Kronik Böbrek Hastalığının İlerlemesinin Önlenmesi ve Yönetimi

Kronik böbrek hastalığı (KBH), dünyada ve ülkemizdesıklığı giderek artan önemli bir sağlık sorunudur.Kronik böbrek hastalığı sürecinde temel sorun,hastalığı başlatan neden ne olursa olsun, böbrekfonksiyonlarının önlenemez bir tarzda azalması ilehastalığın son dönem böbrek yetmezliğine (SDBY)ilerlemesidir. KBH’nın doğal seyrini belirleyen faktörlerinbilinmesi ve KBH’nın SDBY’ne ilerlemesininyavaşlatılması ve durdurulması oldukça önemlidir.KBH’nda hastalığın ilerleme hızı, hastalar ve hastal›klar arasında farklılar göstermektedir. KBH’ndailerleme hızını etkileyen, değiştirilemeyen ve değiştirilebilirfaktörler vardır. Bu faktörler arasında müdahaleaçısından en önemlileri kan bas›nc› ve proteinüriderecesidir. Böbrek hastalığının ilerlemesiniönleme açısından son 20 y›lda, özellikle renin-anjiyotensinsistemini baskılayan ilaçlar›n deneysel bulgularının kliniğe taşınması ile önemli aşama kaydedilmiştir.Ancak böbrek hastalığının ilerlemesinin tümüyledurdurulması birçok faktöre müdahaleyi gerektirenbir klinik eylem planı gerektirmektedir. Böbrekhastalığının ilerlemesini önlemek açısından bugünde gelecekte de en önemli gerçek, hiçbir hastalığın tedavisinin “hastalığın hiç olmamasından dahaiyi olamayacağı” dır. Bu nedenle atılması gerekenen önemli adım böbrek hastalığının ortaya çıkması-nı en aza indirecek koruyucu önlemlerin toplumsalboyuta taşınmasıdır. 

___

  • 1. Süleymanlar G (2006) Nefroloji el kitab› 6. bask› ‹stanbul:Günefl T›p Kitabevleri 148-214.
  • 2. Horoz M, Özgür Ö (2004). Akut böbrek yetmezli¤i Harran T›p Fakültesi Dergisi 1(3): 48-63.
  • 3. Ar›c M (2005). Kronik böbrek hastal›¤›n›n do¤al seyri ve hastal›¤›n ilerlemesinin engellenmesi Turkiye Klinikleri J Int Med Sci 1(21):11- 17.
  • 4. Nadir I, Topçu S, Gültekin F, Yönem Ö (2002). Kronik böbrek yetmezli¤ inde etiyolojik de¤erlendirme 24(2):62-64.
  • 5. Ifl›lay N, Topçu S, Gültekin F, Yönem Ö (2002). Kronik böbrek yetmezli¤ inde etiyolojik de¤erlendirme CÜ T›p Fakültesi Dergisi 24(2):62-64.
  • 6. Brown G (2008). Kidney Disease Prevention hitting the headlines in Britain. World Kidney Day International Society of Nephrology and the International Federation of Kidney Foundations
  • 7. Ererk E, Süleymanlar G, Serdengeçti K (1996). Türkiye’de nefroloji- dializ ve transplantasyon ‹stanbul:Türk Nefroloji Derne¤i Yay›nlar›
  • 8. Akyol-Durmaz A (2005). Üriner sistem hastal›klar›nda bak›m ‹zmir: Nefroloji, Diyaliz ve Nefroloji Hermflireli¤i Yay›nlar› Yay›n No:4 100- 156.
  • 9. Yürügen B (2001). Kronik böbrek yetmezli¤i ve hemflirelik yaklafl›- m› Ç›nar dergisi 7(1):5.
  • 10. Donoghue J, Duffield C, Pelletier D (1993). Health promotion us a nursing function:Perception held by university students of nursing Int J Nurs Stud 30(6):527-535.
  • 11. Ça¤lar fi, Turgan Ç, Yasavul Ü (1984). Kronik böbrek hastal›¤› ve diet Turkiye Klinikleri J Med Sci 4:119-122.
  • 12. Y›ld›z E (2006). Kronik böbrek yetemezli¤i ve beslenme Ankara: Sinem Matbaac›l›k
  • 13. Black MJ, Matossorin-Jacobs E, Luckmann Sorenson J (1997). Medical- Surgical Nursing, 4th Edition, W.B. Saunders Company: Philadelphia.
  • 14. White L, Duncan G (2002). Medical surgical nursing. An integrated approach. 2nd Edition, United States: Delmar.