SOMA EYNEZ KÖMÜR SAHASI İÇİN FARKLI BİR ÜRETİM YÖNTEMİ ÖNERİSİ
Soma Eynez kömür damarında üretim farklı seviyelerde katlar oluşturularak yapılmaktadır.
Damar meyili uygun olan üst kısımlarda yatay dilimli üretim yöntemi uygulanmıştır. Eynez
damarının tavanında sağlam nitelikte marn, tabanında ise sudan etkilenen oldukça zayıf bir kil
formasyonu bulunmaktadır. Bu koşullar nedeniyle ilk dilim (ayak) kömür tavanında açılmakta ve
damar kalınlığına göre yeterli sayıda diğer dilimler tabana doğru açılmaktadır. Tabandaki kilden
daha az etkilenmek amacıyla bir miktar kömür bırakıldıktan sonra üzerine taban dilimi ayağı
oluşturulmaktadır.
Sahadaki üretim verimini artırmak amacıyla farklı üretim teknikleri konusunda çalışmalar
yapılmalıdır. Sahada henüz taban diliminde tam mekanizasyon uygulanmadığı için karşılaşılacak
sorunlarla ilgili bir tecrübe bulunmamaktadır. Teknik ayrıntılarına girilmeden, burada önerilen
yöntem ile tüm kömürün mekanize olarak daha hızlı ve güvenilir bir şekilde üretilmesi olanaklı
olabilir. Yöntemde taban ayak diliminin öncelikle üretilmesi ve arkada oluşan boşluk göçmeden
beton ile doldurulması düşünülmüştür. Bu beton dolgu, üstündeki panonun üretiminde güvenli
sağlam bir taban olarak kullanılacaktır. Önerilen yöntemin uygulanabilir olması için ayrıntılı
araştırma ve analizler yapılmalıdır. Esas olarak bu yazıda Soma Eynez sahası için farklı bir üretim
stratejisinin tartışmaya açılması hedeflenmiştir
A NEW PRODUCTION METHOD PROPOSAL FOR SOMA EYNEZ COAL FIELD
Soma Eynez coal seam is produced by constituting slices at different elevations. Seam inclination
in upper parts was suitable for horizontally sliced production method. The hanging wall of the
seam is strong marn whereas the footwall formation is clay with a very low strength and it is
considerably affected by water. Therefore, the first slice (face) is operated in the roof contact
and the other slices, numbers depend on the seam thickness, are operated towards the floor. To
minimize the effects of clay formation, the last production panel is formed at the bottom on a coal
slice left above the clay contact.
Different production methods must be studied for especially to increase the production rate. A
full mechanization production in footwall panel has not been applied yet in the area therefore the
difficulties in such an application have not been experienced. It is thought that it might be possible
to produce the coal more efficiently and safely by applying the method proposed in this paper.
It is suggested that a longwall panel should be produced firstly at the floor and the gap behind
is filled with concrete preventing roof collapse. This concrete filling will be used as a safe strong
floor for the longwall panel located above. Detailed analysis and studies should be carried out on
the proposed method. In this paper, it is basically aimed to initiate a discussion on an alternative
coal production strategy for Soma Eynez coal field.
___
- Anon, 2014. Manisa'nın Soma ilçesinde başta 13 Mayıs 2014 tarihinde olmak üzere meydana gelen maden kazalarının araştırılarak bu sektörde alınması gereken iş sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin belirlenmesi. TBMM Meclis Araştırması Komisyonu Raporu.
- MTA, 2008, Manisa-Soma-Eynez İzmir-Kınık-Yaylaköy Sahası 05.04.2007 Tarihli Sözleşme Raporu. 41 s.
- Nebert, K., 1978, Linyit içeren Soma Neojen bölgesi, Batı Anadolu. MTA Dergisi, 90, 20-72.
- Tercan, A.E., Ünver, B., Hindistan, M.A., Ertunç, G., Atalay, F. ve Ünal, S., 2011. Soma-Eynez sahası linyit rezervinin kestirimi ve yer altı işletme projesi. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu, 235 s.
- Tercan, A.E., Ünver, B., Hindistan, M.A., Ertunç, G., Atalay, F., Ünal, S. ve Kıllıoğlu, Y., 2013. Seam modeling and resource estimation in the coalfields of western Anatolia. International Journal of Coal Geology, 112 (7), 94-106.
- Ünver, B., Çetiner, R., Namlıtürk, C. ve Yalman, O.İ., 1991. E.L.İ. Eynez yeraltı ocağında mekanizasyon uygulaması. 12. Madencilik Bilimsel ve Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı, 99-116, Ankara.
- Ünver, B. ve Demirbilek, S., 1994. Kömür karışımlı pasaların kendiliğinden yanma riski potansiyelinin analizi. Türkiye 9. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, 309-318, Zonguldak.
- Ünver, B., 1995a. Kalın damar kömür madenciliğinde tabaka kontrolu ve göçme mekanizmasına pratik bir yaklaşım. Türkiye 14. Madencilik Kongresi Bildiriler Kitabı, 15-22, Ankara.
- Ünver, B., 1995b. Eynez yeraltı ocağının yapısal jeoloji ve jeoteknik açıdan incelenmesi. TUKMD Bülteni, Haziran, 27-40.
- Ünver, B., 1996. Possibility of efficient application of semi-mechanization in longwall mining in thick seams. Journal of Mines Metals and Fuels, 223-230, India.
- Ünver, B., 1997. Arakatlı göçertme uygulanan kalın kömür damarlarında işletme veriminin artırılması. Türkiye 15. Madencilik Kongresi Bildiriler Kitabı, 179- 183, Ankara.
- Ünver, B. and Yasitli, N.E., 2006. Modelling of strata movement with a special reference to cavingmechanism in thick seam coal mining. International Journal of Coal Geology, 66, 227-252.
- Ünver, B., Hindistan, M.A., Tercan, A.E., Ertunç, G., Ünal, M.S., Kıllıoğlu, S.Y., Atalay, F., 2015. Soma Eynez Kömür Sahası İçin Farklı Bir Üretim Yöntemi Önerisi. Türkiye 24. Uluslararası Madencilik Kongresi ve Sergisi (IMCET 2015), 14-17 Nisan 2015, Bildiriler Kitabı, 363-371, Antalya.
- Yaşıtlı, N.E. and Unver, B., 2004. Numerical modelling of top coal caving in thick seam coal mining. EUROCK 2004 & 53rd Geomechanics Colloquium. Schubert (ed.).
- Yaşıtlı, N.E. and Unver, B., 2005. 3D numerical modeling of longwall with top coal caving. Int. J. of Roch Mech. and Min. Sci., 42(2), 219-235.