Karbonat Tarım Enstitüsü (Bulgaristan)’ndeki Yulaf (Avena sativa L.) Yetiştiriciliğinde Güncel Yönelimler, I. Kış Yulafları

Karbonat’daki Tarım Enstitüsü, dünyadaki yetiştiricilik başarılarının etkisi sonucunda 1980lerde yeni yulaf çeşitleri yetiştirme üzerinde bir program başlatmış ve bu programın %80’ini kış, %20’sini de ilkbahar yulafları oluşturmuştur. Bu iki başlıca yönelimin hedefi yüksek ve kararlı üretkenlik potansiyeli, yüksek tane kalitesi ve biyotik ve abiyotik çevresel stres faktörlerine karşı kompleks dayanıklılık özelliklerini birleştirerek yeni genotiplerin elde edilmesi olmuştur. Özel koleksiyonlar oluşturmak, uygun kaynak materyalleri yaratmak, çaprazlamada kullanılacak yeni metot ve yaklaşımları benimseyip uygulamak ve teori ve uygulamadaki bazı genetik ve biyolojik konuları açıklığa kavuşturmak, üretim programının istenilen hedeflerine ulaşılması bakımından önemlidir. Üretim programında öncelik verilen alanlar düşük kış dirençliliğinin, kıraklık toleransının ve üretkenliğin üstesinden gelinmesi, vejetasyon süresinin kısaltılması, tane kalitesinin arttırılması gibi konular üzerine yoğunlaşmaktadır. Elde edilen genotiplerin değerlendirilmesi amacıyla geleneksel, biyoteknolojik, fizyolojik ve biyokimyasal yöntemler kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler:

yulaf, hibritleme, mutasyon ıslahı, in vitro yetiştirme, abiyotik ve biyotik stres dirençliliği, tane verimi, tane kalitesi

MAIN TRENDS IN OAT (Avena sativa L.) BREEDING AT THE INSTITUTE OF AGRICULTURE IN KARNOBAT, BULGARIA. I. WINTER OATS

In the 1980s, under the influence of the worldwide breeding achievements, the Institute of Agriculture in Каrnobat launched its program for breeding new oat varieties. 80 % of the breeding program included winter oats, and 20 % - spring oats.The goal of these two main directions has been to create genotypes combining high and stable productive potential, high quality grain, complex resistance to stressful effects from abiotic and biotic environmental factors. It is necessary to make specialized collections, to create suitable source material, to adapt and apply new methods and approaches to assess the breeding material and to clarify some genetic and biological issues of theoretical and applied nature, which support the breeding process to realize the set goals. The priority areas in the breeding programs focus on overcoming low winter resistance, drought tolerance and productivity, reduction of the vegetation period, high stem and poor lodging resistance, increased grain quality, and others. Conventional, biotechnological, physiological and biochemical methods were used to evaluate the created genotypes.

Keywords:

oats, hybridization, mutation breeding, in vitro cultivation, abiotic and biotic stress resistance, grain yield, grain,

PDF

___

Аntonova, N. 2005. Potential and perspectives of winter naked oats. Plant Science, 42, 200-204.
Batalova, G. 2004. Oats distribution, use, breeding. Scientific-practical conference. / Modern aspects of breeding, seed production, technology, processing of barley and oats," Kirov, 11-20.
Brennan, S. & Cleary, J. 2005. The potential use of cereal (1→3,1→4)-β-D-glucans as functional food ingredients. Journal of Cereal Science, 42: 1-13.
Georgieva, T. & Savova, Т. 2005. Effects of weather conditions of two agro-climatic regions on the biological activities of new wintering oats lines, Institute of Agriculture - Karnobat Balkan scientific
conference/Breeding and Agrotechnology Field Crops, Part I, 199-203.
Georgieva, T. & Zorovski, P. 2011. Protein, fat and starch contents of spring and winter oat (Avena sativa L.) cultivars in Central Southern Bulgaria. AGRISAFE final conference, Budapest, Hungary, 390-393.
Gray, J. 2006. Dietary fibre – definition, analysis, physiology and health. Internation life science institute (ILSI) Europe, ILSI Press, Brussels.
Hasler, C. 2002. Functional foods; Benefits, Concerns and challenges. A position paper from the American Council on Science and Health. Journal of Nutrition, 132: 3772-3781.
Ivanov, P. 2006. Trends for the production of oats in the world, the European Union and Bulgaria. Magazine Agronomist, April, 25-26.
Kerckhoffs, D., Hornstra, G. & Mensing, R. 2003. Colesterol-lowering effect of B-glucan, Cardiovascular Health. The American Journal of Clinical Nutrition, 78: 221-227
Michalkova, N., Petrova, I., Georgieva, I. & Antonova, N. 2009. Content of β-glucans in Bulgarian oats varieties. Foods industry, 50-53.
Panayotova, G., Savova, T. & Georgieva, T. 2005. Breed-ing improvement of grain quality in spring oats (Avena sativa L.). Field Crops Studies, vol. II, №2, Dobroudja Agricultural Institute, 203-208.
Sterba, Z. & Moudry, J. 2001. Yield formation and quali-ty of naked oats (Avena nuda L.) 37th Croatian Symposi-um of Agriculture, 262.
Tanchev, D., Sаvоvа & Т. Penchev, P. 2002. Winter oats - Opportunities for growing in Bulgaria. Scientific works, Stara Zagora, 2: 233-236.
Vasel, H. 1988. Zur Production einführung und Saatgutproduction von Nackthafer (A. nuda) in DDR, Wiss. Berlin M.- Luther-Univ. Halle, S, 66: 423-429.
Zorovski, P., Georgieva, T., Savova, Т., Gotcheva, V. & Spasova , D. 2013. Grain quality parameters of wintering oat genotypes (Avena sativa). Scientific papers, Series A. Agronomy, 56: 385-388.