali yönetimi olgusunun temel süreçlerinden bir haline gelmiştir. Ancak bu süreç, yasal düzenlemelerin varlığı ile sadece yönetsel iradeye bağlı değil; olgusal anlamda açığa çıkabilme aşamasında toplumsal iradenin de varlığını gerektirmektedir. Dolayısıyla yönetsel ve toplumsal iradenin biraradalığına dayanan bir sürecin sonucu olarak katılımcı bütçeleme uygulanabilirlik kazanmaktadır. Bu çalışma kapsamında da Türkiye’de katılımcı bütçenin olgusal anlamda açığa çıkmasını dolaysısıyla da uygulanabilir kılınmasını sağlayan toplumsal katılımı belirleyen unsurların saptanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Türkiye İstatistik Kurumu tarafından oluşturulan Zaman Kullanımı Araştırması 2014 mikro veri setinden yararlanılarak lojistik regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda erkeklerin, evlilerin, 20-60 yaş aralığında, öğrenim seviyesi yüksek olanların, nitelikli işlerde çalışanların, ücret geliri elde eden, yüksek gelir gruplarında olanların ve zaman kullanımı üzerinde tercih yapabilme imkanına sahip olanların toplumsal nitelikli örgütlenmelere üye olma olasılığının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Buna bağlı olarak da Türkiye’de katılımcı bütçenin uygulanabilirlik kazanması için toplumsal katılımın çoğulcu bir yapıya kavuşturulması ve toplumsal katılıma imkan verecek ölçüde zamana, zaman kullanımı üzerinde tercih yapabilme imkanına sahip bir toplumsal yapının oluşturulması gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Katılımcı Bütçeleme, Kent Konseyleri, Lojistik Regresyon Analizi

DETERMINANTS OF SOCIAL PARTICIPATION: A QUERY FOR THE APPLICABILITY OF PARTICIPATORY BUDGETTING

Participatory budgeting as the financial context of participatory democracy, is the basic processes of public financial management for the world in the last quarter of the century, as well as for Turkey in the 21st century. However, this process is not only due to the existence of legal regulations, it also requires the existence of administrative and social will together. Therefore, participatory budgeting is practicable as a result of a process based on the convergence of administrative and social will. In this study, it is aimed to determine the factors that determine the social participation which enabled the applicability to participaotory budgetting. In this direction, logistic regression analysis was performed utilizing the Time Use Survey micro data sets for 2014 generated by the Turkish Statistical Institute. As a result of the analysis, it is concluded that men, marriages, between 20-60 years of age, those with high level of education, qualified workers, wage income, those in high income groups and those who have the possibility to choose over time use are more likely to become members of socially qualified organizations. Accordingly, in Turkey for the applicability of participatory budgetting it is necessary to establish a social structure have the possibility to make choices on the use of time and social participation with pluralist structure.

Keywords:

City Councils, Logistic Regression, Participatory Budgeting,

PDF

___

Ağır, O., & Belli, A. (2017). Kent Konseylerinde Halk Katılımı ve Gönüllülük: Adana Kent Konseyi Örneği. Al-Farabi Uluslararası Sosyla Bilimler Dergisi, 1(3), 320-332.
Akay, H. (2016). Yerel Yönetimlerde Katılımcı Mekanizmalar ve Süreçler. İstanbul: Türkiye Avrupa Vakfı.
Akman, Ç. (2018). Kent Konseylerini Yeniden Düşünmek: Türkiye Kent Konseyleri Birliği'ne Üye Olan Kent Konseyleri Üzerinden Bir Değerlendirme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 740-764.
Atasoy, D. (2001). Lojistik Regresyon Analizinin İncelenmesi ve Bir Uygulaması. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Batal, S., Dur, İ. İ., & Topçu, V. (2015). Yeni Büyükşehir Beledyesi Kanunu Bağlamında Knet Konseylerinin İşlevselliği ve Ölçek Sorunu: İstanbul Büyükşehir Beledyesi Örneği. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Degisi, 11(2), 137-156.
Bektaş, S. (2018). Katılımcı Kent Konseyi Modeli. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-74.
Çakır, S., & Kayalıdere, G. (2018). Katılımcı Bütçeleme ve Kent Konseylerinde Katılımcı Bütçe Algısı: Manisa Yunusemre Beledyesi Kent Konseyi Örneği. Yönetim ve Ekonomi, 25(3), 941-960.
Çokluk, Ö. (2010). Lojistik Regresyon Analizi: Kavram ve Uygulama. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1357-1407.
Demir, K. A., & Yavaş, H. (2015). Kent Konseyleri ile Yerinden Yönetilen Katılımcı Kent Yönetimleri: Yerel Yönetişim Kapsamında Bir Değerlendirme. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4(7), 49-62.
Dias, N. (2014). Hope for Democracy: 25 Years of Participatory Budgeting Worldwide. Portugal: In Loco Association.
Doğan, K. C., & Kalkışım, H. M. (2015). Türkiye'de Yerel Siyasete Katılım Açısından Kent Konseyleri: Gümüşhane Kent Konseyi Örneği. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(2), 118-136.
Duman, M. Z., Tosun, E. K., & Güleç, M. M. (2015). Engelşi Bireylerin Kentsel Yönetim Süreçlerine Katılımının Aanlizi: Van Kent Konseyi Örneği. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(2), 69-96.
Durak, B. (2017). Yerel Yönetimlerde Demokrasinin Yapı Taşı: Katılımcı Bütçeleme. Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi, 9(1), 78-92.
Ergen, Z. (2012). Yönetimden Yönetişime: Katılımcı Bütçeleme Modeli. Maliye Dergisi(163), 316-334.
Erkul, H., Baykal, T., & Kara, H. (2013). Kent Konseylerinin Sorunları Üzerine Bir İnceleme: Çanakkale Kent Konseyi Örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(22), 85-105.
Field, A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS (Cilt 2). London: Sage Publications.
Gergerlioğlu, U., & Dibo, M. (2017). Avrupa Ülkeleri ve Türkiye Uygulamaları Kapsamında KAtılımcı Bütçeleme Yaklaşımı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(63), 1142-1154.
Gürses, F. (2015). Yerel Demokrasi ve Siyasal Katılım: Kent Konseyleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(2), 49-68.
Hancerlioglu, O. (2012). Felsefe Ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Kara, H., & Şimsek, S. (2016). Knet Konseylerinin İşlevselliği ve Sürdürülebilirliği: Kadıköy Kent Konseyi Örneği. Sosyal Bilimler Aarştırmaları Dergisi, 245-269.(2006). Kent Konseyi Yönetmeliği. 08: 10.
Kestellioğlu, G. (2011). Yerel Demokrasi ve Kent Konseyleri: Kahramanmaraş Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, 121-140.
Kılınç, A. (2017). Yerel Ölçekte Siyasal Katılım ve Temsiliyet Açısından Adana Kent Konseyi. Bilgi, 95-116.
Kocaoğlu, M. (2014). Katılımcı Demokrasi Algılaması ve Kent Konseyleri: Kırşehir Kent Konseyi Örneği. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-15.
Kocaoğlu, M. (2015). Yerel Sürdürülebilir Kalkınma ve Kent Konseyleri: Kırşehir Knet Konseyi Örneği Üzerinden Uygulamalı Bir Çalışma. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(2), 97-117.
Koç, N. (2017). Katılımcı Bütçe Anlayışının Türkiye Açısından Değerlendirilmesi. Hitit Üniersitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 443-470.
Kutlu, Ö., Usta, S., & Kocaoğlu, M. (2009). atandaş Odaklı/Vatandaşın Odakta Olduğu Yönetim: Knet Konseyleri ve Selçuklu Belediyesi Örneği. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Aarştırmalar Dergisi, 507-532.
Open Budget Survey 2017. Washington D.C.: International Budget Partnership.
Outhwaite, W. (2008). Modern Toplumsal Düşünce Sözlüğü. İstanbul: İletişim Yayınları.
Önder, Ö., & Güler, E. (2016). Türkiye’de Yerel Demokrasi Açısından Knet Konseyleri Üzerine Bir Araştırma: Kütahya Kent Konseyi Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 881-902.
Özen, A., & Yontar, İ. G. (2009). Katılımcı Demokrasi Analyışında Bütçeleme: Katılımcı Bütçeleme. Maliye Dergisi(156), 280-293.
Özen, A., Yaşa, A. A., & Demirhan, H. (2016). Katılımcı Bütçeleme Anlayışı Çerçevesinde İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2015-2019 Stratejik Planının Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1296-1310.
Rençber, Ö. F. (2018). Sınıflandırma Problemlerinde Çoklu Lojistik Regresyon, Yapy Sinir Ağı ve ANFIS Yöntemlerinin Karşılaştırılması: İnsani Gelişmişlik Endeksi Üzerine Uygulama. Ankara: Gazi Kitabevi.
Sakınç, S., & Bursalıoğlu, S. A. (2014). Bütçelemede Demokratik Bir Değişim: Katılımcı Bütçeleme. Electronic Journal of Vocational Colleges, 1-10.
Şahin, D. (2013). Bütçeleme Sürecinde Çoğulculuk. F. Altuğ, A. Kesik, & M. Şeker içinde, Kamu Bütçesinde Yeni Yaklaşımlar (s. 173-202). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Şenel, S., & Alatlı, B. (2014). Lojistik Regresyon Analizinin Kullanıldığı Makaleler Üzerine Bir İnceleme. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(1), 35-52.
Tosun, E. K., Keskin, E. B., & Selimoğlu, E. (2016). Bursa Kent Konseyi'nin Bilinirliğinin Araştırılması. Yönetim ve Ekonomi, 23(1), 97-112.
Tusenet. (2019, 03 14). TUSELOG: http://projects.sklinternational.se/tuselog/tr/tusenet/ adresinden alındı
Türkiye İstatistik Kurumu. (2014). Zaman Kullanımı Araştırması 2014.
Usta, S., & Bilgi, E. (2017). Hemşehrilik Bilinci ve Kent Konseyleri: Karaman İlinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(26), 223-252.
Yalçın, A. Z. (2015). Yerel Yönetimlerde Katılımcı Bütçeleme. Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 311-329.
Yaman, M., & Küçükşen, M. (2018). Yerel Demokrasinin Gelişimi Sürecinde Kent Konseylerinin Rolü ve İşlevselliği: Bursa ve Yalova Knet Konseyi Örneği. İşletme, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 64-85.
Yerel Gündem 21 Programı. (2019, 03 14). Habitat Derneği: http://habitatdernegi.org/sona-eren-projeler/yerel-gundem-21-programi/ adresinden alındı