TUZLUCA İLÇESİNİN İDARİ SINIR ve YAPISINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER

Tuzluca ilçesi Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars Bölümü’nde yer alan Iğdır iline bağlı ilçe ve yerleşim merkezidir. Aras ırmağının orta havzasında yer alan ilçe coğrafi konumundan dolayı tarihi dönemler içerisinde kervan yolları güzergahı üzerinde yer almıştır. Ayrıca ilçe merkezinde yer alan Kayatuzu yataklarından dolayı dikkatleri üzerine çekmiş ve çok eski dönemlerden beri yerleşimlere beşiklik yapmıştır. Tuzluca ve çevresi XVII. Yüzyıldan günümüze birkaç defa ülkeler arasında el değiştirmiş son olarak Rus çarlığı işgalinde kaldıktan sonra Kurtuluş Savaşının hemen başında anavatana katılmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra ise diğer bölgelerde olduğu gibi bu yörede de idari yapı ve sınırlarında bazı değişiklikler meydana gelmiştir. Sonuçta Tuzluca ilçesi cumhuriyetin ilanından sonra günümüze kadar üç farklı il sınırları içerisinde yer almıştır. Bu çalışmada Tuzluca ilçesinin tarihi dönemler içerisinde sahip olduğu idari statüsü ve bunda meydana gelen değişiklikler ele alınmaktadır. Tuzluca ve çevresine ait cumhuriyet öncesine ait arşiv belgeleri ve cumhuriyetin ilanından sonra yayınlanan çeşitli istatistikî veriler, haritalar ve nüfus kayıtları en önemli başvuru kaynaklarını oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Tuzluca, İdari yapı

___

  • Ceylan, A-Özgül, O., (2015), “Eski Çağda Iğdır Kaleleri”, Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 1220,ERZURUM.
  • Clavijo, Ruy Gonzales de. 1993, Anadolu Orta Asya ve Timur (Çeviren Ömer Rıza Doğrul), Ses yayınları, İSTANBUL
  • Düstur (3. Tertip), Cilt: 8, 2. Basım, Ankara, 1946, s.11.
  • Kırzıoğlu,M.F.,1952, Dede-Korkut Oğuznameleri (I. Kitap), Burhaneddin ErenlerMatbaası, İSTANBUL,
  • Kırzıoğlu,, M.F., 1953, Kars Tarihi (I. Cilt). Işık Matbaası, İSTANBUL, s.21
  • Kırzıoğlu, M.F., 1976. Osmanlıların Kafkas Ellerini Fethi (1451-1590). AtatürkÜniversitesi Yay. No:358, Ed. Fak. Yay. No:71, Araştırma Serisi No:60, Sevinç Matbaası,ANKARA,
  • Kökten, İ.K., (1943), “Kars’ın Tarih Öncesi Hakkında İlk Kısa Raporlar” Belleten, Cilt: VII,
  • Orkun, V., (1955), Sürmeli Çukuru, Iğdır Tarihi ve Coğrafyası, Aydın Matbaası, ANKARA.
  • Özçağlar, A., (2005),“Türkiye’de Mülki İdare Bölümlerinin İdari Coğrafya Analizi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 2005,3 (1), 1-25
  • Sanal, R. (1998), “Tarihi Gelişimi İçerisinde Türk Anayasalarında Genel Yönetimin Taşra Örgütüne İlişkin Düzenlemeler ve Yönetim Desenindeki Değişmeler”, Ankara Üniversitesi,
  • Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 22 Cilt: 6, s.173-200
  • Soysal,İ., (1983), Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye'nin Siyasal Antlaşmaları, I.Cilt (1920-1945), TTK Yayınları, ANKARA.
  • Sümer, F., (1980), Oğuzlar (Türkmenler), Tarihleri-Boy Teşkilatı-Destanları, (İlavelerle3.baskı). Elif Ofset, İSTANBUL
  • T.C. Resmî Gazete 7 Teşrinievvel 1336 (14 Haziran 1934), Kanun No: 2500, Madde: 1 KabulTarihi 07.06.1934
  • T.C. Resmî Gazete 3Haziran 1992, Sayı 21247, Kanun No: 3806, Madde 2 Kabul Tarihi27.05.1992
  • T.C. Resmî Gazete 8 Temmuz 2001, Sayı: 24456, Karar Sayısı: 2001/1844
  • Tönük, V., (1945), “Türkiye’de İdare Teşkilatının Tarihi Gelişimi ve Bugünkü Durumu”, Kanaat Basım ve Ciltevi, Ankara.
  • TUİK, (2018) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr Erişim Tarihi, 01.11.2019
  • Turan, O., (1984), Selçuklular Zamanında Türkiye Tarihi, Nakışlar Yayınevi, Yayın No:28,İSTANBUL,
  • Uzunçarşılı, İ.H., (1977), Osmanlı Tarihi (XVII. Yüzyıl Sonuna Kadar), III. Cilt 2.Kısım,2.Baskı Türk Tarih Kurumu Yayını, XIII. Dizi, ANKARA,