Din ve Ahlâk Eğitiminin Ergenlerin Kişilik Gelişimine Katkısı

Öz Bu araştırma, Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi (DKAB) dersleri bağlamında din ve ahlâk eğitiminin ergenlik dönemi gençliğinin bazı kişilik özellikleri üzerinde oynadığı rolü belirlemeyi hedeflemektedir. Ergenlik dönemi biyolojik, fizyolojik, zihinsel ve duygusal açıdan pek çok değişimin yaşandığı ve bireyin kişilik yapısının olgunlaştığı bir dönemdir. Böyle bir değişim sürecini yaşayan gençlerin, bu dönemi daha sağlıklı ve sorunsuz geçirmeleri için, din ve ahlâk eğitiminin önemli katkılarının olacağı kanaatindeyiz. Din ve ahlâk eğitiminin bu açıdan en önemli katkısı, kişinin kendisini ve çevresini tanıma ve anlama noktasında olacaktır. Bu yönüyle din ve ahlâk eğitimi, bireyin hem kişilik hem de sosyal gelişimine önemli katkılar sunmaktadır.Araştırmanın örneklemi İstanbul Avrupa yakasındaki 11 ilçede yer alan Anadolu Liseleri, Düz Liseler, Endüstri Meslek ve Ticaret Meslek liselerinde 2009-2010 öğretim yılında öğrenim gören, yaşları 17 ile 19 arasında değişen ve tesadüfî yöntemle seçilmiş 650 öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin analizinde öğrencilerin her bir değişken için verdikleri yanıtların sıklık dereceleri belirlenmeye çalışılmış ve değişkenler başta cinsiyet olmak üzere, Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersini ve öğretmenini sevme durumları ile ilişkilendirilmiştir. Elde edilen verilerle değişkenler arasındaki anlamlılık ilişkisinin değerlendirilmesinde %95 güvenilirlik aralığında "ki-kare bağımsızlık testi" kullanılmıştır. Araştırmamızda ki-kare bağımsızlık testinin anlamlılık değeri olarak "p

Anahtar Kelimeler:

Din, Eğitim, Ahlâk, Kişilik, Ergenlik Dönemi

PDF

___

Abbotts J.E, Williams R.G, Sweeting H.N, West P.B (2004). Is going to church good or bad for you? Denomination, attendance, and mental health of children in West Scotland. Social Science and Medicine, 58(3), 645–56.
Alakuş, F. ve Bahçekapılı, M. (2009). Din eğitimi açısından İngiltere ve Türkiye. İstanbul
Altunışık vd. (2002). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F.
Aydın, M.Z. (1995). Ailede çocuğun ahlâk eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları
Ayhan, H, Hökelekli, H. vd. (2004). Din ve ahlâk eğitim öğretimine yeni yaklaşımlar. İstanbul: Dem Yayınları
Ayhan, H. (1997). Eğitim bilimine giriş. İstanbul
Ayten, A. (2009). Psikoloji ve din. İstanbul Bahçekapılı, M. (2010). Ortaöğretim DKAB dersinin öğrencilerin dini duygu, düşünce ve davranışları üzerindeki etkisi. İstanbul
Baş, T. (2006). Anket nasıl hazırlanır, uygulanır, değerlendirilir. Ankara
Baymur, F. (1969). Genel psikoloji. İstanbul
Büyükkaragöz, S. (1997). Eğitimde program geliştirme. Konya
Cohen, A. (2002). The importance of spirituality in well-being for Jews and Christians. Journal of Happiness Studies, (3) 287–310.
Crawford, M. & Rossiter G. (1992). Teaching wisdom: Religious education and the moral and spiritual development of young people, Journal of Christian Education, Papers 101, 49-65.
Demirel, Özcan. (2009). eğitimde program geliştirme, İstanbul
Eliassen, A.H, Taylor, J. & Lloyd, D.A. (2005). Subjective Religiosity and Depression in the Transition to Adulthood. Journal for the Scientific Study of Religion, 44(2),187–99.
Froom, E. (1965). The sane society. Newyork: H. Holt
Gündüz, T. (2000). Gençlik dönemi din ve ahlâk eğitimine yeni bir bakış. Gençlik Dönemi ve Eğitimi I, İstanbul
Gündüz, T. (2010). Gençlik dönemi din eğitimi. Gelişim Basamaklarına Göre Din Eğitimi (Ed. Mustafa Köylü), Ankara
Hackney, C.H. & Sanders, G.S. (2003). Religiosity and mental health: A metaanalysis of recent studies. Journal for the Scientific Study of Religion, 42(1), 43–55.
Heimbrock, H-G, Scheilke, C.Th. & Schreiner, P. (Eds.) (2001). Towards religious competence: Diversity as a challenge for education in Europe. Münster: Comenius-Institut
Hökelekli, H. (1980). Ergenlik çağı gençlerin dini gelişimi (Basılmamış doktora tezi). Bursa: U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Hökelekli, H. (1986). Ergenlik çağı davranışlarında din eğitiminin etkisi. U.Ü.İ.F.D., 1 (1), 46-48.
Hökelekli, H. (1998). Din psikolojisi. Ankara
Hökelekli, H. (2009). Çocuk, genç, aile psikolojisi ve din. İstanbul
Hökelekli, H. (2009). Ergenlik döneminde dini şüpheler. Çocuk, Genç, Aile Psikolojisi, İstanbul: Dem Yayınları
Hurlock, E.B. (1972). Child development. New York: Mc Graw Hill Book Company
Idler, E.L. (1987). Religious involvement and the health of the elderly: Some hypotheses and an initial test. Social Forces, 66 (1), 226–38.
İnanç, B.Y. & Yerlikaya, E.E. (2009). Kişilik kuramları. Ankara
Jung, C.G. (1993). Modern man in search of a soul (çev. W.S. Dell ve C.F.Bayners). London: Routledge & Kegan Paul
Kaya, M. (1998). Eğitimde program geliştirme sürecinde DKAB öğretim programının geliştirilmesi ihtiyacı. Orta Dereceli Okullarda Yürütülen Din Eğitim-Öğretiminin Problemleri, Kayseri
King, D.E., Cummings, D. & Whetstone, L. (2005). Attendance at religious services and subsequent mental health in midlife women. International Journal of Psychiatry in Medicine, 35(3), 287–97.
Köylü, M. (2000). Gençlik ve barış eğitimi, İslâmi bir yaklaşım. Gençlik Dönemi ve Eğitimi, İstanbul: Ensar Neşriyat
Kula, N. (2006). Gençlik döneminde kimlik ve din. Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi (Ed. Hayati Hökelekli), İstanbul
Küçükahmet, L. (2001). Öğretimde planlama ve değerlendirme. Ankara
Milli Eğitim Temel Kanunu, 1739 Sayılı Kanun, Madde 2.
Moore, B.M. (1962). Youth today tomorrow’s adults. Washington, DC: U.S. Dept. of Health, Education, and Welfare, Social Security Administration, Children’s Bureau
Peker, H. (2000). Din psikolojisi. Samsun
REDCo. (2009). Religion in education – a contribution to dialogue or a factor of conflict? (eds. R. Jackson, C. Rudelt & J.P. Willaime), The REDCo-project: Presentation in the European Parliament.
Roux, C., Preez, Petro du & Ferguson, R. (2009). Understanding religious education throught human rights values. Religious Education and Education in Europe, (eds. Wilna A.J. Meijer, Siebren Miedama, Alma Lanser-van der Valde), Münster
Schihalejev, O. (2010). Religious diversity and education in Europe, From indifferens to dialogue? Münster.
Şemin, R.U. (1984). Gençlik psikolojisi. İstanbul
Tabak, M. A. & Mickelson, K.D. (2009). Religious service attendance and distress: The moderating role of stressful life events and race/ethnicity. Sociology of Religion, 70(1), 49-64.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPPS ile veri analizi. Ankara
Temel, F. & Aksoy, A.B. (2005). Ergen ve gelişimi. Ankara
Vergote, A. (1999). Din, inanç ve inançsızlık (çev. Veysel Uysal). İstanbul: M.Ü. İ.F.V.Y.
Weisse, W. (2007). The European research project on religion and education (REDCo), Religious Education in Europe (ed. Robert Jackson, Siebren Miedama, Wolfram Weisse ve Jean Paul Williame), Münster: Waxmann
Willaime, J.P. (2007). Different models for religion and education in Europe. Religious Education in Europe, (ed. Robert Jackson, Siebren Miedama, Wolfram Weisse ve Jean Paul Williame), Münster: Waxmann.
Williams, D.R, Larson, D.B, Buckler, R, Richard, C.H. & Pyle, C.M. (1991). Religion and psychological distress in a community sample. Social Science and Medicine, 32(1), 257–62.
Williams, K, Hinge, H. & Persson, B.L. (2008). Religion and Citizenship Education in Europe. London.