Türkiye’deki Finansal Raporlama Çerçevelerine Göre Devlet Teşviklerinin Karşılaştırmalı Analizi: Turizm Sektörü Örneği

Turizm sektöründe, gerek yatırım maliyetlerinin yüksek olması gerekse hizmet üretimindeki birtakım zorluklar, devlet teşviklerinin önemini artırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, devlet teşviklerinin Türkiye’ deki finansal raporlama çerçevelerine göre benzer ve farklı yönlerini ortaya koyarak, kayıt farklılıkları doğrultusunda öneriler getirmektir.Bu bağlamda, turizm sektöründeki devlet teşvikleri, Türkiye'deki finansal raporlama sistemlerine göre tanımlanmış ve bu doğrultuda turizm sektörü için örnek uygulamalar yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, finansal raporlama çerçeveleri açısından muhasebe kayıtlarındaki benzer ve farklı yönler tespit edilmiş ve tablo halinde ortaya konulmuştur. Bu konuda yapılan düzenleme farklılıkları, işletmeleri muhasebe politikalarında farklı uygulamalara yönlendirmektedir. Farklı uygulamalar sonucu ortaya çıkan finansal tabloların gerçeğe uygun ve karşılaştırılabilir olma özellikleri zedelenebilmektedir. Bu bağlamda çalışma sonucunda getirilen öneri, her sektör için verilen devlet teşviklerinin muhasebeleştirilmesinde, ilgili sektöre özgü tek bir kayıt yaklaşımının uygulanmasıdır. Bu uygulama ile sektörel bazda, tüm finansal tablolar karşılaştırılabilir, analize yatkın ve tutarlı olacak ve böylelikle finansal tablolar işletme ilgilileri tarafından açık ve net bir şekilde yorumlanabilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Devlet Teşvikleri, Finansal Raporlama Çerçeveleri, Turizm Sektörü

PDF

___

Akdeve, E.- Karagöl, E. T. (2013), “Geçmişten Günümüze Türkiye’de Teşvikler Ve Ülke Uygulamaları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 37, ss.329-350
Akdoğan, M.U. (2011), “Türkiye Coğrafyasında Uygulanan Devlet Teşvikleri Ve Devlet Yardımlarının, Uluslararası Muhasebe Standartları Çerçevesinde Analizi”, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, Sayı:4, ss. 260-281
Aydoğuş, İ. - Soybalı, H. - Baytok, H. (2006, “Yunanistan İle Türkiye’de Uygulanan Turizm Yatırım Teşviklerinin Karşılaştırılması”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: VIII, Sayı:1, ss.1-22
Bahar, O. (2007), “Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Turizm Sektörüne Sağlanan Teşvikler”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı:1, ss. 61-78
Candan, G.T. - Yurdadoğ, V. (2017), “Türkiye’de Maliye Politikası Aracı Olarak Teşvik Politikaları”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 27, ss.154-177
Doğan, A. (2017), “Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı ile TMS/TFRS Karşılaştırması”, İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt:9, Sayı:4, ss. 770-786
Duran, M. (2003), Teşvik Politikaları ve Doğrudan Sermaye Yaklaşımları, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara. G ülmez, M. -Yalman, N. İ. (2010), “Yatırım Teşviklerinin Bölgesel Kalkınmaya Etkileri: Sivas İli Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, ss. 235-257
Gürbüz G. - Ataman, B. - Çakıcı, C. (2011), Türkiye Finansal Raporlama Standartları Uygulamaları, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
Karacan, S. - Uygun, R. (2018), “Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) İle Türkiye Muhasebe / Finansal Raporlama Standartlarının (TMS/TFRS) Karşılaştırılması”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:11, Sayı:56, Nisan, ss.799-813
Karataş, G. - Tetik, N. (2018), “Turizm İşletmelerine Sağlanan Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesinin TMS-20 Standardı ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi Açısından Karşılaştırılması”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11 (1), ss. 1-26
Mckenzie, B. -Coetsee, D. - Njikizana, T. - Chamboko, R. - Colyvas, B. - Hanekom, B. (2012), Wiley IFRS 2013: Interpretationand Application of International Financial ReportingStandards, John Wiley&Sons.
Onay, A. (2016), Muhasebe Standartları Kapsamında Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (3), ss.31-45
Özbirecikli, M. - Şen, İ.K. - Tüm, K. (2017), Uygulamaya Dönük Örnekli Açıklamalarla BOBİ FRS, Detay Yayıncılık, Ankara.
Özçam, M. (2003), Ekonomide Teşvikler ve Türkiye’de Son Durum, Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu.
Sakarya, Ş. - Yazgan, K.F. - Yıldırım, H.H. (2018), “Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS)’nin Muhasebe Meslek Mensupları Tarafından Bilinirliğinin ve Farkındalığının Tespiti: Balıkesir İli Örneği”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Nisan Özel Sayı, ss. 699-724
Savrul, K. B. - Doğru, B. (2013), “TR 22 Düzey 2 Bölgesinin 2012 Yılı Teşvik Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1, ss. 1-20
Serdengeçti, T. (2000), Teşviklerin Genel Bir Değerlendirmesi, Ekonomik Gelişme, Teşvikler ve Sivas, (Ed: Erdinç Telatar), Türkiye Ekonomi Kurumu, Ankara
Şanlıoğlu Ö. - Özcan E.Ö. (2017), Türkiye'de Uygulanan Turizm Teşvik Politikaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.7, ss.97-118
Şen, İ.K. - Özbirecikli, M. (2018), “BOBİ FRS’nin Muhasebe Uygulamalarına Getirdiği Değişiklikler: BOBİ FRS, TMS/TFRS ve Mevcut Muhasebe Sistemi Çerçevesinde Bir İnceleme”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Özel Sayı, ss.462-484
Toker, B. (2007), “Türkiye’de Turizm Sektörü Teşviklerinin Değerlendirilmesi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:14, Sayı:2, ss.81-92
Tunçez, A. - Ateş, A. (2016), “Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardı (TMS 20) Kapsamında Turizm Sektöründe Muhasebe İşlemleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi Cilt:19, 41.Yıl Özel Sayısı, ss.87-96
Usta, Ö. (1992), Turizm, Altın Kitaplar, İstanbul
Yılmaz, E. (2014), “Türkiye Muhasebe Standartları Kapsamında Tarımsal Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, Sayı:62, ss. 57-71
Zeytinlioğlu, E. - Gönen, S. (2015), “Devlet Teşvik ve Yardımlarının TMS 20 Kapsamında Muhasebeleştirilmesine Yönelik Değerlendirmeler”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:45, ss.175-189
http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/Diger/20172%20bas%C4%B1n%20duyurusu.pdf (15.03.2019).