KANT VE NİETZSCHE’DE İSTEME KAVRAMI

Felsefe tarihi açısından isteme kavramının Kant ve Nietzsche’deki kullanım bağlamları, kavramın içeriğinin inşa edilmesinde önemli bir aşamayı gösterir. İsteme kavramı Kant’ın insan ve etik görüşünde son derece önemli bir yer tutar. Nietzsche ise Kant’ın “iyi isteme” anlayışının karşısına “gücü isteme”yi koyar. Nietzsche’nin Kant hakkındaki bu değerlendirmesinde, Kant’ın “ahlak yasası”nın bir eylem ilkesi değil, bir isteme ilkesi olduğunu gözden kaçırmaktadır. Kantçı ahlak yasasının özelliği bize ne yapacağımızı değil, o eylemle istediğimiz şeyin ne olduğunu, hangi tarzda istememiz gerektiğini söylemesinde yatar. Dolayısıyla, Kant’ın “öyle eyle ki…” diye başlayan “kesin buyruğu”, “yapmalısın” diyen ahlakların değer yargılarından farklı bir yapıdadır. Bu buyruk, tam da Nietzsche’nin özlem duyduğu “kişi” olmayı öne çıkartır

Anahtar Kelimeler:

İsteme, Nietzsche, Kant, gücü isteme, iyi, insan, eylem

The Concept of the Will in Nietzsche And Kant

In terms of the history of philosophy, the contexts of the usage of the concept of the will in Kant and Nietzsche show an important phase in the construction of the nature of the concept. The concept of the will has an important place in Kant’s view of human and ethics, and it is also determining in Kantian ethics. Nietzsche, on the other hand, puts “will to power” against Kant’s concept of “will to good”. Nietzsche, by evaluating Kant as such, overlooks that Kant’s “moral code” is not a principle of act, but rather a principle of will. The specialty of Kantian moral code lies not in its telling us what to do, but in its telling us what it is that we want with this act and in which manner we should want it. Thus, Kant’s “categorical imperative” which starts “act such that ...” has a different structure than other judgments of value. This imperative puts forward precisely the being of “the person” for which Nietzsche longs

Keywords:

The Will, Nietzsche, Kant, the will to power, good, human being, action,

PDF

___

HUME, David (1976) İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, (Çev: Oruç Aruoba), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara
HUME, David, (2009) İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme, (Çev: Ergün Baylan), BilgeSu Yayıncılık, 2009
HUSSERL, Edmund (1988), Volesungen über Ethik und Wertlehre (1908-1914), Herasugegeben Ulrich Mele, Kluer Academic Publishers, Dortrecht
KANT, Immanuel (1994), Pratik Aklın Eleştirisi, (Çev: Ioanna Kuçuradi, Ülker Gökberk, Füsun Akatlı), Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara
KANT, Immanuel (1995) Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, (Çev: Ioanna Kuçuradi), Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara
KUÇURADİ, İoanna (2006), Schopenhauer ve İnsan, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara
NIETZSCHE, Friedrich (2008a), Ahlakın Soykütüğü Üzerine, (Çev: Ahmet İnam), Say Yayınları, İstanbul
NIETZSCHE, Friedrich (2008b), Deccal, (Çev: Oruç Aruoba), İthaki Yayınları, İstanbul
NIETZSCHE, Friedrich (2009), İyinin ve Kötünün Ötesinde, (Çev: Ahmet İnam), Say Yayınları, İstanbul
NIETZSCHE, Friedrich (2005), Putların Batışı Ya Da Çekiçle Nasıl Felsefe Yapılır, (Çev. Mustafa Tüzel), İthak, Yayınları, İstanbul
NIETZSCHE, Friedrich (1986), Tarih Üzerine, (Çev: Nejat Bozkurt), Say Yayınları, İstanbul
NIETZSCHE, Friedrich, (1967), The Will To Power, (Edt: Walter Kaufmann-R. J. Hollingdale), Vintage Books, New York
NIETZSCHE, Friedrich (2002), Zerdüşt Böyle Diyordu, (Çev: Osman Derinsu), Varlık Yayınları, İstanbul
PLATON. (1988) Devlet, (Çev: S. Eyüboğlu, A. Cimcoz), Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul
SCHOPENHAUER, Arthur (1987), Schriften zur Moral und zum Richtigen Leben, (Auswahl und einführender Essay von Rüdriger Safranski) Haffmans Verlag Zürich
SCHOPENHAUER, Arthur, (2005) İsteme ve Tasarım Olarak Dünya, (Çev: Levent Özşar), Biblos Yayınevi, İstanbul