Nilay AKMALI, Nebahat ÖZERDOĞAN, Elif GÜRSOY

Bir devlet hastanesi’nde çalışan üreme çağındaki kadınlarda premenstrual sendrom prevalansı, ilişkili faktörler ve yaşam kalitesine etkisi

Amaç: Çalışmada; bir devlet hastanesinde çalışan üreme çağındaki kadınların premenstrual sendrom (PMS) prevalansının saptanması, kadınların sosyo-demografik, menstrual dönem özellikleri, genel sağlık durumu ve alışkanlıkları ile PMS ilişkisinin değerlendirilmesi, PMS’nin yaşam kalitesine olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmaya hastanede çalışan üreme çağındaki (15-49 yaş) kadınların tamamı (n=597) dahil edilmiştir. Çalışma grubunu, dahil edilme kriterlerine uyan toplam 520 kadın oluşturmuştur. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, Türkçe Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği–Kısa Form (TDSÖYKÖ-KF), Adet Öncesi Yakınmalar Etki Ölçeği (Premenstrual Symptoms Impact Survey-PMSIS), Premenstrual Sendrom Ölçeği (PMSÖ) ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Bulgular: Kadınlarda PMS prevalansı %51, hafif şiddette %33, orta şiddette %16 ve şiddetli olarak %2 bulunmuştur. Kadınların toplam PMSÖ ortalama puanı 111.42±35.88’dir. Lojistik regresyon analizine göre PMS; menstrual dönemde dismenore şikayeti yaşayanlarda yaşamayanlara göre 2.85 kat (%95 GA 1.63-5.0), menstruasyonu rahatsızlık verici bir durum olarak değerlendirenlerde doğal ve fizyolojik bir süreç olarak değerlendirenlere göre 2.3 kat (%95 GA 1.17-4.50), menstruasyonu yaşamlarını etkileyen en önemli olaylardan biri olarak kabul edenlerde menstruasyonun kendileri için olup olmamasının önemsiz olduğunu ifade edenlere göre 3.02 kat (%95 GA 0.92-9.84), ebelerde hekimlere göre 3.46 kat (%95 GA 0.79-15.15) ve sekreterlerde hekimlere göre 1.15 kat (%95 GA 0.33-3.95) daha fazla yaşanmaktadır. PMS varlığıyla, TDSÖYKÖ-KF tüm alt boyut puan ortalamaları daha düşük, PMSIS ortalaması daha yüksek olarak gözlenmiş olup istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: PMS çalışan kadınlarda yaygındır ve yaşam kalitelerini olumsuz yönde etkilemektedir. Çalışan kadınlarda PMS taramalarının yapılmasına ve hemşireler tarafından farkındalıklarını artıracak eğitim programlarının düzenlenmesine ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler:

Premenstrual sendrom, üreme çağındaki kadınlar, yaşam kalitesi

Premenstrual syndrome prevalence, related factors and the effect on quality of life in women of reproductive age working at a state hospital

Aim: The purpose of this study was to determine the prevalence of PMS in women of reproductive age working at a state hospital, to evaluate the frequency of PMS according to socio-demographic and menstrual features of women and to determine the effect of PMS on quality of life. Method: 597 women aged 15-49 years in the reproductive age working in hospital were included in the cross-sectional study. The study group consisted of 520 women. The data was collected through Personal Information Form developed by the researcher, Turkish World Health Organization Quality of Life Scale-Short Form (TDSÖYKÖ-KF), Premenstrual Symptoms Impact Survey (PMSIS) and Premenstrual Syndrome Scale (PMSÖ). Results: The prevalence of PMS in women was 51%. The prevalance of mild PMS %33, moderate PMS %16 and severe PMS was %2. The mean total score of PMSÖ was 111.42 ±35.88. According to the logistic regression analysis; PMS in women who experienced dysmenorrhea in the menstrual period was 2.85 times greater than who didn’t have any pain in menstrual period (95% CI 1.63-5.0), it was 2.3 times (95% CI 1.17-4.50) greater in the women who regarded menstruation as an uncomfortable situation than who considered it as a natural and physiological process, women who considered menstruation as one of the most important events affecting their lives was 3.02 times greater than who thought menstruation wasn’t important for them (%95 GA 0.92-9.84), and midwives were living PMS symtoms 3.46 times greater than doctors (%95 GA 0.79-15.15) and secretaries were living them 1.15 times than doctors (%95 GA 0.33-3.95).With the presence of PMS, the mean scores of all subscales of TDSÖYÖÖ-KF were lower, the PMSIS averages were higher and this was found statistically significant (p <0.05). Conclusion: PMS is widespread among working women, and this affects women's quality of life negatively. For this reason, there is a need for working women to perform PMS scans and nurses must organize training programs that will raise their awareness.

Keywords:

Premenstrual syndrome, women in reproductive age, quality of life,

PDF

___

1. Gençdoğan B, Premenstrual sendrom için yeni bir ölçek. Türkiye’de Psikiyatri 2006; 8(2): 81-87.
2. Reid RL. Premenstrual syndrome. Curr Prob Obstet Gynecol and Fertil 1985; 8(2): 1-57
3. Panay N. Management of premenstrual syndrome: evidence-based guidelines. Obstetrics, Gynaecology & Reproductive Medicine 2011; 21(8): 221-228.
4. Yang M, Wallenstein G, Hagan M, Guo A, Chang J, & Kornstein S. Burden of premenstrual dysphoric disorder on health-related quality of life. Journal of women's health 2008;17(1):113-121.
5. Demir B, Algül LY, & Güven EG. Sağlık çalışanlarında premenstrüel sendrom insidansı ve etkileyen faktörlerin araştırılması. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2006;3(4):262-270.
6. Kebapçılar AG, Taner CE, Başoğul Ö, & Okan G. İzmir Ege Doğumevi ve Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi hastalarındaki premenstrüel sendrom prevelansı ve etkileyen faktörler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2012; 26(3):111-114.
7. Adıgüzel H, Taşkın EO, & Danacı AE. Manisa ilinde premenstrüel sendrom belirti örüntüsü ve belirti yaygınlığının araştırılması. Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18(3): 215-222.
8. Derman O, Kanbur NÖ, Tokur TE, Kutluk T. Premenstrual syndrome and associated symptoms in adolescent girls. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2004;15116(2):201-206.
9. Schiola A, Lowin J, Lindemann M, Patel R, & Endicott J. The burden of moderate/severe premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder in a cohort of Latin American women. Value in Health 2011;14(5): 93-95.
10. Halbreich U, Backstrom T. Ericksson E, O’Brein S, Calil H, Ceskova E, Dennerstein L, Douki S, Freeman E, Genazzani A, Heuser I, Kadri N, Rapkin A, Steiner M, Wittchen HU, Yonkers K. Clinical diagnostic criteria for premenstrual syndrome and guidelines for their quantification for research studies. Gynecological Endocrinology 2007;23(3): 123-130.
11. Eser E, Fidaner H, Fidaner C, Eser SY, Elbi H, & Göker E. WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF'in psikometrik özellikleri. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi 1999; 7(Suppl 2): 23-40.
12. Wallenstein GV, Blaisdell-Gross B, Gajria K, Guo A, Hagan M, Kornstein SG, & Yonkers KA. Development and validation of the Premenstrual Symptoms Impact Survey (PMSIS): a disease-specific quality of life assessment tool. Journal of Women's Health 2008;17(3): 439-450.
13. Güler TO, Ataçağ T, Yaycı E, Çetin A, & Çetin M. Validation of Turkish Version of Premenstrual Symptoms IMPact Survey (PMSIS) for assessing status of premenstrual syndrom in women of reproductive age. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2015;16: 205-211.
14. Direkvand-Moghadam A, Sayehmiri K, Delpisheh A, & Kaikhavandi S. Epidemiology of Premenstrual Syndrome (PMS)-A systematic review and meta-analysis study. Journal of clinical and diagnostic research 2014; 8(2):106-109.
15. Chayachinda C, Rattanachaiyanont M, Phattharayuttawat S, Kooptiwoot S. Premenstrual Syndrome in Thai Nurses. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology 2008; 29(3):199-205.
16. Ranjbaran M, Samani RO, Almasi-Hashiani A, Matourypour P, & Moini A. Prevalence of premenstrual syndrome in Iran: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Reproductive Biomedicine 2017;15(11): 679-686.
17. Pınar A, & Öncel S. 15-49 yaş grubu kadınlarda premenstrual sendrom görülme sıklığı (Antalya/Türkiye). Journal of Clinical Obstetrics & Gynecology 2011; 21(4);227-237.
18. Choi D, Lee DY, Lehert P, Lee IS, Kim SH, Dennerstein L. The impact of premenstrual symptoms on activities of daily life in Korean women. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology 2010; 31(1): 10-15.
19. Potter J, Bouyer J, Trussell J, & Moreau C. Premenstrual syndrome prevalence and fluctuation over time: results from a French population-based survey. Journal of Women's Health 2009;18(1): 31-39.
20. Silva CM, Gigante DP, Minten GC. Premenstrual symptoms and syndrome according to age at menarche in a 1982 birth cohort in Southern Brazil. Cad Saude Publica 2008;24: 835-844.
21. Erbil N, Bölükbaş N, Tolan S, & Uysal F. Evli kadınlarda premenstrual sendrom görülme durumu ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2011; 8(1): 827-838.
22. Farrokh-Eslamlou H, Oshnouei S, Heshmatian B, Akbari E. Premenstrual syndrome and quality of life in Iranian medical students. Sexual & Reproductive Healtcare 2015; 6: 23-27.
23. Dalton K, Dalton ME, & Guthrie K. Incidence of the premenstrual syndrome in twins. British medical journal (Clinical research ed.) 1987; 295(6605): 1027-1028.
24. Aşcı Ö, Süt HK, & Gökdemir F. Üniversite öğrencilerinde premenstrüel sendrom prevalansı ve risk faktörleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2016;9(3):79-87.
25. Güneş G, Pehlivan E, Genç M, Eğri M. Malatya’da lise öğrencilerinin premenstrual sendrom sıklığı. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi 1997; 4(4): 403-406.
26. Şahin S, Özdemir K, & Ünsal A. Evaluation of premenstrual syndrome and quality of life in university students. J Pac Med Assoc 2014; 64(8): 915-922.
27. Kitamura M, Takeda T, Koga S, Nagase S, & Yaegashi N. Relationship between premenstrual symptoms and dysmenorrhea in Japanese high school students. Archives of women's mental health 2012; 15(2): 131-133.
28. Gümüş AB, Bayram N, Can N, & Kader E. Üniversite öğrencilerinde premenstruel sendrom ve somatizasyon: İlişkisel bir inceleme. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012; 13(1):32-38.
29. Prungsin T, & Taneepanichskul S. Prevalence and Quality of Life (QOL) with Premenstrual Syndrome (PMS) among the Working Women in Reproductive Age Group in Bangkok, Thailand. Journal of Health Research, 2016; 30(Suppl. 2): 139-145.