Öz
Toplumsal cinsiyet rolleri toplumsal yapıda birçok farklı
kaynaktan beslenmektedir. Aile, kültür, din ve devlet aracılığı ile cinsiyet
rolleri toplum yaşamında kadın ve erkek ilişkisini belirlemektedir. Cinsiyet
rollerinin kadın ve erkek arasında hak ve özgürlükler bağlamında bir ayrıma yol
açtığı bilinmektedir. Bu sebeple cinsiyet rollerinin etkisini ortadan kaldırmak
için birçok girişim gerçekleşmiştir. Bu girişimler eğitim temelinde
güçlenmektedir. Bu sebeple eğitim ve
cinsiyet ilişkisi önemli bir tartışma alanını oluşturmaktadır. Eğitimin
cinsiyet rolleri ile ilgili bağı mevcut çalışmanın temel konusunu
oluşturmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet rollerinin eğitim ile ilişkisi
uygulamalı bir çalışma ile değerlendirilmektedir. Çalışma kapsamında Atatürk
Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde 2017-2018 eğitim öğretim yılında 1. ve 4. sınıfta
okuyan öğrencilere toplumsal cinsiyet rollerine dair algıları ölçmek için bir
ölçek uygulanmaktadır. Çalışmada katılımcıların ölçek üzerinden cinsiyet,
okunan sınıf, yaşanılan yerin yerleşim türü, anne ve baba eğitim durumlarının tutumları
üzerindeki etkisi ölçülmektedir. Çalışmanın amacı eğitimin ve sosyoloji
bölümünün eğitim anlayışının öğrencilerin cinsiyet rolleri üzerindeki etkisini
karşılaştırmalı olarak ele almaktır.
___
Referans1 Acar-Savran, G., (2004), Beden, Emek Tarihi Diyalektik Bir Feminizm İçin, İstanbul, Kanat Yayınları.
Referans2 Badinter, E., (2011). Kadınlık mı Annelik mi, çev, Aysen Emekçi, İstanbul: İletişim Yayınları, (2010).
Referans3 Altınova, H. H., Duyan, V., (2013), “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeğinin Geçerlilik Güvenirlik Çalışması”, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 24 (2), 9-22.
Referans4 Bendason, N., (1949), Başlangıcından Günümüze Kadın Hakları. çev. Şirin Tekeli, İstanbul, İletişim Yayınları.
Referans5 Bourdieu, P., (2015), Eril Tahakküm. çev.Bediz Yılmaz, İstanbul, Bağlam Yayınları. (1998).
Referans6 Butler, J., (2014), Cinsiyet Belası – Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi. çev. Başak Ertur, İstanbul, Metis Yayınları, (1999).
Referans7 De Beauvoir, S., (1986), Ben Bir Feministim Alice Schwatzer’le Konuşmalar, çev. Ayşe, Minu, Sedef). İstanbul, Kadın Çevresi Yayınları. (1972).
Referans8 De Beauvoir, S., (1993a), Kadın “İkinci Cins I” Genç Kızlık Çağı, çev.: Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayınları.
Referans9 De Beauvoir, S., (1993b), Kadın “İkinci Cins III” Bağımsızlığa Doğru, çev.: Bertan Onaran, İstanbul, Payel Yayınları.
Referans10 De Beauvoir, S., (2010), Kadın “İkinci Cins II” Evlilik Çağı, çev. Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayınları.
Referans11 Donovan, J., (2014), Feminist Teori – Entelektüel Gelenekler. çev.: Aksu Bora, Meltem Ağduk Gevrek, Fevziye Sayılan. İstanbul: İletişim Yayınları. (1985).
Referans12 Douglas, C. A., (1995), Sevgi ve Politika – Radikal Feminist ve Lezbiyen Teoriler, çev. Nilgün Aydoğan, İstanbul, Kavram Yayınları.
Referans13 Dökmen, Z. Y., (2009). Toplumsal Cinsiyet – Sosyal Psikolojik Açıklamalar. İstanbul, Remzi Kitabevi.
Referans14 Gürsoy E., Arslan Özkan H., (2014)., “Türkiye’de Üniversite Öğrencilerinde Kadına İlişkin “Namus” Algısı” Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5 (3), 149-159.
Referans15 Koç, M., Haskan Avcı, Ö. ve Bayar, Ö., (2017), Kadın Toplumsal Cinsiyet Rolü Stresi Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 284-297.
Referans16 Özbudun, S., (1984), Niçin Feminizm Değil?, İstanbul, Süreç Yayınları.
Referans17 Özbudun, S., (2007), Küreselleşme, Kadın ve ‘Yeni’ Ataerki, İstanbul, Ütopya Yayınevi.
Referans18 Sevim, A., (2005), Feminizm, İstanbul, İnsan Yayınları.
Referans19Wollstonecraft, M., (2007), Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi. çev.: Deniz Hakyemez, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Referans20 Zeyneloğlu, S., Füsun, T., (2011), “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özellikleri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 40: 409-420.