Üzüm Kurutma İşlemi İçin Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı

Türkiye, tüm dünyada üretilen 1 milyon ton üzümün %25’inin yetiştirildiği ve dünyadaki çekirdeksiz kuru üzüm ihracatının %40-45’ini gerçekleştiren en önemli üzüm üreticilerinden biridir. Ancak üzümlerin olumsuz koşullarda kurutulması sonucu ürüne toz, toprak bulaşması gibi hijyen sorunları, hormon ve ilaç kalıntıları, ürün kalite ve güvenilirliğinin azalmasına ve ihraç edilen ürünlerin geri dönmesine sebep olmaktadır. Bu sebeple üreticinin bilinçlendirilmesinin yanında daha verimli ve ürün kalitesinin korunduğu kurutucu tasarımlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Mevcut uygulamalarda enerji maliyetlerinin yanında ürünün karakteristik özelliklerinin geliştirilmesi ile ilgili de sorunlar oluşmaktadır. Bu amaçla güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını adapte etmek birçok avantaj sağlamaktadır. Tarım ülkesi olan ülkemiz aynı zamanda yenilenebilir enerji açısından da avantajlıdır. Ülkemiz zengin güneş enerjisi kaynağına sahip olmanın yanında ayrıca ülkemizde çeşitli sıcaklık seviyelerinde jeotermal enerji kaynakları da bulunmaktadır. Türkiye’nin ortalama günlük güneş enerjisi potansiyeli 3.6 kWh/m2 olup ortalama güneşlenme süresi günde 7.2 saattir. Jeotermal kaynaklarımızın % 94’ü düşük ve orta sıcaklıkta% 6’lık kısım ise yüksek sıcaklıktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları elektrik üretimi dışında kurutma gibi yüksek enerji gerektiren gıda proseslerinde doğrudan ya da dolaylı şekilde kullanılabilmektedir. Bu amaçla farklı gıdaların üretimine yönelik yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı kurutucu tasarımları bulunmaktadır. Yapılan derlemede güneş enerjisi ve jeotermal enerji gibi ülkemiz için önemli yenilenebilir enerji kaynaklarının tanıtılması ve gıda alanında özellikle üzüm kurutma konusunda kullanım olanaklarına değinilmiştir.

Keywords:

Renewable energy, solar energy, geothermal energy, dried grape, Yenilenebilir enerji, güneş enerjisi, jeotermal enerji kuru üzüm,

PDF

___

[1] European Commission. Horizon 2020: International cooperation opportunities in the work programme 2016-2017. Luxembourg: Publications Office. 2016
[2] TUIK. Türkiye İstatistik Kurumu Bitkisel Üretim İstatis-tikleri. 2014 [3] Koç, C. Seedless Dried Grapes / Sultanas Production and Processing. Aegean Dried Fruits Exporters Exporters Asso-ciatio, 2015.
[4] Codex General Standard for Table Grapes Online Data-base. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2007.
[5] Mutlu, A. Tokat’ ta Güneş Enerjili Raflı Kurutucu İle Domates Kurutma Koşullarının Belirlenmesi. Gaziosman-paşa Üniversitesi, Tokat, 2008.
[6] Ratti, C. Hot air and freeze-drying of high-valuefoods: A review. J. Food Eng. 2001;49, 311–319.
[7] Yaldiz, O.; Ertekin, C.; Uzun, H.I. Mathematical model-ing of thinlayer solar drying of sultana grapes. Energy. 2001;26, 457–465.
[8] Ramos, I.N.; Brandão, T.R.S.; Silva, C.L.M. Simulation of solar drying of grapes using an integrated heat and mass transfer model. Renew. Energy. 2015;81, 896–902.
[9] Sontakke, M.S.; Salve, S.P. Solar Drying Technologies: A review. Renew. Sustain. Energy Rev. 2012;16, 2652–2670.
[10] Fudholi, A.;Sopian, K.; Ruslan, M.H.; Alghoul, M.A.; Sulaiman, M.Y. Review of solar dryers for agricultural and marine products. Renew. Sustain. Energy Rev. 2010;14, 1–30.
[11] Hii, C.L.; Jangam, S. V.; Ong, S.P.; Mujumdar, A. S. Solar Drying: Fundamentals, Applications and Innovations. Singapur, 2012, 176 pp.
[12] EWG. Expert Working Groups Strategic Energy Techno-logy Plan Study on Energy Education and Training in Eu-rope. 2014
[13] DEK-TMK. Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi. Dünya’da ve Türki̇ye’de Güneş Enerjisi. 2009
[14] Ghaffour, N.; Bundschuh, J.; Mahmoudi, H.; Goosen, M.F.A. Renewable energy-driven desalination technolo-gies: A comprehensive review on challenges and potential applications of integrated systems. Desalination.2015;356, 94–114.
[15] Kautto, N.; Jäger-waldau, A. Renewable Energy Snaps-hots. JRC Scientific and Tecnical Reports, 2009.
[16] Ruiz, P. European Research on Concentrated Solar Thermal Energy. Directorate-General for Research, 2004. Sustainable Energy Systems
[17] Vijaya, V. R. S.; Iniyan, S.; Goic, R. A review of solar drying technologies. Renew. Sustain. Energy Rev. 2012;16, 2652–2670.
[18] Abbas, T.; Ahmed Bazmi, A.; Waheed Bhutto, A.; Zahe-di, G. Greener energy: Issues and challenges for Pakistan-geothermal energy prospective. Renew. Sustain. Energy Rev. 2014;31, 258–269.
[19] Barlev, D.;Vidu, R.; Stroeve, P. Innovation in concentra-ted solar power. Sol. Energy Mater. Sol. Cells. 2011; 95, 2703–2725.
[20] Jairaj, K.S.; Singh, S.P.; Srikant, K. A review of solar dryers developed for grape drying. Sol. Energy. 2009;83, 1698–1712.