Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi

Her ülke kendi toplumu ve geleceği için korunma gereksinimiduyan az ya da çok sayıdaki çocukları için gereklikoruma programları uygulamaktadır. Zamanla küçülen,zayıflayan ve parçalanan ailenin tek başına çocuğu koruyamadığıdüşünülmektedir. Sosyal devlet, çocuğun korunmasındakamunun önemi ve rolünün daha iyi anlaşılmasınısağlamıştır. Ailesi yanında korunamayan çocuklar için yenibakım modelleri sunulmalıdır. Çocuğun, aile yanında bakımmodeli, toplum-temelli bir çocuk bakımı modeli olarak çocukkoruma sistemi içinde önemli bir yer tutmaktadır. Birleşmişmilletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, çocuk korumasisteminin çocuk bakım uygulamalarının en önemli uluslararası yasal dayanağıdır. Çocuğun korunması açısından,Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Türk Medeni Kanunu, 2828sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunuve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu önemli yer tutmaktadır.Türkiye’de bütüncül, kapsamlı ve tüm kurumların etkinentegre olduğu bir çocuk koruma politikasının var olduğunusöylemek olanaklı değildir. Ayrıca, çocuğun korunmasınaayrılan bütçe olanaklarının yetersizliği, uygulamalarda,bilimsel yönetim ve “yönetişim” ilkelerine aykırılıklar, meslekelemanı sayısının yetersizliği temel sorunlar olarak kendinigöstermektedir. Türkiye’de çocuk koruma sisteminin ve tümçocukların korunmasına yönelik uygulamaların geliştirilebilmesiiçin yeterli toplumsal bilinçlendirmeler yapılmalı, ilgiliyasal düzenlemelerin uygulama güçlükleri ve eksiklikleribelirlenmeli ve giderilmelidir. Ayrıca konu daha profesyonelbir anlayışla ele alınmalı, ilgili meslek elemanları ek eğitimlerlegüçlendirilmeli, çalışan personele yapılan ödemelerteşvik edici olmalı, personel niteliği yükseltilmeli, tüm ailelereğitilmeli ve çocuk ihmallerinin önlenmesi amacıyla ailelerev ziyaretleri yoluyla denetlenmelidir. Sonuç olarak,Türkiye’de kendi öz ailesi yanında bakımı sağlanamayan,ailesi yanında olmasına karşın ihmal edilen, yoksulluktandolayı sağlıklı gelişimi risk altında bulunan olumsuz yaşamkoşullarında yaşamaya çalışan, buna karşılık korunmakararı bulunmayan, kamunun herhangi bir şekilde ilgi alanındaolmayan çok sayıda çocuk bulunmaktadır. Gelişmişbir ülkede tüm çocukların bakımı ve korunması kamunun ilgialanında olmalı, kayıt altına alınmalı, denetlenmeli veçocuklarına bakabilmeleri için ailelere, gereksinim duyduklarıher türlü destek sağlanmalıdır. Ülkemizde, çocuklarınkorunmasına yönelik uygulamalar ve insan kaynağı zenginliğibu alanda oldukça ileri durumda bulunan ülkelerdekiuygulamalarda varolan karakteristik özellikleri taşımamasıçocuk koruma hizmetlerinin etkililiğini zayıflatmaktadır.Ülkemiz çocuk koruma sisteminin geliştirilmesi ve iyileştirilebilmesiiçin ayrıntılı değerlendirmelere gereksinim bulunmaktadır.Bu makalede de çocuk koruma sisteminin değerlendirilmesive iyileştirmeler yapmak için önerilere yer verilmiştir.

An Evaluation on Child Protection System in Turkey

Every society apply child protection programme for thechildren who need protection. It has been realized that thevaning, weakening and decompasing family can not protectthe child on its own. The social state has made the role andimportancy of the public in child protection more clearlyunderstood. New care types should be introduced for thechildren who can not be protected in the family. Family carehas an most important model in the child protection system.Community-based child care has an important place in thechild protection system. United Nations Convention on theRights of the Child constitutes a part of the most fundamentalinternational legal basis of the child protection system andchild care practice in Turkey. Furthermore, Turkish RepublicConstitution, Turkish Civil Law, Social Services and ChildProtection Law No: 2828 and Child Protection Law No: 5395have a considerable place among the national legalarrangements. It is hard to say that there is an extensive,integral child protection policy in Turkey. Morever, lack ofbudgetary funds in this field and contravention to“governance” principles in supervisions, lack of number ofsocial workers staff can be enumerated as the basicproblems in this respect. In order to develop foster familypractice in Turkey, sufficient presentation and makingpeople conscious should be made, practical difficulties anddeficiencies regarding the relevant legal arrangementsshould be determined and fixed, a professional conceptionshould be adopted, the related professionals should bemore professionals should be made more qualified bysupplementary trainings, payments effected to the staffshould be more encouraging and the families should beeducated and supervised. Finally, there are many children inTurkey who are no raised in the family and their own familiescan not protect them, living in the unsuitable conditions,about whom there is no court protection order for the childand therefore who stays out of public interest. The developedcountries care and protection matters of all children whoneed help should also be inside the public’s sphere ofinterest, they should be formally registered and supervised,and all kinds of the support that child and the family needshould be provided. Therefore child protection activities runby administration lack the accepted characteristics of childprotection system facilities thus generally thought to beineffective effort to fight child neglect and abuse. So there isa need for the evaluation of child protection system.Withinthis frame work, evaluation of child protection system andsuggestions for improving system also mentioned.

___

  • ACAR, H. (2006). “Sokak Çocuklarına Yönelik Hizmetle- rin Değerlendirilmesi: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Örneği”. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu, (Ya- yınlanmamış Doktora Tezi).
  • ACAR, B. Y. ve Acar, H. (2002). “Sistem Kuramı- Ekolo- jik Sistem Kuramı ve Sosyal Hizmet: Temel Kav- ramlar ve Farklılıklar”. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını, Cilt:13, Sayı 1: 29-35.
  • AKKAYA, Y. (2002). “Göç, Yoksulluk, Kentsel Şiddet ve İnsan Hakları”. Y. Özdek. (Ed.), Ankara: TODA- İE, İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi Yayını.
  • ARIKAN, Ç. (2005). Türkiye’de Aile Politikası Uygula- malarına İlişkin Genel Değerlendirme. Aile Da- nışmanlığı El Kitabı içinde ss: 117-123. Ankara: SHÇEK Genel Müdürlüğü ve Hacettepe Üniver- sitesi. Aile Hizmetleri Araştırma Uygulama Mer- kezi (AHUM) Ortak Yayını.
  • GÜLERCE, A. (1996). Türkiye’de Ailelerin Psikolojik Örüntüleri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • HOLLAND, S. (2004). Child and Family Assesstment in Social Work Practice. Sage Publicatons
  • İÇAĞASIOĞLU, Ç. A. (2007). Ailelerin Yaşam Kaliteleri- nin Belirlenmesi: Ankara Örneği. Hacettepe Üni- versitesi, Sosyal Hizmet anabilim Dalı. (Yayım- lanmamış Doktora Tezi).
  • İKİZOĞLU, M. (2000). Yoksulluk ve Sosyal Yardım İlişki- si. Mamak İlçesinde Ampirik Bir Araştırma. Anka- ra, H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • İL, S. (2001). Aile Yaşamı ve Gereksinimler. V. Duyan ve A. Mavili Aktaş (Ed.). Prof. Dr. Nihal Turan’a Armağan. Sosyal Hizmette Yeni Yaklaşımlar ve Sorun Alanları ss.139-145. Ankara: H.Ü. SHYO Yayını.
  • KARATAŞ, K. (1987). Gecekondu Ailelerinin Kentle Bü- tünleşmesini Engelleyen Nedenler ve Ortaya Çı- kan Toplumsal Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi. (Yüksek Lisans Tezi).
  • KARATAŞ, K. (2001). Toplumsal Değişme ve Aile. Top- lum ve Sosyal Hizmet. Cilt: 12, Sayı: 2: 87-96.
  • KARATAŞ, K. (2007). Türkiye’de Çocuk Koruma sistemi ve Koruyucu Aile Uygulamaları Üzerine Bir De- ğerlendirme. Toplum ve sosyal Hizmet. Cilt: 18, Sayı: 2: 7-20.
  • KONTAŞ, Y. M. (1992). Çeşitli Ülkelerde ve Türkiye’de Aile Politikası Uygulamaları ve Türkiye İçin Po- litika Önerileri. Devlet Planlama Teşkilatı Sos- yal Politika Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Uzmanlık Tezi.
  • KORAY, M. (2000). Sosyal Politika. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  • KOŞAR, G. N. (1992). Sosyal Hizmetlerde Aile ve Ço- cuk Refahı Alanı. Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Ankara: İLTEK A.Ş. . Tezi).
  • TEZCAN, M. (1990). Toplumsal Değişme ve Aile. Tür- kiye Aile Yıllığı. Ankara, T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
  • Türkiye’de Çocuğun Durumu. (1989). DPT Yayını, An- kara.
  • ULUĞTEKİN, S. (1993). Çocuk Mahkemeleri ve Sosyal Hizmet Kuruluşları. M.Ü. Adliye ve Çocuk Suçlu- luğu Sempozyumu, İstanbul.
  • ULUĞTEKİN, S. (1993). Çocuk Yuvaları: Uygulamanın Son Araştırmalar Işığında Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi SHYO Dergisi. 11, 1-2-3: 35-56.
  • ULUĞTEKİN, S. (2001). Yirminci Yüzyılda Türkiye’nin Çocukları: Sorunlar ve Beklentiler. Sosyal Hiz- mette Yeni Yaklaşımlar ve Sorun Alanları: Prof. Dr. Nihal Turan’a Armağan. H.Ü. SHYO Yayın. No:8, ss. 7-19, Ankara.
  • U.S Child and Family Department, 2008. Web Sitesi.
  • U. S. Department of Human Services. (2008). Web Si- tesi.
  • ÜNLÜ, E. (1987). Korunmaya Muhtaç Çocuklar İçin Kurum Bakımı Örneğinde Sosyal Hizmette Bir Değerlendirme Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
  • U.S. Department of Health and Human Services. (2008). Administration for Children&Families (acf.hhs. gov) Web Sitesi.
  • VIVIANA, A. Z. (1985). Pricing The Priceles Child: The Changing Social Value of Children. Newyork. Duyan, Ankara.

___

Bibtex @ { spcd227229, journal = {Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi}, issn = {2148-9424}, eissn = {2651-4265}, address = {}, publisher = {Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı}, year = {2009}, volume = {18}, number = {18}, pages = {43 - 58}, doi = {10.21560/spcd.15089}, title = {Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi}, key = {cite}, author = {Yolcuoğlu, Dr. İsmet Galip} }
APA Yolcuoğlu, D. İ. G. (2009). Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi . Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi , 18 (18) , 43-58 .
MLA Yolcuoğlu, D. İ. G. "Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi" . Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 18 (2009 ): 43-58 <
Chicago Yolcuoğlu, D. İ. G. "Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 18 (2009 ): 43-58
RIS TY - JOUR T1 - Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi AU - Dr. İsmet GalipYolcuoğlu Y1 - 2009 PY - 2009 N1 - DO - T2 - Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 43 EP - 58 VL - 18 IS - 18 SN - 2148-9424-2651-4265 M3 - UR - Y2 - 2022 ER -
EndNote %0 Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi %A Dr. İsmet Galip Yolcuoğlu %T Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi %D 2009 %J Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi %P 2148-9424-2651-4265 %V 18 %N 18 %R %U
ISNAD Yolcuoğlu, Dr. İsmet Galip . "Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 18 / 18 (Eylül 2009): 43-58 .
AMA Yolcuoğlu D. İ. G. Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2009; 18(18): 43-58.
Vancouver Yolcuoğlu D. İ. G. Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2009; 18(18): 43-58.
IEEE D. İ. G. Yolcuoğlu , "Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi", , c. 18, sayı. 18, ss. 43-58, Eyl. 2009, doi:10.21560/spcd.15089